Van contraproductief werkgedrag naar bevlogenheid

Contraproductief werkgedrag van medewerkers kan voor een groot deel verklaard en voorspeld worden vanuit persoonlijkheidsfactoren. Dat betekent dat de hr-functie, om een effectieve selectie aan de poort te kunnen toepassen, een meting van persoonlijkheidsfactoren op moet nemen in de werving- en selectieprocedure.

Contraproductief gedrag is opzettelijk werknemersgedrag dat door de werkgever gezien wordt als strijdig met zijn gerechtvaardigde belangen. Er zijn drie categorieën:
1. afwezigheid (zoals frequent verzuim)
2. deviant gedrag (zoals diefstal)
3. onveilig gedrag.

Het blijkt dat afwezigheid voorspeld kan worden met op persoonlijkheid gebaseerde integriteitstests. Deze tests meten impulscontrole, gewetensvolheid, volgen van regels en delinquent gedrag binnen de organisatie in het algemeen. Overigens blijkt langdurig verzuim vaak voor te komen in combinatie met de twee overige typen van contraproductief werkgedrag.

Vriendelijke en gewetensvolle medewerkers verzuimen minder vaak, maken zich minder vaak schuldig aan diefstal en hebben minder ongevallen.

Pak verzuim aan in tien punten
Verzuim is een bekend probleem in de meeste organisaties. Een kostbaar probleem. De volgende tien leerpunten tekenen we voor u op:

1. Zorg om te beginnen voor een goed registratiesysteem.
2. Maak werk van een integraal verzuimbeleid en draag dat ook uit naar uw medewerkers.
3. Selecteer een goede bedrijfsarts.
4. Maak de verzuimdrempel niet te laag.
5. Spreek iemand vanaf het eerste moment aan op zijn verantwoordelijkheden, door te vragen welk werk overgedragen moet worden.
6. In het verlengde daarvan: maak de hersteldrempel niet te hoog.
7. Is de werknemer weer terug?
8. Vraag in het gesprek goed door.
9. Kijk niet naar de beperkingen, maar naar de mogelijkheden.
10. Tot slot: bovenstaande punten klinken misschien controlerend en negatief, maar zo is het niet bedoeld. ‘Hard op inhoud, zacht op relatie'. Toon compassie. Wens een werknemer altijd beterschap, want dat is wat je uiteindelijk wilt. Uiteindelijk zijn zowel werkgever als werknemer gelukkiger zonder verzuim.

Hulpbronnen
Mensen presteren optimaal als ze in een omgeving verkeren die wordt gekenmerkt door rijke sociale en persoonlijke hulpbronnen. Hulpbronnen zijn onder meer collega's, afwisseling van vaardigheden, complimentjes en studiemogelijkheden. Zijn die aanwezig, dan blijft men ook onder hoge druk of stress goed presteren. Opvallend is dat bevlogen werknemers die hulpbronnen vaak zelf mobiliseren: ze zorgen goed voor zichzelf en hun organisatie, zijn creatief en leren elke dag nieuwe dingen.

Bevlogen werknemers hebben het graag druk
Die bevlogenheid maakt dat ze uitdagingen makkelijker aankunnen. Voorwaarde is wel dat er voldoende ontplooiingsmogelijkheden zijn, er sociale steun is van collega's en feedback wordt ontvangen over geleverde prestaties. Bevlogenheid is een gemoedstoestand van opperste voldoening waardoor je met veel energie en toewijding helemaal kunt opgaan in je werk.

De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen artikelen in andere media. Bij elke bijdrage vermelden wij de oorspronkelijke bron. (samenvatting uit: Management Team en P&O Actueel door: Carlie van Tongeren