De kenniseconomie van bv Nederland stokt

De financiele crisis heeft het Nederlandse concurrentievermogen aangetast. Nederland hoort duidelijk tot de verliezers van de crisis. Met name de zwakke financiele markt, afnemende investeringen in R&D en een ontoereikende infrastructuur hebben het innovatievermogen aangetast. De crisis heeft de wereldwijde concurrentie rangorde danig door elkaar geschud. De Verenigde Staten is geen koploper meer en landen als Spanje, Ierland en zeker IJsland hebben een diepe val gemaakt. Dit afnemende concurrentievermogen gaat gepaard met een toenemende werkloosheid, afnemende export, inzakkende binnenlandse consumentenvraag en afnemende investeringen.

De slecht functionerende financiële markten zijn de belangrijkste reden. Het oplopende overheidstekort, achterblijvende (weg)infrastructuur en niet voldoende investeringen in onderzoek en innovatie onderwijs doen de rest.

De winnaars
Zwitserland is de nieuwe koploper in de wereld. De Zwitsers winnen door een goed functionerende arbeidsmarkt, perfecte infrastructuur en uitmuntende kennisinstellingen. Er is een voortdurende gerichtheid op innovatie door samenwerking tussen bedrijfsleven en universiteiten. Singapore rukt op naar plaats 3 door een zeer efficiënte arbeidsmarkt, een perfecte goederen markt en een infrastructuur van wereldklasse.

De meeste opkomende economieën (BRIC landen) zoals India, China en met name Brazilië laten een stijging laten zien in hun concurrentievermogen, dit met uitzondering van Rusland. Zwitserland en de Scandinavische landen (Denemarken, Zweden, Finland) laten zien dat excellentie in hoger onderwijs en een focus op innovatie de motoren zijn van productiviteitsgroei en verbetering van de concurrentiepositie. Nederland laat in vergelijking met deze koplopers vooral steken vallen op het gebied van innovatiefactoren. Waar de Zwitsers en de Scandinaviërs profiteren van een open samenwerking tussen kennis en bedrijfsleven, staat er in Nederland een muur tussen. Ook het gebrek aan gekwalificeerde kenniswerkers gaat Nederland parten spelen.

Innovatie agenda herzien
Kennis wordt in Nederland te weinig benut, omdat bedrijven hun investeringen in nieuwe kennis uitstellen, steeds moeilijker kredieten en financiering krijgen voor kennisinvesteringen, onvoldoende samenwerken met universiteiten en hoge scholen, en beperkt toegang hebben tot kenniswerkers.

De eenzijdige investeringen van het kabinet in harde technologie, sleutelgebieden en technologische topinstituten heeft niet geleid tot een hogere innovatiecapaciteit van Nederland. Het innovatievermogen van Nederlandse bedrijven is uitermate kwetsbaar gebleken door de financiële crisis. Juist nu zal Nederland moeten inzetten op innovatie om de productiviteit en het concurrentievermogen te verbeteren. Dit betekent dat bedrijven meer op de lange termijn geleid moet worden, managers afgerekend moeten worden op innovatie prestaties, en ook medewerkers, klanten en leveranciers meer betrokken moeten worden bij het innovatieproces.

Juist investeringen in sociale innovatie, zoals innovatief managen, slimmer werken en nieuwe platte manieren van organiseren zullen leiden tot verhoogde innovatieprestaties.

Investeer juist nu in kennis en talenten van medewerkers, zorg dat bedrijven meer samenwerken met klanten en leveranciers om te vernieuwen (open-innovatie), stel managers verantwoordelijk dat minstens 20% van de omzet komt uit nieuwe producten, werk samen met kennisinstellingen en elimineer overtollige managementlagen.

De benchmark verdient een comeback
De benchmark is een onderbelichte managementtool. Het systematisch benchmarken op operationeel, financieel, inkoop en commercieel niveau is belangrijk voor ondernemingen. Immers, door jaarlijks een benchmark uit te voeren kunnen prestaties worden vergeleken en kan van elkaar worden geleerd.

Benchmarken biedt inzicht in doeltreffendheid van processen en kostenbeheersingstactieken. Benchmarken moet jaarlijks geschieden doordat de best practices van het jaar ervoor in de nieuwe benchmark vaak niet meer het meest effectief blijken te zijn. Een probleem is alleen dat veel bedrijven vaak huiverig zijn over het vrijgeven van data, procesarchitectuur en prestatieindicatoren. Benchmarken blijft echter de beste manier om snel achter de `fundamentals` van een business. Managers ontberen namelijk vaak een duidelijk beeld van de positie van de organisatie ten opzichte van concurrenten.

`Over de schutting` kijken naar bedrijven in dezelfde sector biedt zicht op wat men zelf intern niet zo goed geregeld heeft. Drijvers en remmers kunnen zo worden geïdentificeerd en men kan op basis hiervan zichzelf de juiste vragen stellen en verandertrajecten afstemmen op inefficiënties.

De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen artikelen in andere media. Bij elke bijdrage vermelden wij de oorspronkelijke bron. (Uit: Sociale Innovatie Gebaseerd op: Banking Review)

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Willem E.A.J. Scheepers
Het wordt nog erger met onze 'Kennis Economie' nu we weten hoe onze Regering er in haar Miljoenennota over denkt.
Zij besteden 116 woorden aan 'Onderwijs, Kennis en Innovatie'. De ambitie die zij, beter wij, daarbij hebben is:  de ontwikkeling van onderwijs, kennis en innovatie op termijn<strong> tenminste op het niveau van het</strong> <strong>OESO-gemiddelde te brengen</strong>.
Da's nog eens uitdagend.

Zo lossen we de schuld van onze baby's, á € 160.000 / pp, nooit af.

Meer over Prinsjesdag, Kennis, voors en tegens lees je op partnersite <a href="http://www.managementpro.nl" rel="nofollow">www.managementpro.nl</a>  

Meer over Innovatie