Dit artikel is een bewerking van een hoofdstuk uit Het Scrum Modellenboek dat in oktober 2018 gepubliceerd wordt door Uitgeverij Boom. Het boek biedt 40 praktische tools en tips voor een betere en leukere sprint.

Agile werken is mensenwerk

Het is niet zeldzaam dat een organisatie die net begint om met Scrum te werken geobsedeerd raakt door de regels van het Scrum raamwerk. De regels van het raamwerk lijken boven alles te gaan en de Scrum Master houdt strak toezicht, als een politieagent.

Als je een goed functionerend team wil ontwikkelen dan is het niet genoeg om agile te doen, je moet agile zijn. En Agile zijn gaat over cultuur, over het vermogen een andere mindset aan te nemen, en over écht samenwerken met je collega’s waardoor je klanten verrast.

Het is daarom zaak om als Scrum Master verder te kijken dan de regels van specifieke Agile raamwerken. Een Agile team bestaat namelijk net als ieder ander team uit mensen. De structuur van bepaalde raamwerken helpt, maar een topteam komt alleen tot stand met aandacht voor de mens.

Inzicht in de teamdynamiek met Lencioni

Een van de modellen die Scrumteams kan helpen om de teamdynamiek te doorgronden is het model van Lencioni.

Het model van Patrick Lencioni (auteur van The Five Dysfunctions of a Team) kan je helpen om een topteam te ontwikkelen, en om de oorzaken van een niet-functionerend team te herkennen en te verhelpen.

Als je de piramide van Lencioni kent snap je dat beter Scrummen niet gelijkstaat aan het beter volgen van de regels van Scrum.

Alles start met werken aan vertrouwen. Als teamleden elkaar niet vertrouwen zullen zij niet open communiceren en dat maakt het lastig iets gedaan te krijgen. Vertrouwen ontwikkel je door het te hebben over ieders kwaliteiten en ontwikkelpunten. De tweede laag in de piramide is de conflict-laag. Dat klinkt negatief maar dat is het niet. Lencioni zegt namelijk dat constructief conflict noodzakelijk is om de neuzen binnen het team dezelfde kant op te krijgen. Vertrouwen (de onderste laag) is een voorwaarde voor teamleden om dat conflict aan te durven gaan. De derde laag gaat over betrokkenheid. Betrokkenheid bij de werkzaamheden van een Scrumteam ontwikkel je alleen als alle teamleden hun ei kwijt kunnen binnen het team. Vaak is constructief conflict hiervoor een voorwaarde. Het combineren van verschillende perspectieven leidt uiteindelijk dus tot betrokkenheid bij het werk. En betrokken medewerkers nemen verantwoordelijkheid. Deze verantwoordelijkheids-laag gaat ook over het verantwoordelijk houden van elkaar. Wederom is voor het aanspreken van elkaar vertrouwen en betrokkenheid bij het werk nodig. Als de basis van de piramide staat dan kan het topteam aan mooie resultaten werken.

Pas in de bovenste laag, de resultaat-laag, wordt het belangrijk voor het team om gestructureerd samen te werken volgens bijvoorbeeld het Scrum raamwerk. Vertrouwen, het vermogen constructief conflict met elkaar aan te gaan, betrokkenheid bij het werk, en het nemen van verantwoordelijkheid zijn allemaal noodzakelijke ingrediënten van een goed functionerend team die volledig los staan van de regels van het Scrum raamwerk.

Heb jij oog voor de teamdynamiek binnen jouw team?

Op het Het ScrumEvent 1 november aanstaande, vertelt drs. Schoppen over hoe vertrouwen werkt in ons brein.