Kritische succesfactoren waren oorsponkelijk critical succes factors, ofwel kritieke succesfactoren. Kritiek en kritisch, dat zijn twee heel verschillende begrippen.
In de hersenpan van managers waaiert en wervelt een wonderlijke wirwar van Nederengelse woorden. De kunst van het managen lijkt wel om alles zo ingewikkeld, gewichtig en ondoorzichtig mogelijk te presenteren. Het klinkt dan in ieder geval interessant en de manager kan later nooit afgerekend kan worden op iets wat hij ooit heeft beweerd.
Is de mission en vision van de company nog wel on track? Om dat te onderzoeken wordt grif een business consultant ingehuurd die eerst een rib of twee uit het budget rukt en na een gedegen enterprise risk evaluation ontdekt wat de oplossing is: alleen een total business redesign kan uw toko nog redden.
Een heel leger van Nederengels sprekende net gestevende zijden stropdassen komt bij u de zaak integraal op scherp zetten en committment van de cfo’s en ceo’s eisen. Een jaar, miljoenen euro’s en heel wat personele onrust verder is het zo ver: naast de implementatie van het Accounting House bericht uw bedrijf vol trots dat ook het Competence Centre staat als een house huis.
Een Accounting House? Met enig inlevingsvermogen begrijpt u wat het is: een groepje boekhouders bij elkaar op wat eens, héél lang geleden, de administratieve afdeling heette en onlangs nog de naam back-office droeg. Back-office is ondertussen zó wat van passé, het klinkt allang niet Engels genoeg meer. Met zo’n archaïsche business unit wordt uw bedrijf nooit market leader. En ziedaar, de geboorte van het Accounting House.
En dan nu het Competence Center: wat doen ze daar? Zitten ze daar competent interpersoonlijk en integraal duimen te draaien of met de juiste interpersoonlijke soft-skills koffie te drinken? Zouden ze dat bij tegenvallende resultaten een Incompetence Center noemen? Zal er ooit in de Management Summary komen te staan: “Het Competence Center ontbrak het helaas aan de juiste competenties en verschoof van pole position naar die van backmarker.”
Al dat Nederengelse managementspeak gaat een eigen leven leiden en daardoor vervaagt de oorspronkelijke betekenis van de originele – vaak Amerikaanse – term. Neem de immens populaire kritische succesfactoren. Oorspronkelijk waren dit critical succes factors, ofwel kritieke succesfactoren. Kritiek en kritisch, dat zijn twee heel verschillende begrippen, maar door deze simpele vertaalmisser zit het Nederlandse bedrijfsleven nu opgescheept met succesfactoren die weliswaar heel kritisch zijn, maar niet helpen om het bedrijf op kritieke onderdelen bij te sturen.
Door de opmars van het Engels is het managementspeak-woordenboek de afgelopen jaren behoorlijk lijvig geworden, maar een van de ergste woorden is een raszuivere autochtoon: kantelen. Vroeger, als er een vrachtwagen op de A1 kantelde, dan stond je in de file. Tegenwoordig betekent kantelen meestal aanpassen, veranderen of reorganiseren. Ga dus alvast maar naar een outplacement center als je afdelingshoofd/coach/meewerkend voorman tegen je zegt dat hij een bilateraaltje met je wilt omdat de afdeling gekanteld gaat worden.
En het ergste is: langzaam maar onstuitbaar slaat al dit nietszeggende jargon over naar de gewone-mensenwereld. Zo kan het gebeuren dat je op zondagmorgen rustig door een paar tijdschriften bladert en leest: “In de jaren zeventig begon de Nederlandse waardering voor Rudi Carrell echter langzaam maar zeker te kantelen. Belangrijkste oorzaak: “Der Rudi” begon in interviews steeds vaker af te geven op zijn geboorteland.”
Geef hem eens ongelijk, onze Rudi.
_____________________________
Arjen Ligtvoet werkt als tekstschrijver, schrijftrainer en tekstadviseur (www.tekstridder.nl).
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>
Arjen, ik snap niet zo goed wat je nou eigenlijk wil met je artikel. Vooraf: ook ik heb een gloeiende hekel aan vaagtaal, maar dan gaat het over politiek en eerlijkheid of wel de inhoud, het bedoelde en niet over de verpakking (vorm, taal).
Ik heb helemaal niets tegen jargon, mits refererend aan eenduidige definities. Ik heb daarbij een sterke voorkeur voor Engels: dan begrijpen ze je 2 km buitengaats wellicht ook nog. De ziekelijke vertaaldrang naar Nederlands vind ik lachwekkend. Voorbeelden:
• Gebalanceerde Turf Kaart?
• Product Levens Ronde?
• Hefschroefvliegtuigblik?
Wat is er mis met CAGR? Of “outsourcing” (uitstoting klinkt te hard) of SWOT? Iedereen in de wereld snapt dit. Als de inhoud maar klopt, maar verwisseling van sterktes en kansen of zwaktes en bedreigingen komt vaker voor dan je denkt. CSF? Wie interesseert het nou of het “Kritiek” of “kritisch” als ze HELDER gedefinieerd zijn? Puur azijn, dit.
Iedereen heeft wel eens het woord “Industriële” gezien waarbij de ë verminkt is tot het promille (per duizend) teken? Heb je je ooit afgevraagd hoe dat komt? Nou, dat zit zo: je toetst “A”maar op de achtergrond wordt dat (vóórdat ie in nullen en eenen vertaald is) ASCII 65. ASCII is een afkorting van American Standard Code for Information Interchange. Snapt iedereen van Azernabijjan tot Zembla.
We hebben te maken met de wet van de remmende voorsprong. Vraagje: welke taal is ÈN wereldwijd verbreid ÈN beperkt zich tot het “veilige” ASCII gebied onder de ASCII 127? Juist, dat is er precies één: Engels. Het ASCII gebied van 32 tot en met 127 is bij ELK westers font in de wereld hetzelfde. In het gebied bóven de 127 is het nog steeds “wild west” en kunnen fonts (sorry: lettertypen) inhoudelijk verschillen. Wat wordt DUS de wereldtaal in 2015? Driemaal raden . . .
Taalfundamentalisme
Ik wordt onpasselijk als ik zie dat “Frysk op skoalle” gedoceerd moet worden. Stamp nou in dezelfde tijd, moeite en geld Engels in die koppetjes. Kan nèt? Best wel. Bereid ze voor op de grote boze wereld ACHTER de afsluitdijk. Of moeten we ons ook voorbereiden op “Mestreech” ipv Maastricht op de verkeersborden in Limbabwe (mijn geboortestreek)? Kom nou toch, mensen, het is 2008, for Christ sake (voor Christus’s zaak)
Nederengels is net zo iets als Nederwiet: NIET te pruimen, laat stáán te roken. No Way (sorry: geen weg). Liever “the real McCoy”, Engels dus. De verbinding met de rest van de beschaving 3 Miljard mensen en de beschikbare kennis op Internet lukt nou eenmaal beter met Engels. Voorbeeld? Even Googelen: (nou, sorry hoor)
• “Innovatie”: 1,7 mln hits tegen “Innovation”: 91,4 mln (factor 54)
• “Communicatie”: 8,8 mln hits tegen “Communication”: 286 mln (factor 33)
Over communicatie gesproken . . . .
Kantelen betekent Kantelen en niet iets anders.
Als je chef het woord gebruikt omat hij “kieperen” of “uitkieperen” niet wil gebruiken, dan heeft dat NIETS te maken met taal. Dat heeft te maken met Integrity (eerlijkheid, dus reeds).
Nederlandse waardering voor Rudi Carrell
Volgens mij heeft dit kijkcijferkanon hier niet wakker van gelegen. 3 mln kijkers is in Nederland héél erg veel (3/16), daar moet je in Duitsland 3/16 x 82,5 miljoen = 15 mln. kijkers voor hebben. Nou, die haalde hij met vlag en wimpel.
Duitsland heeft nog steeds een mega achterstand als het om Enklisk gaat. Dat ging al fout op de televisie bij “Bonanza” (1960???). Niet ondertiteld (zodat de goegemeente wat leert) maar nagesynchroniseerd. “Give Dad another Whiskey” werd “Gib Daddy noch ein Schnapps” en “On the horses” werd “Loss Boys, auf die Pferde”.
Mijn stelling:
Als er een goede, wijd verbreide, eenduidige term is voor iets, dan moet elcken poging tot Nederlandschen vertaelinck op straffe van eenen publiecke geeselinghck of derzelve lyfstraffe en bij Koninklijk Besluyt verboden worden. Dit om te voorkomen dat direct Hallal, Burka, Kosjer of Jihad in het Nederlandsk vertaald hun oorspronkelijk traceerbare betekenis verliezen.
Regards and no offence
Jos Steynebrugh
www.changeenhancement.nl
dus, reeds !!!
maar voor de doorsnee medewerker een wirwar van commincatieve ergenissen en onbegrip.
De meeste oudere medewerkers kijken al weg bij zo'n zijden stropdas type omdat men liever heeft doe maar gewoon dat is al gek genoeg. Als manager moet je kunnen inleven in het begripsnivo van de mensen onder je en niet popi jopi doen met je taal als je weet / merkt dat ze er geen bal van snappen.
Voor my-self is it peanuts, tweetalig opgevoed en Engels is mijn tweede moerstaal, doch als ik kwaad wordt dan spreek ik pas NederEngels niet te imponeren maar omdat het in mijn system zit. Ik ben Dual kwa nationaliteit toch zal men niets merken aan het taak gebruik, om mis communicatie te voorkomen laat die mooie luxe NederEngels achterwege en doe ik gewoon.
Zulke teksten zijn heerlijk voor zoek de afwijkende woorden..... en win een prijs!!
Engels is ideaal voor communiceren met het niet nederlands sprekend volk......... laat ons in gods name niet ver-amerikaniseren........... daar wij trots moeten zijn op ons kikker en "polder" mentaliteit.
Ik vermoed dat Jos zich uitsluitend in het gezelschap bevindt van hoog opgeleide familie, collega's en vrienden. Daardoor heeft hij het contact met de gemiddelde Nederlander verloren...
Als Jos 100 mensen in Rotterdam op straat zou vragen naar de betekenis van de drie woorden, dan zou denk ik niemand ze allemaal weten.
Jos Steynebrugh
www.changeenhancement.nl
Daar heb je misschien een punt...
De arbeidsovereenkomst met de medewerkster wordt in beëindigende zin hernieuwd.
Vroeger heette dat zij haar congé krijgt.
She will befired.
Ziet U de verschillen?
Vriendelijke Groet!