Leiderschap in muzikale innovatie: Kyteman

Kyteman is een muzikaal fenomeen. Prachtige muziek, “totaal nieuw” volgens Matthijs van Nieuwkerk. Ik heb z’n hip-hop-orkest muziek zien en horen maken en ik denk dat iedereen die innovatie wil organiseren iets van dit natuurtalent kan leren.

Kyteman, pseudoniem voor de 22 jarige Colin Benders, had muziek in z’n hoofd die nog niet bestond. Nieuwe combinaties. Hij sloot zichzelf 3 jaar lang op en maakte een CD, de Hermit Sessions. Alle instrumenten speelde hij zelf in. Toen wilde hij het podium op, maar niet in z’n eentje met z’n trompet en een laptop vol samples. Hij wilde muziek maken, niet muziek spelen die er al is. Het moest ‘organischer’ vond hij en hij formeerde een orkest van zo’n 20 man. En organisch is het. Ik zag een heel diverse groep perfect samenwerken, prachtige nieuwe muziek maken, onder leiding van een heel beweeglijke doch bescheiden leider.

Kyteman haalde de mensen ‘uit alle hoeken en gaten’. Ik denk dat ze uit totaal verschillende milieus komen en ik kan mij voorstellen dat deze mensen elkaar vroeger op het schoolplein, puur afgaand op uiterlijkheden, zorgvuldig zouden hebben gemeden. Ik denk dat Colin één criterium heeft, of hooguit twee: talent en enthousiasme.

Die groep laat hij samen muziek maken. Sommige bands bereiken grote hoogten door strakke leiding. Het schijnt dat James Brown boetes uitdeelde als er “fouten” werden gemaakt. Kyteman zou dat echter “muziek spelen” noemen. Zelf leidt hij organisch, hij is aanwezig waar het nodig is en laat het gaan waar het kan. Met grote gebaren bepaalt hij het tempo. Met z’n rug naar het publiek en grote delen van z’n orkest bemoeit hij zich met secties en individuen. Soms dirigeert hij ook het publiek, met gebaren of met zachte stem maakt hij het feestje compleet.

Toen kwam de toegift. “We hebben een probleem”, zei hij, “want we hebben geen nummers meer.” Hij had ons al verteld dat twee dagen repeteren was verzand in twee dagen jammen, want dat was veel leuker. Daarom gingen ze nu ook “maar even wat jammen”. Wat volgde was een ongelooflijk knap. Twintig man die samen muziek maakten, melodieus, gevarieerd met tempowisselingen, geïmproviseerde raps, dansbaar en een zinderend slot. Je zag de secties, noem het afdelingen of business units, overleggen, dingen proberen. Zelfstandig natuurlijk, want Kyteman kan niet overal zijn. En het geheel klonk als een klok.

Hij is pas 22 jaar. Hij bedacht nieuwe combinaties van bestaande stijlen en selecteerde divers en enthousiast talent om het te maken. Leerde ze hoe ze samen zijn en hun eigen muziek moeten spelen. Hij laat ze vernieuwen door ze vanuit het concept weer ruimte te geven. En oogst daarmee veel succes. Hij heeft nooit een managementboekje gelezen denk ik. Een gepassioneerd natuurtalent.

Frans Duurland, FWDmove, helpt bedrijven en organisaties om sneller en beter te innoveren.