In deze tijd van onzekerheid en financiële onrust worden we steeds meer teruggeworpen op onze eigen verantwoordelijkheden. Veel mensen zijn opgeslokt door de snelheid van deze tijd en de verplichtingen die werk en/of gezin met zich meedragen. Hierdoor zijn zij verwijderd geraakt van hun kernwaarden. Er zijn maar weinig leiders die nog trouw zijn aan deze waarden.

Soorten leiders:

• De charismatische baas wordt geroemd om zijn werk en leiderschap, maar alle lofuitingen maken hem een tikje arrogant. Dit type baas communiceert veel en geeft zijn personeel de ruimte en vrijheid om het werk naar eigen inzicht te verrichten. Een als nadeel van de charismatische baas dat hij overtuigd is van zijn eigen visie en daardoor niet snel advies zal aannemen.
• De dictator accepteert sowieso geen commentaar en is schaars met complimenten geven. Goed werk wordt beloond met een bonus, slecht werk zal worden bestraft. De dictator gaat voor winst en geeft weinig om een inspirerende werksfeer.
• De bureaucraat volgt regels, schema`s en programma`s, is betrouwbaar en makkelijk om mee te leven. Hij is echter geen grote motivator.
• De laissez-faire baas laat alles op zijn beloop, zodat werknemers de ultieme vrijheid genieten. De consultant is de ideale baas. Hij smeedt zijn plannen in overleg en vertrouwt op de kennis en kunde van het personeel.

Het zijn de leiders die we als inspirerend en charismatisch ervaren. Een voorbeeld voor anderen. Een leider die weet wie hij is en daar ook voor durft te gaan staan, dwingt respect af. Hij trekt mensen als vanzelf naar zich toe. Ze weten immers wat ze aan hem hebben en kunnen zich met hem verbinden vanuit deze openheid en vertrouwen.

Wat zijn kernwaarden van leiderschap?
Wat zijn de kernwaarden waar zijn organisatie voor staat en sluiten die aan bij de waarden van de baas? Worden deze waarden nageleefd in de dienstverlening, producten en service die geleverd worden? Zijn de werknemers op de hoogte van de kernwaarden en zijn deze in overeenstemming met hun eigen kernwaarden? Dit laatste zorgt er immers voor dat de medewerker(s) ook daadwerkelijk met zin en motivatie hun werk doen.

Vijfwaarden-model
Het vijfwaarden-model geeft een duidelijk handvat bij het herwaarderen van onszelf en onze organisatie. De kernwaarden waaruit het model bestaat, zijn liefde, vrede, waarheid, integriteit en geweldloosheid. Deze waarden zijn universeel en onafhankelijk van religieuze, maatschappelijke en culturele achtergronden. De kernwaarden worden in het model weer verder ingedeeld in zogeheten subwaarden. Hierbij kunt u denken aan subwaarden zoals, samenwerking, vertrouwen, orde, zakelijkheid, vriendschap, geluk, behulpzaamheid etc.

1. Liefde
   De kernwaarde liefde verbindt alle kernwaarden met elkaar.
2. Waarheid
   Waarheid staat voor liefde in woord en gedachte. Hoe verloopt de communicatie in mijn organisatie? Is er sprake van open communicatie? Deel ik belangrijk informatie met mijn medewerkers of blijft deze voorbehouden aan directie en stafleden? Wat zijn de overtuigingen die ons nog beperken bij het nastreven van onze doelen?
3. Integriteit
   Integriteit staat voor liefde in gedrag. Doen we wat we zeggen? Hoe authentiek zijn we? Komen onze waarden tot uitdrukking in ons gedrag of blijft het bij mooie praatjes?
4. Vrede
   Vrede staat daarbij voor liefde in emoties. Hoe beheers ik mijn emoties, zodat ik geen schade toebreng tot mijn omgeving. Hoe creëer ik innerlijke rust. Hoe ga ik als organisatie om met emoties? Besteed ik als organisatie tijd en aandacht aan ontspanning op de werkvloer? Realiseer ik me hoe effectiever en productiever ik kan werken wanneer mijn emoties beheers?
5. Geweldloosheid
   En ten slotte geweldloosheid dat staat voor liefde en begrip. Hoe kunnen wij tot een optimale samenwerking komen waarbij er sprake is van acceptatie en begrip van elkaar's sterke en zwakke kanten? Hoe gaan wij om met onze omgeving? Doen we aan maatschappelijk verantwoord ondernemen? Zijn we ons bewust van de wederzijdse afhankelijk die er bestaat tussen onze organisatie en haar omgeving, onze organisatie en haar werknemers?

Door deze vragen te gaan beantwoorden kun je als organisatie en als mens nagaan of je naar je (eigen) waarden leeft en werkt. Het zijn deze kernwaarden die ons mens(elijk) maken en waar we naar blijven verlangen ongeacht rijkdom en status.

Succesvol, authentiek en krachtig
Ervaring heeft geleerd dat organisaties en mensen die zich weer hebben verbonden met hun kernwaarden succesvoller, authentieker en krachtiger zijn. Zij weten wie zij zijn, waar zij voor staan, wat zij willen en hebben een helder beeld hoe zij daar kunnen komen. Zij zien in dat hun (werk)omgeving niet statisch is maar een dynamisch organisch geheel, waar zij op in kunnen spelen vanuit hun zelfkennis en kracht. Een goede baas werkt aan vier zaken. Namelijk: voorspelbaarheid, begrip, controle en mededogen. Een manager die deze vier aspecten binnen de organisatie weet te verhogen, maakt het beste van een tijd waarin angst overheerst en kan rekenen op gemotiveerde achterblijvers.

De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen artikelen in andere media. Bij elke bijdrage vermelden wij de oorspronkelijke bron. Samenvatting uit: ManagementScope door: Liz la Force en de Volkskrant