‘Onze core business is geluk’

Columns

Van winst maken naar waarde toevoegen. Van regels volgen naar de bedoeling weer centraal. Een gesprek met prof dr Hans Becker die op 74-jarige leeftijd een nieuw avontuur aangaat: het omvormen van een voormalig bejaardentehuis tot een “résidence van geluk”.

‘In veel verzorgingshuizen is de core business nog steeds cure & care, maar wat valt er nu te cureren als je 80 jaar oud bent? En is er sprake van goede care als er een thermometer in de koelkast ligt of als de schoonmaaklijst op alle toiletten op alle dagdelen tijdig zijn afgevinkt? Het gaat in essentie niet om cure & care, maar om geluk.’ Aan het woord is prof dr Hans Becker, die in het pand van een voormalig bejaardenhuis in Rozenburg komend jaar een 'résidence' opent.

Een prachtig uitzicht op Maassluis met steeds weer bewegende beelden van schepen die daar langsvaren. Van de 50 kamers heeft hij 20 appartementen gemaakt. Via extra bouwplannen ontstaan er uiteindelijk meer dan 40 appartementen. Ook zal er een herinneringsmuseum komen vol spulletjes van vroeger, een schilderatelier annex muziekstudio, veel kunst en een geluksrestaurant, zoals de voormalige bestuursvoorzitter van Humanitas dit ooit voor een groot aantal Rotterdamse tehuizen reeds heeft ingevoerd.

Belangrijker dan de bricks zijn de beliefs, blijkt uit Beckers verhaal: ‘In het oude zorgsysteem werd je alles uit handen genomen. Je werd binnengebracht, je moest je centen afstaan, je hond werd afgemaakt en verder hoefde je niets meer. Het verhaal was: “Aardappels schillen, afwassen, knoopje aannaaien, wij doen het allemaal voor u.” Als de bewoner dat allemaal niet meer mag doen en de handicaps gaan wel door, dan blijft er een miserabel leven over.’

Hans Becker heeft voor zijn nieuwe verzorgingshuis een aantal uitgangspunten om geluk te produceren: eigen regie en actieve inbreng door de bewoners, dus: zorg met de handen op je rug en in het verlengde daarvan het uitgangspunt: 'use it or lose it'. Zorg dat de mensen de functies die ze nog hebben, blijven gebruiken. Te weinig zorg is slecht, maar te veel ook!
Verder propageert Becker een ja-cultuur: ga de dialoog en werk vanuit de intentie om er samen uit te willen komen. Verder geldt dat witte jassen uitgaan want het medische paradigma is niet meer dominant over geluk, maar dienend aan het geluk. Medische zorg is wel noodzakelijk maar niet voldoende in het sturen op geluk. Dus geen witte jassen meer maar verzorging met aandacht. Professionals en hulpbehoevenden gaan met elkaar om ‘als één grote familie’. Hiertoe is het nodig om groepen en gebreken te mengen: ziek en niet-ziek, rijk en arm, allochtoon en autochtoon, homo en hetero, jong en oud. Een voorbeeld van deze laatste vermenging: zes jonge studenten die gratis wonen in verzorgingstehuis Humanitas in Deventer. Tegenprestatie: van de studenten wordt verwacht dat ze gemiddeld een uur per dag tijd doorbrengen met de bejaarde bewoners.

Zo bouw je aan een betekeniseconomie: door een kwalitatief hoogstaand restaurant met prettige verlichting en dito menukaart in het verzorgingstehuis te bouwen, komt de eigen familie vaker, nemen zij oma en de buurvrouw in het tehuis mee voor een goed glas sancerre en een slibtong. Hierdoor drukken de bewoners minder vaak vanuit eenzaamheid op de knop om het verzorgend personeel te roepen. De verpleegster kost – als je het goed uitrekent – veertig cent per minuut. Dus elke keer dat een bewoner niet op de knop drukt, verdien je weer een paar euro. Het aantal keren dat er op de knop werd gedrukt werd direct ook een indicator voor het beleefde geluk (weinig keer op de knop drukken) of voor het ontbreken van geluk (veel keer op de knop drukken).

Bij Humanitas hield Becker op een gegeven moment 64 miljoen euro over. ‘Door veel afleiding te organiseren met muziek, artiesten - we hebben zelfs een keer een olifant door de ruimte laten lopen – hebben de bewoners iets om over te praten. Dat leidt af en door alle gesprekken ontstaat er een positieve sfeer. Een kwart van de kosten gaat naar de kreten om aandacht. Deze kosten zijn te voorkomen.’
In essentie dus door op geluk te sturen.

Guido van de Wiel, WheelProductions.nl, is ghostwriter van managementboeken en eind 2015 uitgeroepen tot Trendwatcher of the Year 15-16.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Gideon Boekenoogen
Lid sinds 2019
Dit is het nieuwe organiseren waar we allemaal behoefte aan hebben! En dat wordt gewoon keihard gedaan door iemand van in de 70! Ik wil echt nooit meer horen dat mensen boven de 50 niet meer flexibel zouden zijn en alleen nog door kunnen met waar ze al 30 jaar mee bezig zijn.
Ineke Cruysen
Lid sinds 2019
Ge-wel-dig! Kijken, luisteren en anticiperen op de behoeften van de mens. Ik geloof erin dat er op die manier veel te winnen valt. Oude systemen loslaten en voorwaarts!

Meer over Innovatief organiseren