Feedforward: feedback maar dan in z’n vooruit.

Laat ik voorop stellen dat feedback geven goed is. Wanneer iemand de moeite neemt om aan mij terug te geven wat mijn gedrag met hem of haar doet dan waardeer ik dat zeer. En toch is er vaak iets problematisch rond feedback. Misschien omdat het niet altijd zuiver wordt gegeven. Of omdat we stiekem bang zijn het te geven (en te ontvangen) Om die reden wil ik het perspectief iets kantelen en het hebben over feedforward.

Feedforward benadrukt gewenst en positief gedrag in de toekomst. Dat wil zeggen dat je vooraf aangeeft welk gewenst gedrag je van de ander verwacht, gericht op een taak of situatie in de (nabije) toekomst. Daarmee leg je de focus op hoe iemand het in de toekomst gaat doen en niet over hoe het in het verleden is gegaan. Daarmee onderscheidt het zich van feedback. Hockeycoach Marc Lammers schrijft dat in de sport maar ook daarbuiten te vaak de aandacht gelegd wordt bij dat wat we niet of onvoldoende beheersen. Daar wordt op geoefend, getraind en gehamerd. Als je goed je best doet kom je op deze manier van een vijfje naar een zesje of een zeven. Maar dat is nog niet excellent. Aandacht voor wat iemand wel kan en dat ontwikkelen heeft veel meer kans op excellentie.

Het verschil met feedback is subtiel is, maar wel fundamenteel. Door niet terug te kijken naar een situatie in het verleden maar je te richten op de toekomst benadruk je een aantal positieve effecten:

1. De toekomst kun je veranderen, het verleden niet.
   Sporters houden de winst in gedachten als ze aan een wedstrijd beginnen. Maar wat gebeurt er als je een voetballer van tevoren inpepert dat hij vooral niet mag missen bij een penalty zoals de vorige keer? Precies; dan zal hij juist missen.
2. Feedforward is positief
   Feedback komt er toch vaak neer op het aangeven dat iemand iets niet goed heeft gedaan. Zelfs opbouwende feedback wordt te vaak ervaren als negatief. Feedforward is daarentegen per definitie positief, want het focust op de toekomst en op de gewenste oplossing.
3. De ontvanger staat meer open voor feedforward
   Succesvolle mensen, of mensen die denken dat ze dat zijn,  zijn niet gevoelig voor wat zij als negatieve feedback zien (Ik heb toch succes?), maar ze staan wel open voor tips om nog succesvoller te worden.
4. Bij feedforward ligt de focus op gewenst gedrag
   Een medewerker die een slechte presentatie heeft gegeven hoeft die negatieve ervaring niet nog eens te beleven als hij daarover feedback krijgt van zijn collega’s of leidinggevende. Het is veel beter om de nadruk te leggen op acties die tot verbetering leiden. Feedback geven en ontvangen is in zo’n situatie ook veel lastiger (omdat het persoonlijk kan worden opgevat). Feedforward geven en ontvangen is makkelijker. (ik vond dit heel goed in je verhaal en geef je de tip om het de volgende keer ten aanzien van deze concrete situatie net even anders aan te pakken)
5. Feedforward geven is eenvoudig
   Je hoeft iemand niet persé te kennen of meegemaakt te hebben om feedforward te kunnen geven. Iedereen kan positieve feedforward geven. De focus ligt immers in een gewenst resultaat of gewenst gedrag in de toekomst.
6. Feedforward biedt ruimte
   Door te benadrukken wat je wel kunt ontstaat er veerkracht en uithoudingsvermogen bij mensen. Feedback kan soms terneerdrukken wanneer je gedrag terugkrijgt waar je al jaren tegenaan loopt en niet veranderd krijgt. Voormalig hockeyster Sylvia Karres werd pas topscoorder toen haar sterke punten werden aangesproken. Waarom zou je je bekommeren om je zwakke punten en je sterke punten verwaarlozen?
7. Feedforward geeft je zicht op je potentieel.
   Feedforward gaat in op het ontwikkelpotentieel dat bij ieder mens aanwezig is. Het sluit aan bij wat er al is en het schetst een beeld van wat mogelijk is. Het is verwachtingsvol en uitnodigend. De tips die vervolgens gegeven worden onderscheiden zich vaak nauwelijks van feedback. Maar door het positieve klimaat waarin gegeven en het verschil in perspectief is de acceptatiegraad veel hoger.

Feedforward is feedback maar dan in z’n vooruit. Dat is niet moeilijk en kost hooguit even schakelen. En wanneer ik op de loop ga met de metafoor van de versnellingsbak is er nog een voordeel voor de vooruit. Waar de achteruit beperkt blijft tot 1 gaat de vooruit van 1 tot 5 en bij vrachtwagens zelfs tot 16 versnellingen! Veel meer mogelijkheden om resultaat te bereiken. Tel uit je winst.

Wim Oolbekkink, founder van Youmeus  en global partner van iOpener institute for People and Performance Oxford.

Literatuur:

Happiness at Work - Maximising Your Psychological Capital for Success, Jessica Pryce Jones , 2010

Coachen doe je samen, Marc Lammers, 2009