Ondernemers die willen overleven moeten innoveren, is de boodschap waarover je dezer dagen bijkans struikelt op alle ondernemersblogs. De boodschappers vertellen er echter niet bij hoe je dat even doet, innoveren. Tussen alle drukke dagelijkse bezigheden door? Vergeet het maar. Het toverwoord is tijd, vertraagde tijd om precies te zijn.

Innovatieve, inspirerende ideeën krijg je niet onder stress. Dan neemt het emotionele centrum in onze hersenen namelijk de controle over van het gebied waar we informatie analytisch verwerken. Daar merken we zelf niets van maar het kan wel leiden tot een gevoel van creatieve blokkade. Innovatief denken kan dan een probleem zijn, vergelijkbaar met een writer’s block. Je hebt de tools wel maar het ontbreekt je aan inspirerende ideeën om innovatief toe te passen. Zo’n gebrek aan ideeën is geen mentaliteitskwestie maar een logisch gevolg van de manier waarop wij met de dagelijkse werkelijkheid omgaan. Mensen reageren instinctief op druk van buiten met aangeleerd gedrag. Wanneer je je niet af en toe de tijd gunt om uit die tredmolen te stappen blijf je gestrest en creatief geblokkeerd.

Arnold Cornelis wees al op het grote belang van tijd. Zijn seminars waren enorm populair maar hij stierf helaas te vroeg om zijn boodschap op grote schaal toegepast te zien worden. In essentie is zijn boek De Vertraagde Tijd een pleidooi om te ontsnappen aan de steeds hogere werkdruk en daarmee gepaard gaande stress waarin wij gevangen zitten tussen twee definities van tijd. De tijd van de externe sociale klok en de tijd van de interne klok. Dat kan alleen door bewust de tijd te ‘vertragen’, wat op niets anders neerkomt dan ‘de tijd nemen’ om zodoende waarde te creëren vanuit interne sturing in plaats van externe sturing. Wie dat niet doet valt verliest vroeg of laat structuur en grijpt elke afleiding aan om niet over zichzelf na te hoeven denken.

Pleidooien om aan de versnelling van ons leven een grens aan te stellen zijn van alle tijden. Zelfs de wijze Oude Grieken hadden wel eens last van stress en dan organiseerden ze een symposion. Dat was niet meer dan een gezellig onderonsje waarbij urenlang ontspannen onderuit liggend, traag gegeten en gedronken werd en naar elkaars visie op een bepaald probleem werd geluisterd zonder de verteller te onderbreken. Pas als die helemaal was uitgesproken werd plenair gereageerd, niet inhoudelijk maar bespiegelend.
Ik noem dat ‘metiseren’.

Ook de Amerikaanse managementgoeroe Danah Zohar is een pleitbezorger van tijd als tool om ruimte te scheppen voor innovatief denken. In Rewiring the Corporate Brain noemt ze dat ‘quantumdenken’. Dat is creatief, inzichtelijk, intuïtief denken. Breken met gewoonten, gedachtepatronen veranderen, nieuwe paradigma's ontwikkelen. “Het is het denken waarmee nieuwe denkcategorieën worden uitgevonden, nieuwe patronen en nieuwe taal worden gecreëerd. Denken dat voortkomt uit de diepste gang naar het eigen zelf."

Ondernemers die willen innoveren in 2012 zouden tijd moeten inruimen om een dag in de maand met anderen te metiseren. Die anderen hoeven niet perse ondernemers te zijn. Managers kunnen er ook veel baat bij hebben.