Trends Leiderschap en Organisatie

Columns

In de de maatschappij zijn trends te ontdekken die hun weerslag hebben op hoe organisaties zich organiseren of moeten gaan organiseren. Ook leiderschap in organisaties staat een grote verandering te wachten. Welke trends zijn duidelijk zichtbaar?

Hergroepering
De oude verdeling in kerkelijke stromingen is al lang niet meer, maar mensen zijn sociale dieren en zoeken dus andere vormen van samen zijn. Vooral de sociale media zorgen ervoor dat deze hergroepering zich naar de digitale wereld verplaatst. Kon je vroeger nauwelijks weg uit een groepsverband, nu kun je veel vrijer kiezen voor een groep en eenmaal gekozen zit je niet vast voor de rest van je leven. Zo ook met je baan. Was het vroeger gebruikelijk 40 jaar bij dezelfde werkgever te werken, nu vinden ze je bij 5 jaar al een plakker. Je herijkt veel meer dan vroeger of datgene waar je je bij aan hebt gesloten, nog aansluit bij de koers van je leven. Voor organisaties betekent dit dat investeringen in mensen zich snel moeten terugbetalen, maar ook dat er continu fris bloed binnen komt.

Zelforganisatie
Door toegang tot kennis via het internet, zit informatie niet meer opgesloten in systemen, organisaties en boeken, maar wordt het steeds meer beschikbaar voor iedereen. Hierdoor veranderen verhoudingen. Door bundeling van krachten kun je tegenwoordig veel initiatieven op poten zetten, tegen de gevestigde orde in. Informatie wordt ook veel meer gedeeld en blijft niet meer in branches of afdelingen hangen. Kruisbestuiving levert organisaties besparingen op omdat het wiel niet op 4 verschillende plaatsen tegelijkertijd wordt uitgevonden. Ook door Het Nieuwe Werken, wordt eigen verantwoordelijkheid verwacht en neemt de zelforganisatie sterk toe.

Dienstjaren
Kennis komt met de jaren, was vroeger het devies. Levenswijsheid wellicht nog wel, maar inhoudelijke kennis lang niet meer altijd. Had je vroeger aanzien met 30 dienstjaren en luisterde iedereen naar je, nu ben je waarschijnlijk hopelijk ouderwets geworden. Het is de jonge generatie die weet om te gaan met alle (technologische) ontwikkelingen en daardoor mijlenver voorloopt op oudere generaties.

Status
Door voorgaande trends wordt duidelijk dat de status van manager of projectmanager danig is gedaald. Teams organiseren zich zelfsturend en hebben geen leidinggevende meer nodig om te functioneren, en projecten leiden we allemaal iedere dag. Waar ontleen je dan nog status aan? Velen zagen de carrièreladder toch als een van de belangrijkste manieren om status te verwerven. Ik ben geen man, dus heb die drijfveer wellicht wat minder, maar ik zie, nu al binnen Het Nieuwe Werken, dat er een nieuwe zoektocht gaande is om zichtbaar te worden. Ik hoop dat de weg gaat via wat je toevoegt en niet de weg van macht.

Andere organisatievormen
Door de toenemende snelheid van veranderingen gaan organisaties outsourcen en downsizen naar kleine wendbaardere clusters, zodat er sneller en efficiënter op veranderingen kan worden ingesprongen. Hiervoor heb je geen grote afdelingen of teams nodig, maar steeds fluïde groepen die voor de duur van een project samenwerken.

Zelfsturing
Vanwege die trend, is baanzekerheid sterk gedaald en ben je aangewezen op zelfzekerheid. De enige waarop je kunt bouwen ben jezelf. Daarbij is leiding geven aan jezelf niet voldoende. Je zult jezelf moeten runnen als een onderneming, een BV, die continu op basis van informatie uit soort van interne en externe analyse’ beslissingen maakt en anticipeert op ontwikkelingen. Daarbij is het belangrijk om te vertrouwen op wat je in huis hebt en wie je bent, want anders verlies je jezelf volledig in de continue veranderstroom. De vastigheid ben jezelf.

Leiderschap
Lijkt het dan alsof er helemaal geen leidinggevende meer nodig zijn? Jawel, leidinggevenden zullen er altijd blijven, er zijn mensen nodig die de touwtjes in handen nemen en lijnen uitzetten. Het zal echter eerder een tijdelijke rol worden dan een nog een volwaardige functie. Daarmee is een duidelijke verschuiving gaande van leiding geven aan anderen, naar leiding geven aan jezelf.

Ik vind de ontwikkelingen op maatschappelijk gebied positief uitwerken op de ontwikkelingen in organisaties en op het gebied van leiderschap. Het zorgt wellicht momenteel wel voor veel onduidelijkheid en onzekerheid, maar ik zie veel mooie kansen liggen.

Ik ben erg nieuwsgierig welke maatschappelijke trends jij ziet, die effect hebben op organisaties. Is die trend positief of juist niet?

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Harry Wiggers
Dit artikel bevestigt maar weer eens dat we steeds meer naar een netwerkeconomie gaan: gedelegeerde verantwoordelijkheid, samenwerken in teams. Innovatie en wendbaarheid zijn de sleutelbegrippen. Leiderschap betekent veel meer: mensen met elkaar verbinden en de toegevoegde waarde leveren in een telkens veranderende omgeving met teams van wisselende samenstelling.

Harry Wiggers. Quality Upgrade.

Meer over Leidinggeven