Als je doet wat je deed.....

Ongeveer 96% van onze tijd doen we dingen die we al gewend waren. En dat is lang niet altijd verstandig. In het straatgevecht onlangs tussen ‘de voetbalkenners’ en de Ajax-directie citeerde Cruyff slim een oude wijsheid: ‘Als je doet wat je altijd al deed, krijg je wat je altijd al kreeg.’

Veranderingen niet alleen op papier zetten in mooie meerjarenplannen, maar ook echt van de grond krijgen …  Voor veel organisaties is dit een dagelijkse worsteling. Daadwerkelijk ervoor zorgen dat processen beter gaan lopen dan ze voorheen liepen, is taaie materie. Taai, omdat het altijd gaat om menselijk handelen dat ontwend moet worden. Ontwennen door niet meer te doen wat je altijd al deed. En dat is eng. Gewoontes bieden structuur en zekerheid, maar geven ons bovendien het gevoel dat we het goed doen. Een paar voorbeelden. We denken er goed aan te doen als we:

• op vergaderingen de standaarditems van de agenda volgen die al jarenlang in gebruik zijn;
• met managementteams eens per jaar een 2-daagse heisessie doen om daar onder leiding van een extern adviseur een nieuw en toch weer oud meerjarenplan te schrijven;
• de budgetteringscyclus (hoera!) in maart van het jaar t -1 (hoera) laten beginnen, zodat iedereen goed kan nadenken over zijn eigen koninkrijkje en zich dus kan indekken;
• veel nadenken over strategie, terwijl Mintzberg in 1978 al bewees dat strategie meestal gedurende het jaar spontaan ontstaat.

Dingen anders doen dus. En de boodschap in deze column is om klein te beginnen. Elke dag bedenken welke dingen je die dag voor de volle 100% gaat doen. Een of twee dingen zijn genoeg.

• 100% dingen niet meer per mail willen regelen;
• 100% niet meer je vraag stellen aan je kamergenoot van vroeger, maar aan de ervaren bijna-pensionado die nu tegenover je zit.
• 100% zeggen wat je bedoelt en niet meeknikken met je leidinggevende;
• 100% het secretariaat waarderen voor het vele regelwerk.

Een voorbeeld. Laatst ben ik begonnen om (als er dan toch vergaderd moet worden ) iedereen tijdens die vergadering naar zijn agenda te vragen om de doelen gelijkgestemd te krijgen. Een tip uit Intermediair onlangs. Uiterst effectief! En vergaderen met resultaat komt de sfeer zeer ten goede.

Als extern adviseur maak je vrijwel elke maand wel een voorstelronde mee: kennismaken met een team of afdeling, voorafgaand aan de klus die je gaat doen. Na de gebruikelijke openings-chitchat zegt vrijwel iedereen: ‘... En ik houd me qua werk bezig met ...’
Daar moet je 100% geen genoegen mee nemen! Oké, je houdt je bezig met … Maar wat dóé je? Dat levert bijna 100% andere antwoorden op.

Kortom: Begin kleine dingen 100% anders te doen om dingen terug te krijgen die je daarvoor 100% niet kreeg.

Peter-Willem van Lindenberg, Bisnez Management en Erasmus Universiteit.