Manage jij je mentale batterij (1)?

In welke mate ga je bewust om met je cognitieve vermogen gedurende de dag? De kans is groot dat het antwoord ‘niet’ is, aangezien slechts 20% überhaupt rust neemt tijdens het werk. En dat is een groot gemis in het bevorderen van je persoonlijke welzijn en productiviteit. De laatste neurologische inzichten laten zien welke werkgewoonten je cognitie en je mentale batterij ten goede komen. 

Wat is de mentale batterij?

De mentale batterij is je capaciteit om na te denken en eigen gedrag te sturen. Het gaat voornamelijk om de executieve functies, zoals concentreren, aandacht richten, plannen, selecteren, beslissen, herinneren en (nieuwe) informatie verwerken. Dus taken die een beroep doen op je bewustzijn met in de hoofdrol de prefrontale cortex. Nu blijkt dat het gebruik van dit deel van je brein niet ongelimiteerd is. De cognitieve capaciteit raakt, net als een batterij, gedurende de dag op. Voeding, rust en slaap zorgen dat de batterij weer oplaadt. Breinstekkeren herstelt de natrium- en kaliumniveaus in je (hersen)cellen.

Hoe werkt je mentale batterij?

Hoe merk je dat de batterij aan het leegraken is? Allereerst gaat je werktempo omlaag en verlies je het overzicht. In gesprekken kan je slechter uit de woorden komen. Je krijgt moeite met zaken herinneren en gaat meer fouten maken. Je geest gaat aan de wandel en aandacht gericht houden wordt moeilijker. Het wordt ook lastiger of zelfs onmogelijk om besluiten te nemen. Lichamelijk voel je je vermoeit, ga je gapen, krijg je hoofdpijn en raak je prikkelbaar.

Het bizarre is dat je doorgaans deze symptomen niet herkent of ze negeert in de veronderstelling dat het op verminderde mentale kracht functioneren gewoon bij de werkdag hoort.

Natuurlijk zou het veel beter zijn als je deze signalen wel actief oppikt en bewust omgaat met het opraken en aanvullen van je cognitieve energie. Beter nog is dat je (werk)gewoonten eigen maakt die het cognitieve vermogen optimaal laten functioneren. Daarin spelen dagindeling, aandacht, beweging, ritme, rust, voeding en slaap allemaal een rol.

Deel de dag goed in

De neiging bestaat om eerst makkelijke klusjes af te handelen alvorens aan grote kluiven te beginnen. Dat is vanuit de hersenen gezien niet handig. De kans is groot dat tegen de tijd dat je hersenen echt aan het werk moeten de mentale energie uitgeput is. Begin de dag met de belangrijkste taak, dan zijn de hersenen nog fris om er tegenaan te gaan. Overigens niet te vroeg want dan gieren melatonine en oxytocine nog door het lichaam. Dat geldt ook voor het nemen van belangrijke beslissingen. Vanaf een uur of 11 kunnen je hersenen dit het beste aan.

Ga ook niet de dag beginnen met meetings. Zeker niet zittend in een bedompte kamer. Het is een braindrain.

Vergader in de middag. Kort en eventueel buiten, zoals Steve Jobs deed. Let wel, lopend vergaderen is goed om na te denken en van gedachten te wisselen. Het bevordert de creativiteit, maar is minder effectief om besluiten te nemen dan zittend of staand vergaderen.

Taken die accuratesse en aandacht vragen kunnen het beste in de ochtend worden uitgevoerd. Zoek wel een prikkelarme en inspirerende omgeving, wat natuurlijk lastig is in al die kantoortuinen. Afleiding doet de bovenkamer ongewenst energie verspillen. Tegen het eind van de middag neemt je alertheid van nature weer toe, ideaal voor het wegwerken van e-mail.

Stop met multitasken, ga unitasken

De norm is kriskras door elkaar telefoontjes plegen, voicemails afluisteren, op tekstberichten reageren, e-mails wegtikken en gesprekken voeren. Welnu, dat dit je goed afgaat is een cognitieve illusie. Volgens neurowetenschapper Earl Miller kunnen onze hersenen helemaal niet multitasken. Wat ze doen is snel schakelen van de ene naar de andere taak. Snel schakelen zuigt de mentale batterij leeg door het versneld verbranden van glucose, de brandstof van de hersenen.

Voortdurend schakelen zorgt ervoor dat het brein onnodig veel informatie moet organiseren en onthouden. Steeds weer de draad oppakken kost meer tijd, doet kwaliteit afnemen, remt creativiteit en zorgt voor een toename in fouten.

Je gaat in plaats van goede keuzes eerder voor de hand liggende en makkelijke keuzes maken. Zodoende is het cognitief veel effectiever en efficiënter om op 1 taak te richten. Dus niet de hele tijd bij elke ping weer even op de computer of telefoon kijken. Kies maximaal drie tijdstippen per dag om berichten te checken en beantwoorden.

Uitzetten van je smartphone is niet genoeg zo blijkt uit een onderzoek door de University of Texas.

Een smartphone binnen handbereik reduceert je breinvermogen, zelfs als de telefoon uitstaat. Het onbewust niet denken aan je telefoon en de neiging weerstaan om erop te kijken is een braindrain.

In deel 2 volgen diverse werkgewoonten die je cognitie helpen optimaal te functioneren.