Hoge werkdruk niet oorzaak van stress

Columns

Stress binnen organisaties krijgt steeds meer aandacht. De bewustwording neemt toe dat niets doen geen optie is. Stress zorgt voor een stijgend ziekteverzuim en lagere productiviteit. Een ziekteverzuim van rond de 10-15% is geen uitzondering meer binnen organisaties. Een hoog ziekte verzuim is ook ongunstig voor het werven van nieuwe medewerkers. Wie wil er werken bij een organisatie met een hoog ziekte verzuim? Vooral nu de krapte op de arbeidsmarkt toeneemt is dat niet meer te negeren.

Stress wordt normaal gevonden

Stress komt veel voor in onze samenleving. Een leven zonder stress lijkt zelfs een utopie. Angst, spanning, zorgen, nervositeit kunnen worden omschreven als stress. Stress is een reactie binnenin jezelf die kan plaatsvinden door gedachten, emoties, herinneringen aan het verleden of angst voor wat er zou kunnen gebeuren. Stress is zo'n gewone ervaring in de dagelijkse realiteit dat wij geloven dat het een normaal en natuurlijk aspect van het bestaan is.

Stress verlaagt IQ met 15 punten

Stress kan gevoelens creëren van willen opgeven, vluchten, je verbergen, de buitenwereld of jezelf de schuld geven, jezelf beoordelen en woede gebruiken als jouw kracht. Wanneer je stress ervaart, ben je niet in staat je te ontspannen en je te verbinden met je intuïtie. In plaats daarvan handel je vanuit oude emoties die je in de loopt der jaren hebt opgeslagen omdat je ze niet wilde voelen. Stress kan het IQ met 15 punten verlagen.

Stress kan ook positief werken

Niet alle stress is slecht. Sommige vormen van stress kunnen je helpen om je doelen te bereiken, om je grenzen te verleggen. Stress dat gekoppeld is aan een verlangen helpt je om stappen te zetten die je anders niet zou zetten. Het zet je aan tot solliciteren naar een baan die je uitdaagt waarvan je niet zeker weet of je het aankan.

Negatieve stress ontstaat door een vals zelfbeeld

De grootste bron van stress in de hedendaagse maatschappij wordt veroorzaakt door een vals zelfbeeld. Een vals zelfbeeld dat je laat denken dat je beter, slimmer en succesvoller bent dan anderen. Dat je laat denken dat je beter moet zijn dan anderen om te kunnen slagen in je leven. Zolang dat vals zelfbeeld functioneert is het stress niveau acceptabel. Zodra de dagelijkse realiteit het vals zelfbeeld dreigt te ontmaskeren gaan de alarmbellen af. Gevoelens van onveiligheid en stress schieten omhoog. Het vals zelfbeeld wordt een last.

Hoge werkdruk is een trigger van een vals zelfbeeld

Een hoge werkdruk doet je vals zelfbeeld van "alles onder controle hebben en de beste zijn" wankelen. Daardoor schiet je lichaam in de alarm stand. Alles wordt uit de kast gehaald om het vals zelfbeeld in stand te houden. Niemand mag zien dat je het werk niet aan kan, want dat zou betekenen dat je niet zo geslaagd bent als je dacht. Het beeld van een mislukkeling doemt op als de werkdruk hoog blijft of nog hoger wordt. Dat mag niet gebeuren. Alle energie wordt aangewend om dat te voorkomen. Het mag niet baten. Zodra de energiereserves opraken trap het lichaam op de rem om verdere schade te voorkomen. Een burn-out is het gevolg.

Hoge werkdruk verlagen is symptoom bestrijden

De hoge werkdruk verlagen is niet de oplossing. Het vals zelfbeeld blijft daarmee bestaan. Het vals zelfbeeld kan zelfs sterker worden omdat het de illusie wekt, dat het vals zelfbeeld werkt.... Een vals zelfbeeld in stand houden kost energie en gaat gepaard met stress. De hoge werkdruk is niet de oorzaak van stress maar het in stand houden van het vals zelfbeeld. Pogingen om de werkdruk te verlagen levert kortstondig minder stress op maar is niet de oplossing.

Een angstcultuur ontstaat door een collectief vals zelfbeeld

Organisaties die veel aandacht besteden aan het verlagen van de hoge werkdruk komen erachter dat het resultaat tegenvalt of nog erger, de stress is toegenomen. Er dreigt dan een angstcultuur te ontstaan die gebaseerd is op een collectief vals zelfbeeld. Een vals zelfbeeld dat de stress onder controle is en dat ze het goed doen. Hoge ziekte verzuimcijfers en andere signalen worden genegeerd of gebagatelliseerd. Iemand die het waagt dit aan de kaak te stellen wordt de mond gesnoerd.

Werkdruk een trigger voor groei i.p.v. afbraak

Er rest dan 2 keuzes; kop in het zand steken of daadwerkelijk de bron aanpakken. Door iedereen in de organisatie uit te nodigen zich kwetsbaar op te stellen, te onderzoeken wat iemands unieke kwaliteiten zijn, elkaar te  ondersteunen in het ontwikkelen van de unieke kwaliteiten en fouten te zien als groei. Gooi competentie- en functieprofielen overboord. Introduceer talentprofielen waar iemands unieke kwaliteiten in staan beschreven. Zorg ervoor dat de juiste persoon op de juiste plek terecht komt. Hierdoor neemt de angst en stress af, ontstaat er ruimte voor persoonlijke groei wat op zijn beurt de organisatie doet groeien.

Hoge werkdruk is een trigger voor potentiële groei

Zie hoge werkdruk als een trigger van potentiële groei en niet als de bron van stress. Dan wordt hoge werkdruk een kans voor een doorbraak i.p.v. afbraak.

Noot Redactie: Meer over Stress en Werkdruk

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Meer over Human Resources Management