Empathisch vermogen heeft een duistere kant

Empathie wordt gezien als een zeer belangrijke eigenschap voor leidinggevenden. Een rondje internet doet je struikelen over de hoeveelheid artikelen die over de voordelen van empathische leidinggevenden gaan. Al lezend zou je haast gaan denken, dat als een leidinggevende empathisch is het wel goed komt.
Als iets te mooi is om waar te zijn dan klopt er iets niet. Of je dient tenminste alert en waakzaam te zijn.

Empathie wordt ten goede maar ook ten kwade gebruikt!

Empathie is inlevingsvermogen

Empathie is inlevingsvermogen, de kunde of vaardigheid om zich in te leven in de situatie en gevoelens van anderen. Het zichzelf kunnen verplaatsen in anderen draagt bij tot het kunnen begrijpen van emoties van anderen en tot de communicatie met je medemens. Zonder empathie praat je langs elkaar heen of ontstaan er meningsverschillen. Empathie steunt ook op een goed 'lezen' of verstaan van verbale en non-verbale communicatieboodschappen van anderen. (Wikipedia)

Empathisch vermogen kan positief uitpakken

Kortom, iemand die empathisch is kan beter inschatten wat een ander mens beweegt en daarmee zijn voordeel doen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat empathisch vermogen als een positieve eigenschap wordt gezien voor leidinggevenden. Dat geldt ook voor verkopers, trainers, coaches, verzorgers, etc. Bij alle activiteiten, waar mensen veelvuldig contact hebben met elkaar, kan empathisch vermogen positief uitpakken.

Empathisch vermogen heeft een duistere kant

Wat over het hoofd wordt gezien is dat empathisch vermogen een duistere kant heeft. Zo kan iemand met kwade bedoelingen veel schade aanrichten met zijn empathisch vermogen. Narcisten zijn bedreven in het uitbuiten van anderen mensen en maken daarbij gebruik van hun goed ontwikkelde empathisch vermogen. Hoeveel schade narcistische leiders kunnen aanrichten is inmiddels goed gedocumenteerd.

Empathie is een neutrale eigenschap

Empathie is op zichzelf een neutrale eigenschap. Het is niet positief of negatief. Toch wordt empathie vaak als iets positiefs gezien. Daarmee wordt iets belangrijks over het hoofd gezien, namelijk iemands intentie. Als empathie neutraal is dan bepaalt iemands intentie wat diegene met zijn empathisch vermogen gaat doen. Iemand kan het ten goede of ten kwade gebruiken.

Je kunt concluderen, dat niet empathisch vermogen maar iemands intentie in combinatie met empathisch vermogen bepaalt of hij/zij er iets goeds of kwaads mee gaat doen.

Intentie achter empathisch vermogen

Wat bepaalt nu iemands intentie achter empathisch vermogen? Dat bepaalt iemands emotionele volwassenheid. Emotioneel volwassen mensen hebben positievere intenties dan emotioneel onvolwassen mensen. Emotioneel onvolwassen mensen zijn voornamelijk gericht op de korte termijn en denken alleen aan zichzelf. Ze "gebruiken" anderen mensen voor hun eigen doelen. Ze zijn niet gericht op geven maar op krijgen. Als ze iets geven, dan is dat met de bedoeling om iets te krijgen.

Hoe herken je emotioneel onvolwassen mensen

Hoe herken je emotioneel onvolwassen mensen? Hieronder kenmerken van emotioneel onvolwassen gedrag:

• Moeite met het aanvaarden van afspraken
• De neiging om anderen de schuld te geven i.p.v. eigen fouten te zien
• Afhankelijkheid van complimenten en goedkeuring van anderen
• Stemmingswisselingen
• Gaat onverantwoordelijk om met geld
• Klagen en roddelen
• Angst om zich te verbinden
• Kan gevoelens niet uitdrukken
• Moeite met prioriteiten stellen
• Luistert niet naar de mening van anderen

Emotionele volwassenheid belangrijk voor leidinggevenden

Het is onterecht dat empathisch vermogen zo hoog wordt aangeschreven als eigenschap voor leidinggevenden. In plaats van empathisch vermogen zou emotionele volwassenheid een van de belangrijkste persoonlijke eigenschappen dienen te zijn bij de selectie van leidinggevenden. Emotioneel volwassen leiders zijn op de toekomst gericht en nemen een dienende houding aan. Dit in tegenstelling tot emotioneel onvolwassen leiders, die een zelf dienende houding aannemen en op de korte termijn zijn gericht.