De CIO-functie in de publieke sector

Afgelopen week was ik te gast op een conferentie over de rol van de CIO. De Chief Information Officer. Een relatief nieuwe functie binnen het publieke domein. En gelet op wat er allemaal aan de hand is een buitengewoon cruciale rol. Want de CIO gaat niet over de spullenboel - het is dus geen Chief ICT Officer -, nee hij gaat over de totale informatievoorziening. En zoals we allemaal weten laat de informatievoorziening zich niet beperken tot de landgrenzen van de eigen organisatie. Die gaan daar in toenemende mate overheen. Voorbeelden te over: kijk maar naar de vreemdelingenketen of de strafrechtketen. Of zoals duidelijk werd tijdens die bijeenkomst, als burger ben ik helemaal niet geïnteresseerd in rijkoverheid.nl, maar in overheid.nl.

Val mij als gebruiker en belanghebbende dus niet lastig met die traditionele grenzen die er vandaag de dag nog steeds zijn tussen de verschillende lagen van de overheid. En dat moet dus vooral prioriteit zijn van een CIO om dat vraagstuk dan ook te agenderen. Maar hier wringt te schoen behoorlijk. Want ondanks alle stappen die zijn gezet in de afgelopen drie jaar (waarvoor overigens bijzonder veel waardering!), is de vraag gerechtvaardigd om het wel snel genoeg gaat. Gelet op datgene wat er allemaal op ons af gaat komen als publieke domein. Waarbij we niet alleen blijvend geconfronteerd gaan worden met aanzienlijk minder middelen, straks hebben we domweg niet meer die aantallen mensen beschikbaar. Kijk maar eens naar de verwachtingen qua vergrijzing in de 2e helft van dit decennium! En de pijnlijke gevolgen daarvan voor de arbeidsmarkt.

En dat betekent dus nú forse stappen zetten. Maar om die stappen te kunnen zetten moet wel eerst het IV-huis op orde zijn. Waarin er sprake is van echte hygiëne. Waarbij de IV-functie van de organisatie ook écht geïntegreerd is. Met een systematische inrichting onder architectuur. En waarbij er dus geen sprake is van een gefragmenteerde I-functie met een verkokerd en versnipperd applicatielandschap. Of een CIO die als brandweerman vooral brandjes moet zien te blussen. En omdat we integraal management iets te letterlijk hebben opgevat in de jaren negentig - waarin met veel vrijheid en goed gevulde portemonnee alles kon - hebben we nu te maken met een uitgebreide kleurrijke lappendeken. En zie daar maar eens in een handomdraai één geheel van te maken.

Maar er doet zich nog een fundamenteler probleem voor. Uit de naamgeving van de CIO blijkt dat het zou moeten gaan om een chief. Iemand dus die met de CFO en de CEO de leiding heeft over de gehele tent. Die er over gaat. En die dus zitting heeft in het hoogste managementgremium. Maar de praktijk leert vandaag de dag helaas nog anders. En dat maakt de uitdaging fors. Want er wordt in menig managementkamer nog té traditioneel gedacht. Waarbij men blijkbaar nog niet in de gaten heeft dat informatie zich niet laat beperken tot de grenzen van het eigen koninkrijk. En laat dat nou net dat cruciaal zijn voor een goed functionerende publieke sector!