De Kracht van Taal

Mechteld is voorzitter van de Raad van Bestuur van een organisatie. Kees is financieel directeur. Het laatste jaar is hun samenwerking in een neerwaartse spiraal terechtgekomen. Ze vragen mij om ze te helpen daar een oplossing voor te vinden. Gaandeweg de coaching komen we dichter bij de kern. Wat is die kern?

Mechteld en Kees bereiken elkaar niet. Dat hebben ze nooit gedaan, maar pas sinds Mechteld zich vanwege strategische belangen met de inhoud van het werk van Kees bemoeit, wordt dit zichtbaar. De belangrijkste reden dat ze elkaar niet bereiken zit in hun taalgebruik. Hoe werkt dat?

‘Er heerst veel onrust op jouw afdeling,’ zegt Mechteld tegen Kees in een MT-vergadering. Kees verstart en schiet direct in de verdediging. Hij geeft aan dat hij met iedereen de afgelopen tijd functioneringsgesprekken heeft gevoerd en dat alle teamleden aangeven het prima naar de zin te hebben. Hij staat al bijna op om de verslagen te halen om te bewijzen dat wat Mechteld zegt gewoon niet klopt.

Ik vraag Mechteld hoe ze bij haar bevinding komt? Na wat doorvragen blijkt dat er op de afdeling één controler werkt die een paar weken geleden op een barbecue aan hem had aangegeven een carrière-stap te overwegen buiten de organisatie. Er zijn onvoldoende doorgroeimogelijkheden. Het is een gewaardeerde collega, die niet een twee drie vervangbaar is. Mechteld maakt zich zorgen, juist omdat de organisatie enorm in beweging is en er daardoor meer druk ligt op de afdeling financiën. Om dat ‘veel onrust op de afdeling te noemen’ klopt inderdaad niet. Hoe komt Mechteld er dan bij dit te zeggen?

Mechteld is in haar taalgebruik over het algemeen allesbehalve zo stellig als nu. De achterliggende reden daarvoor is dat ze zelf ook wel weet dat ze zich niet altijd even zorgvuldig uitdrukt. Wat ze wil zeggen komt er in woorden vaak anders uit dan ze bedoelt. Dat creëert regelmatig verwarring, ook bij andere MT-leden, maar die kunnen daar redelijk goed mee overweg. Kees niet. Waar ligt dat aan?

Kees neemt taal letterlijk, heel letterlijk! Hij heeft niet geleerd dat met woorden en intonatie naast inhoud ook een boodschap mee kan komen. Er kan overigens nog veel meer niet-letterlijke informatie meekomen, emoties bijvoorbeeld, maar Kees pikt die niet op.

De boodschap van Mechteld betreft de zorg om een gewaardeerde medewerker. Omdat Kees alleen reageert op de letterlijke tekst, vraagt hij niet door. Hij hoort niet wat Mechteld bedoeld. Dat geeft haar het gevoel dat hij niet wil luisteren. Dat is helemaal niet het geval. Kees wil graag luisteren, maar hij hoort allen de inhoud. Het is algemeen bekend dat er een groot verschil is tussen horen en luisteren. Dat verschil speelt tussen hen. Het geeft verwarring, irritatie, frustratie en uiteindelijk een groeiende afstand en minder plezierige samenwerking. De sfeer in het MT is er de laatste tijd flink op achteruit gegaan.

Ik ontwikkelde de afgelopen jaren de Kracht van Verbinding methode. Verbinding wordt vaak geassocieerd met sociaal gedrag in persoonlijke situaties. Maar verbinding speelt zich ook af op het werk op niveaus zoals bij Mechteld en Kees. Bij hen gaat het om hun onvermogen om rapport te maken, zoals dat in NLP wordt genoemd (Neuro-Linguïstisch Porgrammeren). Raa-poor  - uitspreken op z’n Frans - betekent goede afstemming, elkaar bereiken en begrijpen. Dat doe je onder andere met taal. Dat is Mechteld en Kees nooit goed gelukt. Dan zou je denken dat dat met een simpele NLP-cursus is opgelost. Was dat maar zo.

Niet elk inzicht leidt helaas tot de gewenste verandering. Tussen Mechteld en Kees is de afstand te groot geworden. Dat zit hem in hun bereidheid elkaar nog te willen begrijpen. Die is door de veel te lang opgespaarde irritatie en frustratie erg laag. De vele verwijten hebben over en weer wonden gemaakt. De coaching kwam helaas te laat. Ego’s, frustratie en pijn staan nu in de weg. Hakken zitten in het zand. Dat is een gemiste kans. Kees werkt nu ergens anders. Jammer, want ze blijven beide met een onbevredigend gevoel achter.

Om verbinding goed te houden, ook op het werk, is onderhoud nodig, soms praktisch, soms dieper ingaand op de persoonlijkheid en de relatie, maar altijd op tijd. Tijd heelt niet alleen alle wonden, het zorgt er ook voor dat ze groter kunnen worden.

De kracht van verbinding
Welke verbindingen zijn sterk, welke verbindingen zijn zwak of verbroken en zorgen voor problemen? De Kracht van Verbinding geeft duidelijkheid en richting voor ontwikkeling van persoon en organisatie.  Geef dit inspiratiecadeau aan anderen en aan jezelf.