Waar gaat het mis voor de startende professional van NU?

In het Volkskrant Magazine van 7 januari jl. was de vraag van een 4e jaars geneeskunde student gepubliceerd. Zij heeft moeite met de coschappen, omdat ze in de stress schiet en dicht klapt wanneer ze ter plekke moet presteren. Ze is bang dat dit niet overgaat en dat ze daarom niet geschikt zal zijn als arts. Met haar inzending raakt deze student een bredere en maatschappelijke vraag: Waar gaat het mis voor de startende professional?

De startende professional: 4 problemen

1. Het eerste probleem is dat in deze maatschappij de 'kracht van zacht' nog steeds een enorm ondergewaardeerde eigenschap is die vaak wordt overschaduwd door de harde kracht in ons, die wil bewijzen en presteren. Deze student stelt zich open en eerlijk op. Tegelijkertijd concludeert ze dat ze wellicht niet geschikt is om arts te worden. Misschien is juist het tegenovergestelde waar. Je kwetsbaarheid en geraaktheid tonen zijn immers belangrijke competenties als arts, een mensenberoep bij uitstek. Maar die zachte kracht overeind houden in een harde, prestatiegerichte omgeving, dat is nog niet zo makkelijk.
2. Organisaties leggen over het algemeen meer nadruk op cijfers en targets dan op het welbevinden van de startende professional. Hiermee helpen we startende professionals niet om zelfbewuster te worden, zelfvertrouwen op te bouwen en samen te werken. Sterker nog, als we niet oppassen raken ze van zichzelf verwijderd, vlakken af, weten en voelen op enig moment niet meer wat hen raakt en motiveert. De startende professional denkt dat het aan hemzelf ligt. Terwijl hij aan zijn lot wordt overgelaten en zich alleen voelt.
3. Het derde probleem is dat verdiepende reflectie op het persoonlijk functioneren, onderliggende overtuigingen en overlevingsmechanismen die we allemaal hebben niet zelden onderbelicht blijft tijdens de studie. Doordat jonge professionals zich hier nog minder van bewust zijn maar zich wél willen bewijzen en impact willen maken, is de kans op vroege bore- en burn-out situaties groot.
4. Het vierde probleem is het feit dat de startende professionals van nu (de millennials) opgroeien met social media sites zoals Facebook en Instagram. Overal worden filters overheen gegooid: zelfs wanneer je je depressief voelt deel je een stralende foto om te laten zien hoe goed het gaat. Het lijkt hierdoor alsof iedereen weet wat ‘ie doet en supergelukkig is, maar de werkelijkheid is misschien totaal anders. Daarnaast is de interactie op social media enorm verslavend en het weerhoudt jonge mensen ervan om diepe, waardevolle relaties op te bouwen. Wanneer ze gestrest zijn gaan ze niet naar een ander persoon voor hulp of comfort, maar zoeken ze dit online en in een apparaat. Liefde, voldoening in je werk, geluk en zelfvertrouwen ontstaan niet in één (selfie)moment maar door echt contact.

Wat kunnen we doen?

Als startende professional:

1. Vraag jezelf met enige regelmaat af hoe het met je is.
Neem tijd om regelmatig stil te staan bij jezelf en je af te vragen: ‘Hoe gaat het eigenlijk met mij? Wat gaat er in me om?’. Leg je telefoon op bepaalde momenten weg, uit het zicht en op stil. Zodat je ervaart hoe het écht met je is. Zonder filters. Deel je gedachten en gevoelens met anderen, vooral in het persoonlijke contact.

2. Onderzoek je waarden en overtuigingen.
Het is belangrijk om je bewust te zijn van jouw waarden in de context van o.a. je werk. Maak eens een top 5 van waarden voor deze context en ga na in welke mate die waarden worden gematcht óf gemismatcht. Als er een mismatch is voel en weet je dat. Neem het serieus en maak een bewuste keuze hoe je ermee om wilt gaan, welke actie je erop wilt ondernemen.
Overtuigingen zijn veelal onbewust en sturen je handelen. Ze zijn ontstaan in je systeem van herkomst en door levenservaringen. Overtuigingen hebben invloed op alles wat je doet, denkt en voelt. Hoe jij over jezelf denkt. Wat je van anderen vindt. Wat je denkt te kunnen en niet te kunnen. Daarom adviseer ik je te onderzoeken welke overtuigingen jij je dagelijkse handelen laat bepalen en welke je ervan weerhouden om voluit te stralen of te doen wat je eigenlijk wilt doen.

3. Laat het idee dat je je niet onzeker mag voelen en altijd vrolijk moet zijn los.
Iedereen is onzeker. Daar is niks mis mee. Wees je er alleen van bewust. Je bént niet je Onzekerheid. Je kunt veranderen, zelfvertrouwen opbouwen en zo je leven stap voor stap verrijken. Dat lukt alleen als je de moed hebt om het aan te kijken. En het wordt lastig als je het wilt beheersen of onderdrukken door er een filter overheen te gooien.

Als organisatie:

1. Hou je (visie op) leiderschap kritisch tegen het licht.
Is het leiderschap in onze organisatie erop toegerust om startende professionals écht goed te begeleiden? Social en emotional skills bij te brengen? Zijn leiders zelfbewust en in staat op hun eigen gevoelens en handelen te reflecteren? Als het eerlijke antwoord daarop ‘nee’ is, wat ga je als organisatie dan doen om ze daarbij te helpen, zodat zij een voorbeeld en gids kunnen zijn voor hun mensen, voor jonge professionals?

2. Maak meetings vrij van telefoongebruik.
In plaats van op je telefoon te kijken tot de meeting begint vraag je aan je collega hoe het eigenlijk met hem is. Of met z’n vader die in het ziekenhuis ligt. Of: ‘Hoe gaat het met dat rapport, kom je eruit? Kan ik je helpen?’. Zó wordt vertrouwen gevormd. Niet door een meeting over slechts cijfers of door het kijken naar de mails op je telefoon. Een tijdje zonder telefoon geeft ruimte: om je bewust te worden wat er écht in je omgaat en voor creatieve ideeën, nieuwe perspectieven en innovatie!

3. Wees je als organisatie bewust van je medeverantwoordelijkheid voor startende professionals en van wat je kunt doen om ze te helpen groeien!

Do what you can,
With what you have,
Where you are
- Theodore Roosevelt