Een gezond leerklimaat voor gezonde professionals

Columns

“Nú is het moment!” zei ik vol goede moed tegen mijn echtgenote, terwijl ik voor de eerste keer inlogde op het leerplatform voor de online cursus. Al tijden was ik van plan om te starten met deze cursus, maar telkens kwam er iets tussendoor. En toen… brak wereldwijd een crisis uit, die alles op zijn kop zet. Langzaam raakte mijn agenda steeds leger.
Het moment bij uitstek om te investeren in nieuwe kennis. Klaar voor de leerreis. Vol goede moed maakte ik een account aan. En ik was volgens Linkedin niet de enige. Het aantal webinars voor de zomer was oneindig. Iedereen ging in het ‘nieuwe normaal’ online.

Hoe het er nu mee gaat? Tja. Elke dag ontvang ik een mail met daarin twee theorievragen. Maar liefst twee avonden achter elkaar besteedde ik aan oefenopdrachten, Engelse teksten, YouTube-video’s en casussen. Daarnaast heb ik ongeveer 1000-keer gedacht: “Vanavond ga ik weer aan de slag!” Maar... Na een volle dag videobellen is een rondje fietsen natuurlijk veel fijner.

Lichtpuntjes in crisistijd

Natuurlijk zijn er voordelen aan het ‘nieuwe normaal’. ’s Morgens om 07:00 uur vertrekken, 125 kilometer rijden en in de file staan, vervolgens twintig minuten te laat binnen komen stuiteren voor een overleg van zestig minuten? Dat zal mij niet gauw meer overkomen. Denk ik.

Maar dat is slechts een deel van het verhaal. Hoe enthousiast mensen ook zijn; voor de vitaliteit van professionals en de wendbaarheid van organisaties is het niet voldoende om thuis te werken en af en toe een webinar bij te wonen. Stagnatie ligt op de loer.

Er zijn nieuwe oplossingen nodig voor een gezond leerklimaat.

Klaar voor een nieuw begin?

Als deze periode mij iets geleerd heeft dan is het wel hoezeer ‘doodgewone contacten’ mij inspireren. Gewoon samen problemen te lijf gaan, kansen onderzoeken. Informeel, spontaan en contextueel.

Terwijl ik nadacht over mijn online ervaringen, kwam bij mij de vraag op hoe andere leidinggevenden en professionals elkaar komende maanden ‘op afstand’ ondersteunen om nieuwe kennis, vaardigheden en inzichten te ontwikkelen. Hoe behouden zij -juist nu- een gezond klimaat waarin ze informeel en spontaan kansen benutten?

Dat gaat niet vanzelf! En online niet voldoende.

Extra verleid door de comfortzone

Nu is de transfer van leren naar werken altijd lastig. Ook voordat corona uitbrak, was het rendement van trainingen en andere leertrajecten beperkt. Binnen een paar weken zijn mensen 80% van de training vergeten. Daarnaast is oud gedrag afleren lastiger dan nieuw gedrag aanleren. De huidige onzekere tijd, waarin veel professionals in elk geval tot het einde van het jaar thuis moeten werken, versterkt de hardnekkigheid van oud gedrag. Routines geven houvast. Maar voor de vitaliteit en wendbaarheid is het niet voldoende.

Wat een plezier

Wat een verademing! Na maandenlang online vergaderen (“microfoon uit a.u.b.”), mocht ik onlangs een sessie organiseren op locatie. Heerlijk. Met collega’s een vraagstuk te lijf gaan, elkaar verrassen met inzichten en invalshoeken… samen lachen, mopperen, verleiden, proberen, ergeren, verdwalen, experimenteren, reflecteren, ontdekken en vieren. Voorlopig is dit eerder uitzondering dan regel. Maar deze uitzondering bevestigt voor mij het belang van onderlinge verbinding. Zonder verbinding raken professionals vervreemd van hun organisatie en ontberen de ze heilzame opbrengst van persoonlijke interactie.

Organiseren ten koste van leren

Voorlopig blijft de boodschap: thuiswerken. Hier en daar mogen professionals weer één dag per week naar kantoor. De fysieke veiligheid krijgt veel aandacht. Werkplekken, looproutes, schoonmaakprotocollen en reserveringssystemen. Begrijpelijk, maar niet voldoende. Er zijn andere oplossingen nodig voor de vitaliteit van professionals en de wendbaarheid van organisaties.

Fundament van vitaliteit: een gezond leerklimaat

Leren is ook (en misschien zelfs vooral) een sociaal proces. Online meetings waarin je digitaal een handje kunt opsteken, een webinar of online-module, het zijn arme substituten voor de rijkdom van sociaal leren.

Het leerklimaat vormt het weefsel van gezonde organisaties.

Ongezond Gezond
‘Kleine verhalen’ van de afdelingen

Onbenoemd laten

Mopperen

Geen zin, tijd of geld om te leren

Taakgericht

Altijd druk

Protocollen

Schijngesprek

Gepland

Beheersen

Normen

Groot verhaal van de organisatie

Transparantie

Onderzoeken

Zin, tijd en geld om te leren

Mensgericht

Tijd voor jezelf

Gezond verstand

Eerlijk gesprek

Spontaan

Experimenteren

Drijfveren

Hoe ervaren jullie het leerklimaat op dit moment? Voelen collega’s zich na maanden thuiswerken nog steeds verbonden? Vinden zij zich waardevol? Krijgen zij waardering binnen hun team? Worden ze nog gerespecteerd om wie ze zijn? Staan jullie open voor verbetering, delen jullie ook op afstand (in)formeel kennis en inzichten en helpen jullie elkaar?

Deze vragen horen komende maanden op de agenda van elk teamoverleg, managementteam en directieberaad te staan. De zorg voor een gezond leerklimaat is een kerntaak voor leidinggevenden en professionals die hun organisatie willen voorbereiden op de uitdagingen van deze tijd. Wie het leerklimaat verwaarloost, verwaarloost zichzelf en zijn collega’s.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Meer over Interne communicatie en samenwerking