Nieuwsgierigheid heeft in de Westerse wereld een negatieve connotatie. Het Engelse ‘curiosity killed the cat’ en het Nederlandse ‘Nieuwsgierig Aagje’ zijn hiervoor illustratief. Daar waar kleine kinderen veel vragen stellen (waarom …?) en meer ‘out of the box’ denken, leren we dat naarmate we ouder worden wel af.

Juist voor innovatie zijn nieuwsgierigheid en vragen stellen belangrijk: wij zijn er van overtuigd dat als je als volwassene vaker de waarom-vraag stelt vanuit kinderlijke nieuwsgierigheid of irritatie je vanzelf creatiever en innovatiever wordt. Wij stellen kortom dat creativiteit begint bij nieuwsgierigheid. In dit artikel gaan we in op nieuwsgierigheid als basis voor creatieve oplossingen en innovaties. Creativiteit is geen lichtflits die je overvalt, maar kan bewust worden opgezocht als ‘state of mind’. In die toestand kunnen nieuwe inzichten ontstaan. Met een aantal voorbeelden illustreren we hoe deze creativiteitsaanpak kan werken.

Een aantal voorbeelden van de waarom-vraag vanuit een doorsnee dag van iemand met woon-werk verkeer waarop regelmatig file voorkomt:

1.       Wekker: waarom gaat deze niet variabel af rekening houdend met weers- en verkeersomstandigheden? Als er toch al 14 km file staat en er geen goede alternatieve route is waar je wel kunt doorrijden, kun je beter een half uur langer slapen, uitgebreid ontbijten en om 08:30 beginnen met thuiswerken. Ondertussen worden deelnemers van een eventuele ochtendmeeting op basis van Outlook al op de hoogte gesteld van het feit dat je niet fysiek kunt deelnemen. Dan maar telefonisch of per video conference. Dezelfde methode kan overdag worden gebruikt om eerder of later te vertrekken naar je volgende bijeenkomst;

2.       Auto: waarom krijg ik niet alleen de file-informatie en flitsinformatie die alleen voor mijn route(s) van belang zijn? Al die opstoppingen en flitsers elders leiden alleen maar af en zijn niet relevant;

3.       Kantoor (20 medewerkers, jij bent 1 van de eigenaren): waarom geeft de bank geen inzicht in je financiën vanuit de af-/bijschrijvingen? Zij kunnen makkelijk een financieel huishoudboekje aanbieden waarin vaste en variabele kosten inzichtelijk zijn en tips geven voor besparingen. Zo kun je makkelijker en continu sturen op je financiële resultaat. Hiermee dus geen ‘loser generated content meer’ (jij doet het werk wat de bank vroeger deed en betaald daar ook nog extra voor, maar ‘user generated content’ met als tegenprestatie meer toegevoegde waarde;

4.       Vakantie boeken vanuit kantoor: waarom biedt niemand mij een reis aan op basis van mijn wensen (bijv. land, type accommodatie, gezinssamenstelling, hobby’s, budget)? Op www.biedtmijeenreisaan.nl zet je je wensen en aanbieders kunnen hierop tenderen;

5.       Supermarkt deel I (op weg naar huis): waarom worden er geen wijn-spijs combinaties aangeboden (kant en klaar of inclusief helder recept). Ter educatie ook achtergrondinformatie er bij over de aangeboden keuze. Nu ben je weer aangewezen op de eeuwige vraag: wat zullen we vandaag weer eens eten en welke wijn moet ik in hemelsnaam kiezen uit de ‘wijnmuur’?

6.       Supermarkt deel II: waarom krijg ik geen maatwerk aanbiedingen als ik nota bene een zelfscanner gebruik in de supermarkt? De supermarkt weet wat ik regelmatig koop en kook en ik wil graag weten of hier iets van in de aanbieding is en waar het staat;

7.       Thuiskomst (jongste kind is kinderwagen ontgroeit; wandelwagen is inmiddels een sta-in-de-weg): waarom is een dure kinderwagen niet standaard om te bouwen tot zeepkist? Hierdoor hebben mijn kinderen er langer plezier van en komt het product (vanuit het perspectief van de fabrikant) ook minder snel en vaak weer op de tweedehands markt;

8.       Het 20:00 journaal: waarom kan ik niet kiezen uit meerdere parallelle uitzendingen? Bijvoorbeeld 1 uitzending met vooral internationaal politiek en economisch nieuws, 1 uitzending met vooral sport en entertainment, 1 met vooral goed nieuws en 1 met kunst;

9.       Waarom heb ik geen inzicht in interessante programma’s op TV? In de TV-gids staan maar een beperkt aantal kanalen weergegeven en het overzicht via het TV-scherm zelf is te uitgebreid met 90 kanalen. Bijvoorbeeld een email per week met interessante programma’s op basis van mijn profiel zou handig zijn zodat ik weet wat ik kan kijken of dit gemakkelijk automatisch kan laten opnemen.

Een kat heeft kortom pas 9 levens als hij/zij nieuwsgierig genoeg is om te reïncarneren. Nieuwsgierigheid redt de kat in plaats van deze te doden. Voor sommige vragen zijn al (deel)oplossingen beschikbaar maar deze zijn veelal vanuit techniek in plaats van gebruikerswaarde ontwikkeld. Ook worden ze nog niet op grote schaal omarmd. De essentie zit dan ook in innovatie als ‘state of mind’ waardoor de ideeën blijven opborrelen en de beste hiervan na inschatting van de aantrekkelijkheid en haalbaarheid vanzelf komen bovendrijven.

Blijf vragen vanuit een positieve grondhouding. Het glas is half vol en kansen en mogelijkheden zijn altijd eindeloos (vrij naar Jules Deelder’s “Binnen de beperkingen zijn de mogelijkheden even groot als  daarbuiten... eindeloos!”).

Over de auteurs

Drs Serge van Dam MMC & drs Guido Kerkhof MMC zijn de oprichters van Esegui (www.esegui.nl) en richten zich op seriële conceptontwikkeling van ‘idee tot op het schap’. Succesvolle exploitatie is de maatstaf.