Integere leiders gezocht

De roep om meer menselijkheid klinkt alom. Het antwoord daarop is integer leiderschap, maar die wordt node gemist.

Hoe breng je de maatschappij terug naar de mens, was de centrale vraag van het Christelijk Sociaal Congres afgelopen zomer in Doorn. Want in het tijdperk van de globalisering wordt alles groter en rationeler. Dat gaat ten koste van het menselijke aspect.

Betrokkenheid bij ons gezin staat buiten kijf. Daar nemen we verantwoordelijkheid voor. Verantwoordelijkheid nemen binnen voetbalclub, kerk, bedrijf of woonplaats doen we niet zo gauw. Waarom lukte dit vroeger wel en nu niet meer? En hoe is dit te herstellen?

Cruciaal is in mijn ogen de rol die de voorlieden, de leiders, spelen in onze samenleving. Mensen die namens ons optreden, moeten 'voorbeeldig' zijn, want goed voorbeeld doet goed volgen. Leiders moeten betrouwbaar en integer zijn. Juist bij hen moet gelden 'een man een man, een woord een woord'.

Een werkgever bijvoorbeeld die aandacht vraagt voor loonmatiging, heeft geen recht van spreken als hij of zij zichzelf een forse loonsverhoging of bonus toekent. Het gebeurt wel.

Een politicus die dag in dag uit verkondigt dat het slecht gaat met Nederland, kan geen vertrouwen verlangen van de kiezers wanneer hij tegen de tijd dat er verkiezingen aankomen cadeautjes gaat uitdelen. Het gebeurt.

Een vakbondsbestuurder die bij bedrijven misstanden aan de kaak stelt en daar een goed en humaan personeelsbeleid eist, verliest alle geloofwaardigheid wanneer hij of zij in de eigen organisatie daar niet in slaagt. Zo kan ik nog wel even doorgaan.

We zijn geneigd incidenten te vergoelijken. Maar elk incident past in een beeld dat veel mensen op hun netvlies hebben: politici en managers zijn zakkenvullers. Te veel mensen hebben geen vertrouwen meer in politici, managers en andere leiders. Ze hebben vaak gelijk, want veel leiders geven niet het juiste voorbeeld.

Als leiders zich voorbeeldig gedragen, geeft dat vertrouwen en nodigt het uit tot navolging. Dan willen mensen ook weer verantwoordelijkheid oppakken. Dan worden bedrijven, organisaties, instellingen en politiek weer een beetje meer 'van ons'. Kortom, ik pleit voor integer leiderschap als fundament voor een omslag naar 'menselijkheid als maat'.

(bron: FINANCIEELE DAGBLAD)

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Arthur Swolfs
"Als leiders zich voorbeeldig gedragen, geeft dat vertrouwen en nodigt het uit tot navolging. Dan willen mensen ook weer verantwoordelijkheid oppakken."
De gegeven voorbeelden van “leiders” is dat de mensen die een positie van macht verwerven deze ook zullen gaan misbruiken.

Waarom??? Omdat het kan!! En er zijn dan nog weinigen die het tegen kunnen houden. Politiek wordt er om de vier jaar weer een hoop beloofd waar de komende jaren dan weer weinig van wordt waargemaakt. En gelijk wordt er door Jan en alleman met de vingers gewezen. Totdat je er zelf staat!! Dan ligt het aan het Nederlandse volk wat de intentie niet snapt. Heden ten dagen is het verbeeldingsschap van de Nederlander tot een dieptepunt gedaald. Iedereen is mondig als het een ander betreft maar zelf zijn ze foutloos. En zo ook diegene die in het bedrijfsleven het voor het zeggen hebben. De wijze en geleerde mannen en vrouwen die van boven wel even “delegeren” (meestal wordt dit woord misbruikt) wat een ander zou moeten doen. Veelal zonder al te veel specifieke kennis van zaken. En dat is het hem nu precies waar de kneep zit. Nederland is het Ambacht kwijtgeraakt. Iedereen wil op die hoge stoel zitten en er een leuk maandsalaris op na houden. Alleen wie is er dan om al dat werk te verrichten waar de samenleving op draait? En waar is de waardering voor dit soort mensen gebleven? Het is hier in Nederland zo langzamerhand een gemeen goed geworden dat het “allemaal wel geregeld wordt”. Makkelijk uitgangspunt voor iedereen die er over praat. Lastig voor de uitvoerenden die niet meer begrijpen wat er nu precies van ze verlangd wordt omdat de menselijkheid uit het systeem is gehaald. Komt er nog bij dat er voor het grootste draagvlak van Nederland van bovenaf besloten wordt om aan loonmatiging te gaan doen terwijl diegene op de hoge stoelen er totaal geen last van ondervinden. Die graaien gewoon door en er is zelfs meer om te graaien. Hoezo een goed voorbeeld geven??? De voorganger van deze hedendaagse graaier deed precies hetzelfde. En de opvolger van deze, wel dat zal ook een graaier worden. En dat is precies het puntje “menselijkheid op maat”. Klinkt een beetje als die anti alcohol reclame: geniet, maar drink met mate. Al snel verbasterd in: geniet, maar drink alleen met maten.

En vertrouwen…. Ik vertrouw geen leidinggevende die “delegeert” maar zijn salaris niet durft te noemen. Krijg ik gelijk het gevoel dat meneer te veel ontvangt voor het weinige hij uitvoert. En in mijn lijn van werk is juist openheid van belang. Iemand die iets verborgen houd daar kan ik niet van op aan. Ja, ik baseer een goede werkomgeving in één die openstaat voor iedereen. Maar ik begrijp ook heel goed waardoor de graaicultuur is ontstaan in Nederland en nog steeds stand houd. Daarvan is Normen en waarden vervaging er één van.

Ik wordt door een knulletje van amper 20 jaar al bij mijn voornaam genoemd en af en toe met hè aangesproken. Ik handel dat graag af met een geintje waarin ik duid op het leeftijdsverschil maar dat wordt niet opgepakt. Dus als de leeftijdsnorm niet meer van belang is dan zal het de inkomens norm moeten zijn die het respect dan moet afdwingen.
En probeer daar maar eens verandering in te brengen…..
Zal je eerst zelf meer moeten verdienen anders luisteren ze niet naar je.
Lastig de hedendaagse verantwoordelijkheid.

Hanno Smits
Het artikel en de voorbeelden spreken me bijzonder aan, ondanks het zestiger en zeventiger jaren gevoel dat dit altijd weer in me oproept. (maar of dát zo slecht was ....)

We zijn in ons land té ver gegaan met de individualisering en vergeten dat we leven dankzij elkaar; samenleven.

Leiders nemen, in plaats dat zij ontvangen.

Je zou bijna denken dat we in een overlevingssituatie terecht zijn gekomen, waarbij ieder voor zijn hachje vecht,
maar zo weinig zorgen om ons dagelijks eten hebben we nog nooit gehad.

Ontwikkeling / verandering moet er zijn, misschien is het tijd voor meer menselijke leiders, die hun bedrijf / het land voorop stellen en hun eigen beloning (in macht, geld of aanzien) pas op de tweede plaats zetten.

Gelukkig is het niet overal kommer en kwel. In het dorp waar ik woon is een zeer bloeiend vereniginsgleven en ondanks de 7500 inwoners ook nog een sterk gevoel van gemeenschapszin. De leiders van deze sociale verbanden doen dat veelal plichtsbesef en om "iets terug te doen"

Waar zijn de managers, politici met dezelfde houding,
waarom maken de opportunisten zoveel lawaai?
E Steger
Lid sinds 2019
Heb je een overtuiging dan heb ook de courage om daarvoor uit te komen en houdt moedig vast aan het goede voorbeeld.
Dit vraagt dan wel om de discipline om je hieraan te laten meten, ook voor je toekomstig handelen.

Zo als ik de reacties begrijp zijn ze bevestigend voor de stelling; ben ik wel me eens.
De voorbeelden zijn een topje van de ijsberg en doen mee denken aan een "ja, maar"- gevoel. Niet laten meeslepen en kom dan liever ruiterlijk ervoor uit dat ook jezelf een mens bent als je een keer de discipline heb gemist.

In mijn werkervaring merk ik steeds meer dat de compleetheid van een mens (vlees, geest, en ziel) bij opleidingen achterwege blijft. Proberselen zijn er wel zoals studiepunten toekennen aan sociale schoolse activiteiten.

De technische input (vakkennis) wordt in het onderwijs overmatig bedreven. Het begind al met het parkeren van kleine mensen (onze kinderen) in creches, peuterspeelzalen, kleuterschool enz. Om met 2 voltijdbanen de welvaart te kunnen veroorloven kan moeilijk worden voorgeleeft wat integer handelen is. Ook de nonverbale voorbeelden voor de kleine mensen ontbreken.

Een oud gezegde luidt: wat Hansje niet heeft geleerd, leert Hans nooit meer.
De ontwikkeling van bezuinigingen hebben hun effecten gehad, ook in de intermenselijke dimensie.

M.i. rest ons om weer duidelijk te maken dat we in mensen moeten blijven investeren en zelf het goede voortbeeld blijven geven. (Met vertrouwen in de toekomst, de aanhouder wint.)
Nick van der Leeuw
Het probleem in Nederland is dat er wordt gekeken naar "de opgeleide leider" met een graad op zak. Deze leider hoeft geen leider te zijn, een paar diploma's op het conto zeggen gewoon niet veel. Er wordt door bedrijven te weinig gekeken naar "de geboren leiders". De leider die zichzelf wel in staat stelt om iets te betekenen voor de mensen onder hem. Een geboren leider heeft meer sociale vaardigheden dan een "opgeleide leider" ooit zal krijgen. Het lijkt me slim dat bedrijven eerst gaan kijken naar interne “geboren leiders” in plaats van een advertentie te plaatsen voor een afgestudeerde manager die in principe toch geen enig recht van spreken zal hebben in de organisatie omdat elke organisatie uniek en niet overeen komt met je standaard opleiding de je op de universiteit van Leiden hebt gehad..
William Vananderoye
Integer leiderschap kan niet zonder integer burgerschap en omgekeerd. Laten we het zo stellen: de modale burgerman die er (binnen zijn beperkingen natuurlijk) de kantjes afloopt en al eens zijn voeten veegt aan reglementen en wetgeving die het maatschappelijke leven pogen te regelen, heeft m.i. weinig argumenten in huis om de profiterende publieke figuur (weze het politieker, bedrijfsleider, bekende vaderlander of whatever) met pek en veren te bekleden. Ook bij ons in Vlaanderen schort er wat aan het "gemeenschapsgevoel": onze beroemde (?) Steve Stevaert heeft jaren geleden de term "verzuring" gelanceerd. Welnu, die term dekt grotendeels wat er hier aan het gisten is. Iemand had het in deze kolommen over het feit dat we het eigenlijk nooit zo goed gehad hebben als nu. Afgaand op onze materiële welstand is dat correct. Maar het lijkt wel alsof de toename van welstand omgekeerd evenredig is met de afname van solidariteit en empathie. Het Bruto Nationaal Geluk (nog een term van Stevaert) daalt blijkbaar. Wie de wereld wil verbeteren, begint best bij zichzelf. Oeroude wijsheid, maar niemand heeft tot nog toe een beter advies geformuleerd.
En, ach, wie als haantje de voorste het luidst wil kraaien, moet er tegen kunnen dat hij af en toe een ouwe schoen tegen de bek krijgt. Dat behoort tot onze folklore. Ook in Nederland, merk ik.
Guido Lamm
Bijn dagenlijks kun je in de kranten de voorbeelden lezen van niet integere leiders. Zij die meer halen dan brengen, Zij die niet gehoord hebben van dienend leiderschap.
Ik durf echter de stelling aan dat er méér integere leiders zijn dan andersom. Echter, wij zien ze niet. Zij komen niet in de kranten. Daardoor dragen zij niet bij aan een positieve beeldvorming in het land.

Het wordt dus tijd dat de integere leiders een stap naar voren doen, zich laten zien, durven zeggen: "dit zijn mijn waarden en normen, tot zover en niet verder". Als er dat maar voldoende zijn dan zal dat zijn invloed zeker hebben.
Dus mannen en vrouwen, aan de bak.

Meer over Ethiek, integriteit, moreel kompas