Start uw eigen Animal Firm!

Er zijn heel wat dieren te bedenken waarmee we onze collega's kunnen vergelijken. Vaak hebben deze vergelijkingen een negatieve klank, en dat is jammer. In het nieuwe managementboek ‘Animal Firm’ wordt wereldwijd onderzoek naar de succesfactoren van organisaties gekoppeld aan dierengedrag. Onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat succesvolle organisaties in staat zijn om dierlijke eigenschappen op de juiste manier te bundelen.

Inmiddels hebben we aan den lijve ondervonden dat ‘managementtools’, zoals reorganisaties, hoge bonussen en meer checklisten mensen en organisaties niet beter laten presteren. Het onderzoek onder de best presterende organisaties wijst uit dat succes afhankelijk is van andere factoren. Veel dieren blijken deze factoren instinctief te laten zien. Deze ‘high performance organisaties’ richten zich op ongrijpbare zaken als coachend leiderschap, voorbeeldgedrag, kennisdelen en vertrouwen.

Dat deze succesvolle organisaties zich kenmerken door dierengedrag legt ze geen windeieren. Zachte waarden blijken harde succesfactoren die zorgen voor betere financiële en strategische prestaties. Jaar na jaar presteren deze organisaties (profit en non-profit) beter, ook op het gebied van klanttevredenheid, medewerkertevredenheid en innovatie. Kortom, een high performance organisatie is een dierenbedrijf. Niet een Animal Farm, maar een Animal Firm.

Logischerwijs roept dit dan de vraag op: “Wat kunnen wij leren van dierengedrag, zodat wij vanuit deze inzichten het beste ‘dierengedrag’ in onszelf en anderen naar boven kunnen halen?”.

‘Ga naar de mieren, luiaard, kijk hoe ze werken en word wijs.’

Wijze woorden van Koning Salomon. En hij had gelijk. Een mierenkolonie kent een open cultuur, waarin de mieren elkaar veelvuldig betrekken in belangrijke processen, de dialoog met elkaar zoeken, voortdurend kennis delen, van fouten leren, feedback geven, verandering aanmoedigen en acties oppakken om betere prestaties te realiseren. Juist mierengedrag zien we in het onderzoek veel terug bij succesvolle organisaties.

Net als vroeger in het gildesysteem zijn er bij mieren meesters en gezellen. Een mier ontdekt bijvoorbeeld een nieuwe weg naar een voedselbron. Door deze ontdekking is hij automatisch meester. De ‘meestermier’ haalt andere gezelmieren op en leert ze de weg. Het tempo waarin de mier de weg laat zien, stemt hij af op het leervermogen van de gezellen. Ze controleren voortdurend in hoeverre de afgelegde route is onthouden. Hebben de gezellen de route onthouden, dan worden ze vanzelf meester, totdat de bron op is. Maar in een mierenkolonie is dit gildesysteem geen eenrichtingsverkeer. Doordat iedere mier op verschillende gebieden kennis heeft (bijvoorbeeld over verschillende voedselbronnen), zijn alle mieren continu afwisselend meester en gezel. Dit heeft een tweerichtingsverkeereffect, aangezien kennis voortdurend met elkaar wordt gedeeld.

Het optrekken als meesters en gezellen kenmerkt hoe mieren met elkaar omgaan. Het gaat dan niet zozeer om het aantal jaren ervaring of wat er op het visitekaartje staat, maar om ‘wie het weet’. Hoe gaat men met elkaar om bij u op de werkplek? Bent u altijd de meester of ook wel eens de gezel?

Ook geven mieren elkaar duidelijke feedback. Dit blijkt binnen organisaties vaak een grote uitdaging. Het ontbreekt regelmatig aan een open cultuur waarin feedback geven en ontvangen een gewoonte is. Hierdoor ‘etteren’ onuitgesproken kwesties lange tijd onder de oppervlakte. En dit heeft uiteindelijk ook consequenties op de prestaties. Is er bij u een cultuur waar feedback geven en ontvangen een gewoonte is? Hoe kunt u deze cultuur nog meer versterken? Of welke factoren belemmeren juist het geven en ontvangen van feedback?

Lopen mieren in plaats van rattengedrag

Dieren laten ons zien hoe geweldig het resultaat is als je slim samenwerkt. De kracht van de groep is, in vergelijking met de kracht van het individu, ongekend. Een open dialoog is hierbij van groot belang. Voor rattengedrag en einzelgängers is geen plaats. Kenmerken van de Animal Firm. Wat zou er allemaal kunnen gebeuren als mensen in een organisatie samenwerken zoals mieren dat doen? En hoe kunt u dit aanmoedigen, om zo het beste dierengedrag in uzelf en uw team naar boven te halen?