Nu in de media het circus van ABN Amro volle aandacht krijgt is het tijd om te bezien wat hier nu eigenlijk aan de hand is. Topman Rijkman Groenink ziet het liefst een samengaan met Barclays om enerzijds een sterkere marktpartij te vormen en wederzijdse aanvulling te bereiken, anderzijds gaat het hem om te bereiken schaalvoordelen in de kosten. De aandeelhouders zien daar niets in en streven een verkoop in delen na. Wat verklaart deze houding van de aandeelhouders?
De bedrijfskundige literatuur doet geen uitspraak over de vraag welke strategie voor ondernemingen het meest succesvol is, er zijn stromingen die het adagium “small is beautiful” aanhangen en er zijn stromingen die “big, bigger, biggest” als hun credo hebben. Het is een kwestie van “beliefs”.
De bedrijfskundige literatuur geeft wel aan wat voor beide alternatieven juiste handelwijzen zijn. Dat is het neerzetten van een hoofdstrategie, het verzorgen van de afstemming met de markt, de interne afstemming middels organisatie, besturingsinstrumenten en cultuur. Voor bedrijven die meerdere markten en producten voeren is portfoliomanagement daarbij cruciaal.
Op deze laatste punten is het al langere tijd mis met ABN Amro. Een onderneming moet in essentie kiezen tussen drie hoofdstrategieën: klantgerichtheid, product innovatie of kostenleiderschap. Door het relatief lang uitblijven van echte concurrentie tussen de banken is er in deze branche door meerdere banken niet doorgekozen en heeft men gedacht die wel aanwezige concurrentie te lijf te gaan middels schaalvergroting. Ook ABMAMRO heeft in deze niet gekozen en als alternatief de weg gezocht in schaalvergroting. In dat licht is de overname van bank Antonveneta en de huidige vrijage met Barclays logisch.
Het niet kiezen van de bank is te illustreren met het gehannes rond het kantorennet. Dit net werd enige jaren geleden uit oogpunt van efficiency uitgedund (kostleiderschap?), recentelijk probeert men het weer op de kaart te zetten, inclusief koopavond en zaterdag openstellingen (customer intamicy?). Als je klant bent bij de bank dan valt de scheiding op tussen betalen/sparen/beleggen enerzijds en anderzijds lenen/hypotheken (productinnovatie?). Kortom, het is vlees noch vis.
De bank heeft wel in de gaten waar de rendementsproblemen zitten, zo valt uit de diverse publicaties af te leiden, bij de zakenbank en bij individuele kantoren. Maar het hoofdprobleem, onvoldoende focus en niet kiezen heeft men onvoldoende onderkend.
Had ABN Amro gekozen voor een echte op klanten gerichte strategie dan had de focus moeten liggen op het kantorennetwerk, zowel voor particuliere als zakelijke klanten en vooral op de daarbij voor de klant belangrijke instelling van de medewerkers. De medewerkers kennen dan hun klant en lossen de problemen van de klant effectief op. Met deze focus had de bank de concurrentie met bijvoorbeeld de Rabo veel beter kunnen aangaan.
Had de bank gekozen voor een op kostenleiderschap gebaseerde strategie dan was de focus geweest processtandaardisatie, inkrimping van het productenpakket, verregaande outsourcing van diensten en een toenemend belang van internet. En waarschijnlijk geen eigen kantoren. Met deze focus had de bank de concurrentie met bijvoorbeeld de Postbank, maar ook nieuwe initiatieven als Binckbank en Bizner veel beter kunnen aangaan.
Had de bank gekozen voor een op productinnovatie gebaseerde strategie dan was de focus geweest om een product-gewijze inrichting te kiezen en per product innovaties te ontwikkelen. Een richting die we in bankenland eigenlijk nog niet kennen. Een richting ook dat men met alle banken de concurrentie aan kan.
In ieder geval, het gevolg van het niet kiezen door ABN Amro is geweest: een jarenlange matige klanttevredenheid en onderperformance op de beurs waardoor uiteindelijk geen vertrouwen van de aandeelhouders meer in de top. Immers, wat garandeert hun dat de combi Barclays-ABN Amro wel gaat kiezen en wel gaat renderen? In ieder geval niet de track record van ABN Amro. De aandeelhouders kiezen terecht eieren voor hun geld.
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>
Met aandacht heb ik je column gelezen. Ik onderschrijf je analyse. Te lang is echte concurrentie tussen banken uitgebleven daar waar andere sectoren die strijd al lang hebben ondervonden. Ook nu twijfel ik aan al diegenen die beweren van bank te zullen veranderen als danwel de ene partij wint, danwel de andere. Wat maakt dat nu voor de individuele klant uit anders dan wat sentiment? Dat is snel vergeten, zeker als het je een hoop werk oplevert.
Ik kijk uit naar je volgende column.