Leren is ervaren

Gisteren kreeg ik een mailtje van mijn jongste broer. Hij is reintegratiecoach en een typische nazaat van een familie waarin creativiteit al generaties genetisch doorwoekerd. Naar aanleiding van klachten en ongemakken uit het veld ontwikkelde hij een workshop voor artsen en hulpverleners die met oudere mensen werken. De gedachte was dat het zelf ervaren van de ongemakken tot betere werkwijze en besluiten zou leiden. En dat werkte.

Met het ene oog dichtgeplakt en voor het andere een kokertje van een toiletrolletje om de zichtproblemen te laten ervaren. Zakken van 10 kilo zand om ouderdoms spierverzwakking te laten ervaren. Spalken die mobiliteit en beweging beperkten,oordopjes voor een gehoorbeperking en handschoenen voor verminderde sensitiviteit in de vingers. Daarna kwamen eenvoudige opdrachten als lopen met rollator, brief openen, iets van de grond pakken, gehoorapparaatje inbrengen, een gesprek voeren etc. Emotionele reacties met veel besluiten t.a.v hun adviezen en toewijzen van hulpmiddelen waren het resultaat.

Dubbeltje van Klink
Vanmorgen even met mijn huisarts gesproken. Niks bijzonders, een speekselklierontsteking. Maar per vandaag is er iets veranderd. Mijn huisarts legt uit dat hij vanaf vandaag maar 10 minuten van een consult mag declareren. “Het dubbeltje van Klink” schampert hij. Da’s nie veul voor administratie, inventarisatie, diagnose, recept naar de apotheek sturen, verwijzing schrijven en een korte samenvatting invoeren in de computer. Hij lacht en haalt zijn schouders op. “Verkapte loonmatiging” zegt hij. Ik blijf doen wat ik doe en dus verdien ik minder. Laat Klink zelf maar eens komen met een steenpuist of iets anders, dan ziet ie dat dit niet kan.

Oprah Winfrey show
Zoals wel vaker, komt zo’n signaal niet alleen. Vorige week was er een uitzending van de Oprah’s show, waarin een directeur van een Amerikaans vuilnisbedrijf anoniem in zijn eigen bedrijf ging werken: op de vuilnisauto, de vuilsorteerband en de vuilnisbelt om zo te ervaren wat zijn maatregelen concreet op de vloer betekenen. Dat leverde een aantal voor hem èn personeel uitermate belangrijke conclusies. Een vrouwelijke ophaalster die een pican (pispot) in de auto had, omdat nergens is nagedacht over hoe of waar ze een plasje zou kunnen doen. Hij werd geconfronteerd met de gevolgen van maatregelen en richtlijnen die alleen met kunst en vliegwerk en veel creativiteit of helemaal NIET te doen zijn. Behoorlijke veranderingen in beleid waren het gevolg.

MBWA
Tom Peters had het al in 1980 over MBWA, Management By Wandering Around (zie link onderaan). Het werd de basis voor zijn megaseller “In search of Excellence” dat in 1982 gepubliceerd werd. Er werden 3 miljoen exemplaren in 4 jaar verkocht en bleef tot 2006 het meest uitgeleende boek in bibliotheken. Het boek onderzoekt de kunst van science management bij leidende bedrijven met lange termijn profitability en continu innovatie.

Ook Peters daalde af tot de werkvloer. Uiteraard werden er video’s van gemaakt met daarin zéér verrassende uitspraken en maatregelen “right on the spot”. Wie de tape gezien heeft herinnert zich zeker de vrouw die al haar hele leven aan een productieband stond. Peters vraagt haar: “What would you like to be?” Ze antwoordt: Manager Production. Dat werd ze per direct en het leek of God rechtstreeks met haar gesproken had. Niks salarisverhoging: visitekaartje van pak em beet 50 dollar. Of de directeur van een vuilverwerkingsbedrijf , gefilmd boven op zijn vuilnisbelt die zegt “I just L O V E garbadge”. Of de werkplaats van een garagebedrijf die er elk uur van de dag even schoon moest uitzien als de showroom en de receptie. Prachtig en . . . uitermate effectief.

Even navelstaren
Kèn je de mensen in de postkamer? Weet je dat één van hen (Willem) hulpgoederen naar de Balkan rijdt? Doe zelf eens boodschappen in een van je supermarkten. Ga eens kijken ìn de keuken van de bedrijfsrestauratie. Gebruik eens een paar van je eigen producten. Of nee, laat je oude moeder dat eens doen en kijk wat goed gaat en wat niet. Ga eens gewoon in de wacht zitten voor een behandeling in je ziekenhuis. Sluit eens verzekering af bij via een van je gelieerde tussenpersonen. Leen eens geld bij je eigen bank. Probeer je auto eens te parkeren alsof je gewoon medewerker bent. Kortom: ga kijken, luisteren, voelen, ruiken in de catacomben van je bedrijf. Laat je verrassen, niet verwarren, maar ga ervaren wat wel, maar vooral wat NIET kan en tel uit je winst. Kijk waar de menselijke maat duidelijk geweld wordt aangedaan en dingen die je bedacht had gewoon niet werken.

Wel een tip: kijk uit dat je niet onbewust leiding blijft geven in je undercover rol. Mensen ruiken het onmiddellijk en . . . passen hun gedrag aan. Dus: ga ervaren en bestuur niet alleen van achter je Hi-Tech design Jan de Bouvrietje. Het zou wel eens de best bestede tijd uit je hele carriere kunnen zijn. Heb je gewerkt met ervarend leren? Laat horen!.

Groet,

Jos Steynebrugh
Marketing & Innovatie Consulent