In een tijd waarin verbinding en vertrouwen cruciaal zijn voor succesvol leiderschap, vergeten we vaak dat échte kracht niet ligt in onkwetsbaarheid, maar in het vermogen om ons open te stellen. Dit noem ik raakzaam. Het is meer dan kwetsbaarheid: het is de moed om contact te maken, jezelf te laten zien, de verdieping opzoeken en anderen te raken. Deze kracht vormt de basis van duurzame relaties en succesvolle samenwerking.

Raakzaam staat voor samen aangeraakt: niet alleen door elkaar, maar ook door wat elkaar verbindt. 

Kwetsbaar versus raakzaam: de kracht van verbinding

Kwetsbaarheid wordt vaak gezien als zwakte: een blote plek waar pijn of kritiek kan raken. Maar raakzaam zijn gaat verder. Het is geen passieve kwetsbaarheid, maar een actieve keuze om je open te stellen, niet vanuit angst, maar vanuit moed. Raakzaam zijn betekent dat je anderen durft te raken en geraakt durft te worden, met als doel verbinding, samenwerking en groei.

Dit vraagt om:

• Eerlijkheid: Wat is er werkelijk gebeurd, zonder excuses?
• Erkenning: Wat voel je en wat doet dat met je?
• Inzicht: Wat zegt dit over wat voor jou (en je organisatie) belangrijk is?

Het ego versus raakzaam leiderschap

In veel organisaties domineert het ego, gedreven door de behoefte aan controle, status en superioriteit. Dit creëert afstand: een "ik versus jij"-mentaliteit die samenwerking vervangt door competitie en een top-down aanpak. Deze schijn van macht leidt tot isolatie en ondermijnt vertrouwen.

Raakzaam leiderschap doorbreekt deze cyclus. Het toont dat verbinding geen teken van zwakte is, maar juist een bron van kracht. Een raakzaam leider stelt zich open, toont moed om authentiek te zijn, en inspireert anderen om hetzelfde te doen. Dit legt de basis voor een cultuur van wederzijds respect, vertrouwen en echte samenwerking.

"De grootste muren zijn niet de fysieke, maar de muren die we om ons hart bouwen."

De les van de sequoia: veerkracht door flexibiliteit

Een krachtig beeld van raakzaamheid vinden we in de sequoiaboom, een reus die stormen en vuur doorstaat dankzij haar zachte, dikke schors. Deze schors is veerkrachtig en beschermend, en stelt de boom in staat om bosbranden, ziekten en schimmels te overleven. Deze bomen kunnen 2.000 tot 3.000 jaar oud worden door hun zachte buitenkant.

Het verhaal van Joseph Oubelkas: een voorbeeld van raakzaamheid

Joseph Oubelkas belandde onterecht in een Marokkaanse gevangenis, waar hij bijna vijf jaar vastzat. Ondanks de zware omstandigheden hield hij vast aan zijn menselijkheid, mede dankzij 400 brieven van zijn moeder. Deze brieven boden hem troost en kracht om waardig te blijven, zelfs in een omgeving die hem wilde breken.

Zijn moeder ging echter verder dan brieven sturen. Ze zond hem 100 kleine kerstboompjes met een opdracht: deel ze uit aan medegevangenen en bewakers. Dit ongebruikelijke gebaar bracht iets bijzonders teweeg. Gevangenen en bewakers, normaal gescheiden door wantrouwen, begonnen contact te maken. Een glimlach, een moment van warmte—het delen van iets kleins brak de harde muren van isolement en bracht verbinding.

Dit eenvoudige maar moedige gebaar liet zien hoe raakzaamheid werkt: openheid en delen creëren menselijkheid, zelfs in de zwaarste omstandigheden. Het verhaal van Joseph laat zien dat kleine daden van moed en verbinding een diepe impact kunnen hebben.

Welke “kerstboompjes” ga jij als leidinggevende uitdelen?

Raakzaam leiderschap in de praktijk

Hoe kun je raakzaam zijn in jouw werk en leiderschap? Hier zijn enkele praktische tips:

1. Omarm groeimomenten: In raakzaam leiderschap worden tekortkomingen en fouten niet gezien als mislukkingen, maar als kansen voor groei en leren. Vraag jezelf af: "Wat kan ik hiervan leren en hoe kan dit ons als team vooruithelpen?"
2. Luister met aandacht: Actief luisteren betekent meer dan horen. Het vraagt om aanwezig zijn en ruimte geven aan de emoties, perspectieven en behoeften van je teamleden, zonder direct te oordelen of oplossingen op te leggen. Laat zien dat je openstaat voor wat gezegd wordt en dat je bereid bent geraakt te worden.
3. Leef je waarden openlijk: Deel niet alleen wat je drijft, maar leef het ook voor. Raakzaam leiderschap vraagt om transparantie over wat voor jou en je organisatie belangrijk is. Door je waarden zichtbaar te maken in je acties, inspireer je anderen om hetzelfde te doen.
4. Vind verbinding in conflict: Waar het ego neigt naar confrontatie, zoekt raakzaamheid naar bruggen. Bij onenigheid stel je vragen als: "Wat bindt ons? Welke gedeelde waarden of doelen kunnen ons verder brengen?" Door deze houding creëer je een ruimte van wederzijds begrip en samenwerking, zelfs in uitdagende situaties.

De kracht van raakzaam leiderschap schuilt in het volledig doorvoelen van gevoelens en emoties, omdat deze waardevolle gegevens bieden die leiden tot betere en meer doordachte besluitvorming.

Conclusie: verbinding als kracht

Raakzaam zijn is geen zwakte, maar een fundament van kracht. Het is de moed om jezelf te laten zien, om contact te maken, en om anderen te raken. Het gaat verder dan kwetsbaarheid. In een wereld die vaak wordt gedreven door competitie en ego, is raakzaamheid een verfrissend en noodzakelijk alternatief.

Durf jij raakzaam te zijn? Wat kun jij doen om vandaag verbinding te creëren in jouw werk of team? Zoals het verhaal van Joseph Oubelkas laat zien, kunnen zelfs de kleinste gebaren een enorme impact hebben. Begin klein, wees moedig, en ontdek de kracht van raakzaamheid.