Communicatie is niet hip

We kennen de termen zo onderhand wel. We LEANEN, SCRUMMEN, AGILEN wat af en we doen er ook graag een portie ZELFSTURING bovenop. Dat is hartstikke mooi, want het idee achter deze termen is zeker toekomstwaardig. Maar al deze hypes zijn een kort leven beschoren als we niet teruggaan naar de minder hippe maar broodnodige vaardigheden die teams nodig hebben om zich een team te kunnen noemen. En dat begint met communicatie.

‘Ik voel me niet begrepen’

Dat is de meest geuitte grief die ik in mijn werk als bedrijfscoach tegenkom. Het is een uiting die mij steeds weer bevestigt hoe teams tekortschieten in hun onderlinge communicatie. Als het gaat over communicatie, dan willen we eigenlijk allemaal hetzelfde. We willen gehoord worden, we willen de ruimte krijgen om onze ideeën, mening en feedback te kunnen uiten. We willen zo graag dat er echt naar ons geluisterd wordt. En als dat niet gebeurt, dan voelen we ons al snel miskend, over het hoofd gezien of de mond gesnoerd. Het merendeel van de samenwerkingsproblemen en ongerief op de werkvloer vindt zijn oorsprong in het ‘niet begrepen voelen’. En dat kan al snel escaleren in conflicten die uitmonden in exit-trajecten.

Communiceren in de praktijk: eigen zendtijd claimen

Communiceren staat voor ons vaak gelijk aan praten; we zenden wat af met zijn allen. Een boodschap zenden is helemaal niet zo ingewikkeld. Maar een boodschap ontvangen, dat is hele andere koek, Daar zijn we helemaal niet goed in. Laag opgeleid of hoog opgeleid, het maakt niks uit. Want actief luisteren naar de ander, daarmee lever je je eigen zendtijd in. En dat doen we niet graag. We vinden het veel gemakkelijker om over en weer te ja maren en onze zendtijd te claimen, dan om oprecht te luisteren naar wat onze gesprekspartner ons eigenlijk te vertellen heeft. Het is dus helemaal niet zo gek dat de meest gehoorde klacht is dat we ons door de ander niet begrepen voelen. Vaak is het een voorbeeld van de pot verwijt de ketel: We voelen ons niet gehoord, omdat onze omgeving precies hetzelfde doet als wij zelf. Zenden.

Actief luisteren is een dankbare taak waar je veel voor terug krijgt

Actief luisteren is in essentie niet moeilijk. Maar je moet het wel doen. En daarvoor moet je even je eigen zendtijd opofferen. Je boodschap uitstellen. De ander ruimte geven om zijn verhaal te doen. En dat vinden we allemaal lastig, omdat we bang zijn dat onze eigen boodschap dan ondergesneeuwd raakt. Gek genoeg is dat niet het geval. Want als jij oprecht luistert naar jouw gesprekspartner, dan kweek je juist de bereidheid om ook naar jouw verhaal te luisteren. En daarmee win je tijd en energie. En je kweekt samenwerking met elkaar. Mensen vinden je gewoon al snel een fijne collega of leidinggevende als je de moeite neemt om te luisteren. Daar kun je dus best mee thuis komen.

Hippe methodieken slaan de plank mis zonder een goede basis.

AGILE, LEAN en SCRUM zijn de moeite waard om in te investeren. Maar begin bij het begin en creëer eerst het juiste fundament voor samenwerking. Om AGILE ook daadwerkelijk ‘lenig’ te laten zijn zal je altijd moeten investeren in een geölied team. En dat begint gewoon bij basale vaardigheden zoals leren luisteren, verbinding creëren, samen leren werken aan samenwerken. Als deze basis mist – en dat gebeurt helaas bedroevend vaak- dan kun je AGILE implementeren tot je blut bent en erbij neervalt. Al snel wordt AGILE dan niet meer dan een log en stram systeem dat met name frustratie en desillusie produceert.

Meer weten over communicatie verbeteren in je team? Begin eens met een Gereedschapsdoosje. Aan te vragen bij de auteur.