Zieltogende IJsselmeerziekenhuizen: reddingsaanpak kwaal ipv medicijn

1. Kans om te leren hoe iets wél werkt.....

In de uitzending van Nova op 28 oktober jl. (weblink 1.) zag en hoorde ik ''met mijn eigen ogen en oren'' hoe Aysel Erbudak, de huidige directeur van het Slotervaartziekenhuis, sprak over mogelijkheden en onmogelijkheden om de IJsselmeerziekenhuizen van een gewisse ondergang te redden.

In Erbudak zie ik dicht bij huis een tot de verbeelding sprekend voorbeeld van een leider met een nieuwe stijl van werken waaraan in de complexe en ordeloze crisistijd van vandaag een snel toenemende behoefte is.

Het leek me goed om haar in de periode dat het t.a.v. de redding van de IJsselmeerziekenhuizen een kwestie is van ‘erop of eronder’, in enkele column’s op ManagementSite te volgen.

Een unieke kans om mee te kijken over de schouders en na te denken over het werk van een leider die herkenbare en vandaag de dag in onze samenleving veel voorkomende problemen op een onconventionele manier aanpakt.

2. Het werd met pijn aanschouwen hoe iets niet werkt

Eind september hebben Gedeputeerde Staten van Flevoland, de colleges van B&W van de gemeenten Lelystad en Noordoostpolder, zorgverzekeraar Achmea, het ziekenhuisbestuur, de Nederlandse Zorgautoriteit, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en het ministerie van VWS, een onafhankelijk adviseur gevraagd de mogelijkheden te onderzoeken van een doorstart van de IJsselmeerziekenhuizen.
Dit zijn de  in één organisatie samengebrachte ziekenhuizen van Lelystad en Emmeloord.

Drs. Léon Lodewick heeft deze opdracht aanvaard. Kort samengevat is zijn conclusie: met ‘defuseren en saneren’ is een zogenoemde ‘warme doorstart’ (zonder faillissement) mogelijk. Vanaf dat moment wordt gezocht naar een partner die in lijn met het plan van Lodewick bijdraagt aan zowel de financiële als de managementproblematiek (zie weblink 2. voor de eindversie van het rapport Lodewick dd 28 oktober).

Erbudak heeft zich als enige geïnteresseerde partner van meet af aan bereid getoond de benodigde kapitaalinjectie geheel voor haar rekening te nemen, maar heeft ook direct het rapport Lodewick als een bureaucratisch plan naar de prullenbak verwezen.
Dit heeft haar buiten de orde geplaatst van het formele proces gericht op de realisatie van het plan Lodewick.

Voor wie niet stekeblind of ziende blind is, heeft de praktijk inmiddels uitgewezen dat het reddingsplan van Lodewick, inclusief alle pogingen om dat plan te realiseren, niet het goede medicijn is voor de kwaal waaraan de ziekenhuizen al jaren lijden. Sterker nog, het is de kwaal in ultima forma!

3. Maar hoe het niet werkt weten we toch al?

Van het ón-vóór-stél-báre gepruts van de formeel aangestelde leiders/adviseurs (lees: goed betaalde professionals) in deze rampzaak is veel te leren m.b.t. de vraag: “hoe de dingen niet moeten”.
Ondanks het steeds weer herhalende karakter ervan én de hoge prijs mag de waarde van lessen in het openen van ziend-blinde ogen nooit worden onderschat.

Wie hier in deze zaak nog zijn twijfels bij heeft, nodig ik graag uit om zelf te kijken naar de tot dusver in de praktijk gerealiseerde resultaten.
Het is allemaal eenvoudig op de website te vinden (zie evt. om te beginnen weblink 3. voor een overzicht van de meest recente ontwikkelingen).

4. Wat kunnen we nu toch al leren van Aysel Erbudak?

Dat het niet alleen een ware kunst, maar ook een snel in belang toenemende leiderscompetentie is om jeukende handen niet te snel vuil te maken aan fors betalende en/of eervol lijkende opdrachten.

Denk in dit verband ook nog eens aan de oorzaak van de kredietcrisis, de discussie over het salaris van Gerrit Zalm als de nieuwe topman van ABN-Amro/Fortis (zie hiervoor op deze website ook mijn column: “Valse start Bos/Zalm:…”, weblink 4.) en de ellende in de Amerikaanse automobiel-industrie.

Het zit overal!

5. ‘Wordt vervolgd’

Als Aysel Erbudak het volhoudt om niet te snel te zwichten voor de verleiding om in dit avontuur te stappen, lijkt mij de kans groot dat zich voor haar op een goed moment toch de reële mogelijkheid aandient om leiding te geven aan het proces dat de IJsselmeerziekenhuizen naar de volgende fase in hun organisatorische ontwikkeling kan brengen.

Afhankelijk van wat er precies gebeurt, kom ik graag bij u terug zodra er weer iets te leren is m.b.t. de vraag hoe dingen wél werken.

weblinks

1. Interview Aysel Erbudak - Twan Huys in Nova (28.10.2008)
http://www.novatv.nl/novaplayer/player169.html?id=rep-6437-0

2. Rapport Lodewick
http://www.vreelandgroep.nl/actueel/documents/RapportLodewick-DefinitieveVersie.pdf

3. Overzicht van de feiten periode: 26 november – 11 december
http://nl.wasalive.com/nl/overname+ijsselmeerziekenhuizen

4. Valse start Bos/Zalm: (a) goed nieuws, (b) schijndebat, (c) niet zeuren
http://www.managementsite.nl/columns/1452/Valse-start-Bos-Zalm--a-goed-nieuws--b-schijndebat--c-niet-zeuren-.aspx

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Hans Bool
Lex, deze en ook de vorige column geven lezers behoorlijk wat werk. Wellicht een tip: de volgende keer een extra samenvatting bijvoegen ;-) .

Naast een case over leiderschap is er hier wel wat meer aan de hand. Vooral de discussie stichting B.V.; IJZ zou het tweede ziekenhuis worden dat in private handen komt.
En ja, ondernemers zoals Aysel hebben een visie waarmee ze wel wat kunnen bereiken, maar de hele situatie rondom het ziekenhuis zit nog behoorlijk politiek in elkaar. Ik heb nu niet alles gelezen, maar ik zag dat Achmea problemen had met de ondernemer de Winter (is het daar op afgeketst?).

Ik zou me zo voor kunnen stellen dat zorgverzekaars liever niet al te veel ondernemende ziekenhuizen zien. Die zien de bui al hangen. Zij waren de partij die konden "shoppen" en zo ziekenhuizen onder druk konden zetten. Als er allemaal b.v.'s komen wordt dat speletje een stuk lastiger.

Welke zorgverzekeraar was het die korting geven als mensen hun donor-codicil opstellen? Dat zijn aardig ondernemende acties die het speelveld ardig doen veranderen.
De vraag is dan ook: wil men al nieuw leiderschap? Denk aan de weerstand bij veranderingen. Waar zou die van vandaan moeten komen?
Lex van Haarlem
Hans,

Bedankt voor je reactie. Twee nadere toelichtingen.

1. Jij vraagt: "Wil ‘men’ al nieuw leiderschap?"

Met deze concluderende vraag sluit jij jouw reactie af.

Mijn eerste antwoord is dat de huidige machthebbers niet om nieuw leiderschap heen kunnen en dat het eraan zit te komen.
Wie niet luistert, zal voelen.

Mijn tweede antwoord is dat de vraag: "wil ‘men’ al nieuw leiderschap?" vooral interessant is voor Aysel Erbudak. Vanuit het nieuwe type leiderschap dat ik haar toedicht, zal zij deze vraag ongetwijfeld goed kunnen en ook moeten kunnen beantwoorden.
Dit is de kern van de les onder punt 4. in mijn column.

2. Jij zegt: "er is wel wat meer aan de hand dan leiderschap"

Er is in en rond de IJsselmeerziekenhuizen inderdaad veel aan de hand, waarover ook veel is te zeggen.

De kern van de zaak is echter ook nu weer eenvoudig. Wie wat wil doen om uit de aanhoudende malaise te komen, zal uit een ander vaatje moeten tappen!

Of in de terminologie van mijn column: wat we nodig hebben, is een reddingsactie die niet aan dezelfde kwaal lijdt als waar de ziekenhuizen al jaren onder gebukt gaan.

Ook wat we nu in en rond de ziekenhuizen in steeds kortere herhalingscycli zien, is in de kern van de zaak zeer eenvoudig. Telkens weer komt Aysel Erbudak in beeld, die 'samenzweert' met belangrijke medewerkers.
Het goede nieuws daarbij is dat dit tot zichtbare ergernis leidt bij degenen die nu formeel aan zet zijn met hun reddingsoperatie.

Dit is om twee redenen goed nieuws.

(a) Zo'n allergische reactie van de huidige machthebbers is in een situatie als deze altijd gericht op het bezweren van wat juist nodig is. Het is dus een betrouwbaar en voor mij
bevestigend signaal in welke richting we een goede oplossing kunnen zoeken.
(b) Zolang er sprake blijft van deze herhalingen, neemt de geloofwaardigheid van degenen die nu nog aan zet zijn, steeds verder af en is de goede oplossingsrichting nog beschikbaar.

Evenals in mijn vorige column, zeg ik daarom opnieuw: het is ‘erop of eronder’.

Mooie casus, nietwaar? Jammer alleen van het vele leed. Mijn geduld raakt nu echt op.
Henk Twilt
Deze colum vertelt de lezer eigenlijk niets nieuws. Lex fulmineert zonder iets nieuws toe te voegen of zelfs maar te proberen te verklaren hoe hij tot deze mening komt. Nergens maakt hij inzichtelijk waarom hij wat zegt. Mijn eerste bakkie koffie wordt meestal opgeleukt met een licht verteerbare colum. Vandaag door een flauw opgepiept stukje . Wat maakt deze 'colum' de moeite van het lezen waard? Paradoxaal genoeg is dat de reden waarom ik ook nog eens in de pen klim.
Volgende keer beter!
Lex van Haarlem
Henk Twilt "leukt zijn eerste bakkie koffie meestal op met een licht verteerbare column". Dat lukte niet met mijn column van 12 december over de IJsselmeerziekenhuizen. Bovendien mist hij de argumentatie waarop ik mijn oordeel baseer over de gang van zaken m.b.t. de doorstart van de ziekenhuizen.

Om de volgende redenen kan ik mij hier wel iets bij voorstellen:

1. De gespannen situatie in en rond de ziekenhuizen gaf mij op 12 december weinig reden tot het schrijven van een luchtige column

2. Omdat mijn column van 12 december de derde is in een reeks, heb ik informatie bekend verondersteld, die Henk Twilt misschien heeft gemist

3. Bovendien heb ik d.m.v. enkele weblinks verwezen naar bronnen waarop ik mij in deze en eerdere column’s heb gebaseerd

Naar aanleiding van een vraag van Hans Bool heb ik de kern van mijn betoog over de situatie bij de ziekenhuizen nog eens samengevat in mijn reactie van 15 december: “De kern is twee keer simpel”.

Licht verteerbare leeskost over de IJsselmeerziekenhuizen heb ik Henk Twilt waarschijnlijk niet te bieden. Als hij echter wil weten hoe het zit bij deze ziekenhuizen, beveel ik hem graag de onderstaande weblinks aan.

Met name de interviews met Aysel Erbudak in Pauw & Witteman en Nova (resp. weblinks 4. en 5.) zijn de moeite waard. En licht verteerbaar trouwens ook! Het grote verschil tussen haar optreden en dat van de door minister Klink e.a. aangestelde onafhankelijke adviseur Léon Lodewick (ook te zien via weblink 5.) spreekt boekdelen.

Over onderbouwing en lichtverteerbaarheid gesproken.

AANBEVOLEN WEBLINKS

1. Reactie ManagementSite: “De kern is twee keer simpel”
http://www.managementsite.nl/columns/1455/Zieltogende-IJsselmeerziekenhuizen-reddingsaanpak-kwaal-ipv-medicijn.aspx

2. Column ManagementSite: “Online leren van Aysel Erbudak”
http://www.managementsite.nl/columns/1402/Online-leren-van-Aysel-Erbudak-.aspx

3.Column ManagementSite: “Aysel Erbudak en de IJsselmeerziekenhuizen…...”
http://www.managementsite.nl/columns/1422/Aysel-Erbudak-en-de-IJsselmeerziekenhuizen-erop-of-eronder-.aspx

4. Pauw & Witteman (17.10.2008): Gesprek aan tafel met Aysel Erbudak
http://pauwenwitteman.vara.nl/Archief-detail.113.0.html?&no_cache=1&tx_ttnews%5Btt_news%5D=1555&tx_ttnews%5BbackPid%5D=116&cHash=f0609d27d0

5. Nova (28.10.2008): Interview Aysel Erbudak; Reportage n.a.v. de persconferentie door Léon Lodewick
http://www.novatv.nl/novaplayer/player169.html?bw=bb&player=wmp&id=rep-6437-0&x=22&y=7