Pas de strategie van de koekoek toe: doe meer met minder!

Het businessmodel van de koekoek is erg eenvoudig en al generaties lang bijzonder succesvol. Met weinig inspanning weet deze vogel toch steeds veel te bereiken. Wat kunnen we opsteken van dit dier? En hoe kunnen we met minder middelen toch het nodige bereiken?

Doe meer met minder!

De koekoek staat bekend als een broedparasiet, maar is een van de meest inventieve vogels die er is. Al generaties lang maakt het vrouwtje slim gebruik van wat er in haar omgeving voorhanden is. Zo legt zij haar eieren in het nest van de buren, en laat het broeden en de opvoeding van het kroost aan verschillende soortgenoten over. Want waarom zou je ieder jaar een nieuw onderkomen bouwen, als er al voldoende nestruimte beschikbaar is? Op die manier bespaar je enorm veel tijd en energie, en haal je toch iedere keer je doelstellingen. Een scenario dat tot de verbeelding spreekt, en dat aanzet om deze Meer met minder-filosofie zelf succesvol toe te passen.

Het probleem is dat we vaak denken, met de inzet van meer middelen, een beter resultaat te bereiken. Het is een wet van Meden en Perzen, die diep in onze Westerse samenleving verankerd is. Maar niets is minder waar. Zo wordt er tegenwoordig 550 miljard dollar per jaar uitgetrokken, om nieuwe producten te ontwikkelen en in de markt te zetten. We veronderstellen dat een grotere input vanzelf meer output genereert, maar het resultaat is vaak teleurstellend. Van de nieuwe producten flopt maar liefst 80 procent direct na de introductie. Het gevolg is dat we straks nog meer middelen uit de kast proberen te halen om onze klanten tevreden te stellen.

In een wereld waarin grondstoffen steeds schaarser worden, moeten we beter gebruik leren maken van de middelen die al beschikbaar zijn. Het is tijd voor een ander paradigma, waarbij de voedingsbodem wordt gelegd om tot meer creatieve oplossingen te komen.

'Grote kamers leiden tot versnippering; kleine kamers leggen de geest discipline op’. Leonardo da Vinci.

Creativiteit heeft vaak een kader nodig. Dat klinkt paradoxaal. We veronderstellen immers dat onze inventieve geest vrij moet zijn om te gaan en staan waar ze wil. Maar juist door een beperkt budget of een tekort aan middelen, zijn we vaak tot meer in staat. Breng beperkingen aan en de creativiteit zal opbloeien als een klaproos in de zon!

• Waarom nog langer zitten broeden op een onuitvoerbaar idee? Beperk uw budget en zie voortaan ongekende mogelijkheden.
• Maak gebruik van praktische oplossingen om uw doel te bereiken.
• Of lift mee op bestaande voorzieningen.

Vier voorbeelden

Haal een nul van de begroting

Volgens de burgemeester van de Braziliaanse stad Curitiba zit veel geld maar in de weg. Zijn credo luidt als volgt: 'haal een nul van de begroting en er ontstaat creativiteit'. In plaats van een dure metro voert hij in deze metropool een goedkope snelbus in. Door de effectieve opzet hiervan krijgt de bereikbaarheid een flinke impuls. Daarnaast leidt dit tot een enorme verbetering van de luchtkwaliteit en de verkeersveiligheid. En wat doe je als je duurzaamheid wilt bevorderen? Dan streep je gewoon nog een nul door! Curitiba heeft vaak te maken met tropische stormen in de zomer. Die veroorzaken veel overstromingen. Daarom besluit men parken aan te leggen om de wateroverlast in te dammen. Voor het onderhoud worden kuddes schapen ingezet. Op die manier bespaar je heel wat geld op de aanschaf van dure vervuilende machines. Ook met het vuilnis weet men creatief om te gaan. De burgervader weet ouders en kinderen nauw bij de afvalverwerking te betrekken. Tegenwoordig wordt in de hoofdstad van Paraná 70 procent van het stadsafval gerecycled. Het hoogste percentage ter wereld.

Steek een fles door je dak

Wie met eigen ogen wil zien hoe je met beperkte middelen veel voor elkaar krijgt, moet onmiddellijk naar de Filippijnen afreizen. Daar maakt men op een verbluffend eenvoudige wijze gebruik van zonne-energie.

Voor arme Filippino’s is de elektriciteitsrekening iedere maand een zware last, terwijl je makkelijk gratis aan licht kunt komen. Daarom steken tegenwoordig inwoners van de sloppenwijken in Manilla een fles door hun dak. Deze gerecyclede plastic fles is gevuld met één liter water, die in een nauwsluitend gat van het golfplaten dak wordt gestoken. De fles reflecteert het zonlicht in huis, en is een uitstekend alternatief voor een dure gloeilamp. Met een investering van slechts één dollar heb je een leven lang gratis licht in huis. Binnen een aantal jaren worden meer dan een miljoen huizen in de Filippijnen voorzien van deze ‘zonlichtfles’.

Lift mee op het netwerk van een ander

Waarom zou je steeds opnieuw infrastructuur aanleggen als deze goedkoop voorhanden is? Met name op het gebied van communicatie en logistiek zijn er volop mogelijkheden om met weinig middelen veel te bereiken.

Een Amerikaans telecombedrijf maakt tegenwoordig handig gebruik van ongebruikte oliepijpleidingen. In plaats van olie stroomt er tegenwoordig dataverkeer door het buizennet, dat via een glasvezelverbinding goede communicatie mogelijk maakt. Diezelfde tactiek past KPN in Nederland toe. Een aantal jaren geleden werd de oude melkpijpleiding tussen Ameland en Holwerd nieuw leven ingeblazen. Door de leiding die destijds voor vier en half miljoen gulden werd aangelegd, loopt nu een glasvezelkabel. Die zorgt er voor dat er supersnel internetverkeer tussen het Waddeneiland en het vaste land plaats vindt.

In Afrika is uitdroging door diarree de belangrijkste oorzaak van kindersterfte. Maar in sommige delen van het continent kom je makkelijker aan Cola dan aan goede medicijnen. Waarom niet meeliften op het logistieke netwerk van dit bedrijf? Immers overal kom je het zwarte suikerwater tegen, en tussen de colaflessen is voldoende ruimte voor medicijnen. Met dat plan benaderde ontwikkelingswerker Simon Berry het management van Coca-Cola. Die stonden onmiddellijk open voor het idee en besloten met hem in zee te gaan. En dankzij de aandacht op sociale media, kreeg Berry veel support voor zijn prachtige doel. Inmiddels is ColaLife een begrip, en vinden colakratten met medicijnen hun weg naar iedere uithoek van de wereld.

Hang uw huidige businessmodel maar aan de wilgen en neem het perspectief van de koekoek in. Als u binnenkort probeert een lastig probleem op te lossen, moet u even stilstaan bij de aanpak van deze vogel. Doe geen grote uitgaven, en overweeg hoe u met veel minder middelen en inspanning uw doel kunt bereiken. Maak daarbij als het even kan gebruik van andermans nest. Dat bespaart u veel energie, geld en ergernis.

Bronnen
Radjou, Navi, Jugaad Innovation, Think frugal, be flexible, generate breakthrough growth, Jossey Bass, Wiley New York.
Thompson, Charles, What a Great Idea!, Key Steps Creative People Take, HarperCollins, New York.
Melkpijpleiding
Symbiotic Design: Life-Saving Meds Hide in Spare Space