Een ‘burn-out fabriek’, ‘vermalen van redacteuren’, ‘angstcultuur’, ‘giftig leidinggeven’. Oef. Dat zijn grote uitspraken. Het is een ingewikkelde kwestie. Publiekelijk vernederen van medewerkers valt nooit goed te praten. En dat hoge ziekteverzuim is een belangrijk signaal. Ik schrok ook van de toon en houding die beschreven werd in het Volkskrant artikel. Dit laat onherroepelijk littekens achter. Zeker; schokkend.
 
In de Volkskrant kon ik echter maar twee voorbeelden ontdekken. Ik ben benieuwd wat de andere 48 mensen hebben gezegd. Of dat ook zo heftig was, of dat zij vooral geschokte ‘bystanders’ waren. Maar wat ik eigenlijk nog het meest schokkend vind zijn de labels die de Volkskrant journalisten op het gedrag van Mathijs plakken. Alsof hij zich altijd zo gedroeg. Waar is de aandacht voor zijn unieke talent en de waarschijnlijk goede intentie; een top uitzending maken, iedere dag weer? Het praat zijn gedrag natuurlijk op geen enkele manier goed, maar ik mis de nuance.

En waar stoppen de observaties en beginnen de interpretaties van de drie betrokken journalisten en iedereen die om een mening is gevraagd? Hoe mooi zou het zijn als alle interpretaties cursief afgedrukt zouden worden? Dan blijft er weinig meer ‘recht over eind staan’ vrees ik. En zo mogelijk nog schokkender vind ik het onvoorstelbare tempo waarin deze labels worden overgenomen of vervangen door nog extremere (‘giftig leidinggeven’), in lokale kranten, op radio en TV.
 
Het ‘allerschokkendst’ is misschien wel hoeveel mensen een mening hebben en hoe weinig mensen zich afvragen; heb ik zelf wel eens een woede-uitbarsting gehad op kantoor? Bij wie zou ík mogelijk schade hebben aangericht? Hoe ga ik eigenlijk zelf om met mijn macht? En kennen mijn collega’s mijn heilige gralen? Weten zij waar mijn persoonlijke grenzen liggen?

Ashridge hoogleraar Megan Reitz schrijft over de blinde vlek die veel leidinggevenden hebben m.b.t. hun echte ontvankelijkheid voor constructieve feedback. Onbewust staat hun eigen gedrag dit in de weg. Uit mijn onderzoek blijkt echter dat ook medewerkers een blinde vlek hebben als het gaat over het aanspreken op ongewenst gedrag. Een collectieve 'blind spot' dus.
 
Natuurlijk moeten journalisten onderzoek doen en zaken aan de kaak stellen. Deze journalisten zijn iets belangrijks op het spoor. Maar wat is hun belang? En het belang van de Volkskrant? En van de journalisten die de vervolgartikelen maakten? En wat is eigenlijk onze eigen rol in het in stand houden van die zogenaamde angstculturen overal?
Kunnen we het daar ook een keer over hebben?
 
Wil je begrijpen waarom slachtoffers zwijgen, machthebbers doorgaan en bystanders niet ingrijpen? Zie in ManagementSite mijn artikel: Grensoverschrijdend gedrag en macht op de werkvloer.