Covid-19 communicatie: nog veel te leren

Als een bedrijf écht in problemen is, bijvoorbeeld omdat een faillissement dreigt, zijn transparantie en actieve communicatie erg belangrijk. Zowel voor werknemers als voor stakeholders is het van belang dat ze de ernst van het probleem begrijpen, zodat maatregelen om een sluiting te voorkomen, op draagvlak kunnen rekenen. Open en begrijpelijk communiceren is dus cruciaal: begrip kweken, paniek voorkomen.

Door de pandemie zijn we in heel Nederland een soort van bedrijf in ernstige problemen. En Mark is onze CEO, ondersteund door het RIVM als interim-management support. Ongetwijfeld wordt er in de pandemie-bestrijding goed werk geleverd. Maar de communicatie over ontwikkelingen is beroerd.

Dagelijks zijn er updates, die ruim door de media gedeeld worden. Een belangrijk cijfer is het aantal besmettingen. Maar omdat niet iedereen wordt getest, kan daarover geen volledige duidelijkheid worden gegeven... en dat is niet alles: het cijfer geeft ook geen inzicht in mensen die inmiddels beter zijn. Zowel de instroom als de uitstroom zijn dus niet betrouwbaar. Hetzelfde geldt voor het aantal ziekenhuis-opnamen.

Vergelijk dit eens met bijvoorbeeld cijfers over de arbeidsmarkt. Stel dat je zou bijhouden welke mensen ooit werkloos zijn geweest... Dat kan dus veel beter. En natuurlijk is het RIVM niet gemaakt om een cijfer-kanon te zijn, maar daarvoor heeft onze CEO Mark genoeg knappe koppen die een oplossing kunnen verzinnen voor de hiaten in de cijfers; een site 'Ikbenbeter.nl en ikbenuithetziekenhuis.nl - voor digibeten in te vullen door familie - kan wonderen doen. Want goed nieuws is belangrijk om de moed erin te houden.

Onze Mark is ook de baas van dé autoriteit in cijfers: het CBS. Je zou denken: die zijn wars van paniek zaaien, die willen degelijkheid. Vorige week kopte het CBS een persbericht met 'Sterfte neemt toe'. Het aantal overleden in week 12 van dit jaar was toegenomen en dat in vergelijking met de drie voorgaande jaren. Cijfer-fetisjisten vragen zich dan af hoe dat dan met het gemiddelde over het kwartaal zit. Dat geeft immers een meer gewogen beeld. De gemiddelde sterfte per week over het eerste kwartaal is:

2017        3289
2018       3544
2019       3153
2020      3261

Gecorrigeerd voor de toename in de bevolking valt het cijfer over 2020 nog lager uit. Het opereren van het CBS in deze is - zacht uitgedrukt - niet helemaal 'zuiver'.

Natuurlijk moeten we uitermate bezorgd zijn over COVID-19; alle maatregelen zijn super-nodig. Maar ons management - Mark en zijn team - moet ervoor zorgen dat we begrip blijven houden, de moed niet verliezen en niet in paniek raken. Betere cijfers en beter cijfer-management zijn noodzakelijk