Homo zappiens bestaat niet

Multitasken leidt tot slechtere prestaties. Studenten die veel op de sociale-netwerksite Facebook zitten, halen lagere cijfers.

Het is voor veel studenten de gewoonste zaak van de wereld: even Facebook bekijken als je aan het leren bent voor een tentamen. Dat kan toch geen kwaad? Helaas, uit Nederlands-Amerikaans onderzoek blijkt dat studenten die regelmatig gebruik maken van Facebook gemiddeld ruim een punt lagere cijfers halen dan studenten die niet actief zijn op de sociale-netwerksite.

Het onderzoek, dat deze maand wordt gepubliceerd in het tijdschrift Computers in Human Behavior werd geleid door Paul Kirschner, hoogleraar onderwijspsychologie aan de Open Universiteit. Kirschner, specialist op het gebied van leren en cognitie, gebruikt zelf ook Facebook, vooral op professioneel vlak. Zo houd ik contact met collega's die niet zo goed zijn in het beantwoorden van hun mail. Maar ik kijk niet om de minuut wat al mijn vrienden aan het doen en denken zijn.

Halen Facebook-gebruikers lagere cijfers omdat ze langer per dag op internet zitten?

Nee. Alle door ons onderzochte Amerikaanse studenten brengen evenveel tijd op het web door, tussen de één en twee uur per dag. De studenten die niet of nauwelijks aan Facebook doen, surfen evenveel, maar wellicht naar sites die met hun studie te maken hebben, of misschien niet tijdens het studeren.

Opvallend is dat Facebookgebruikers minder vaak een bijbaantje hebben en vaker deelnemen aan sociale activiteiten. Dat zou erop kunnen duiden dat deze studenten van nature minder geneigd zijn te werken en te studeren. Als ze niet met Facebook bezig waren geweest, hadden ze misschien meer uren in de kroeg doorgebracht. Dat moet blijken uit het vervolgonderzoek dat we gaan doen: leidt Facebook af van werk en studie, of is de site aantrekkelijk voor mensen die de prioriteit sowieso leggen bij de sociale component van hun leven?

Hoe gaat u dat onderzoeken?

Dat wordt nog een probleem, want we zullen Facebook-gebruikers moeten vinden die de site een langere periode links willen laten liggen. Dan kunnen we kijken of dat hun resultaten beïnvloedt. De kans bestaat echter dat zo'n periode van onthouding geen verbetering oplevert, omdat uit recent Amerikaans onderzoek blijkt dat bij mensen het vermogen zich te concentreren structureel lijkt te worden aangetast door hun multitaskgedrag.

U bent van mening dat studenten niet kunnen multitasken zonder dat hun prestaties daaronder lijden?

Klopt, dat is onmogelijk. De homo zappiens bestaat niet. De laatste jaren blijkt uit onderzoek keer op keer dat het tegelijk uitvoeren van taken leidt tot concentratieverlies, langere studietijden en slechter presteren.
En het gebruik van Facebook leidt natuurlijk in hoge mate af, omdat je om de zoveel minuten een bericht krijgt dat een vriend van je iets interessants heeft gedaan. Dan ga je zijn update bekijken, klik je even op dat leuke linkje en bekijk je een filmpje. Op die manier fladder je het internet rond. Het 'butterfly defect' wordt dat wel genoemd.

Zo kan een student uitstelgedrag vertonen, zonder dat hij het idee heeft dat hij zit te niksen. Dat blijkt ook uit ons onderzoek. Studenten die veel op Facebook zitten, geven aan dat dit naar hun mening hun studie niet nadelig beïnvloedt. Helaas wijzen onze eerste resultaten in de richting van het tegendeel.

De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen berichten in andere media. Bron: NRC Handelsblad, auteur: Bart Funnekotter.