Als ze maar honger hebben, dan lopen ze wel...

‘Ze hebben het te goed meneer’, verzuchtte de salesmanager tegenover mij. ‘Ze zijn niet in beweging te krijgen, ze zouden honger moeten hebben, dan lopen ze wel’. Het is nog maar enkele maanden geleden dat de telefoon slechts opgenomen hoefde te worden om een order te krijgen. De bonus werd met groot gemak binnengesleept. In veel organisaties ontstond langzaam maar zeker een soort gemakzucht en traagheid waardoor veranderingen of vernieuwingen voortijdig strandden. Je zou de conclusie kunnen trekken dat langdurige welvaart afstompt en leidt tot inertie bij grote groepen medewerkers. Dat is voorlopig wel even voorbij, de kredietcrisis en de consequenties voor de ‘gewone’ economie heeft het bedrijfsleven wel met harde hand wakker geschud. Het gaat erom juist nu toch constructief en genuanceerd te blijven denken en niet in paniek allerlei willekeurige noodmaatregelen te treffen

Onlangs kwam ik in aanraking met ‘The Hunger Project’, een wereldwijde hulporganisatie die zich inzet voor duurzame oplossingen voor honger in de wereld. Door hun beschrijving van het probleem realiseerde ik mij met een schok en tegelijkertijd ongeloof, dat er veel overeenkomsten zijn tussen de effecten van chronische honger en de welvaart van medewerkers in bedrijven. De consequenties van langdurig honger lijden zijn desastreus. Behalve dat chronische ondervoeding uiteindelijk tot de dood kan leiden, tast het ook zintuigen aan en leidt tot lusteloosheid. Kinderen lopen groeiachterstanden op en zijn ontvankelijk voor allerlei ziektes. Langdurig ondervoede mensen zijn niet meer in staat om zelfs maar op minimaal niveau normaal te functioneren.

Het is schrijnend maar de hongermetafoor gaat ook op voor het zelfgenoegzame bedrijf dat het reeds jarenlang voor de wind gaat: Het mist en negeert allerlei signalen uit de buitenwereld en besteed weinig aandacht aan de eigen slechte conditie. Lusteloosheid bij grote groepen personeel en jong managementtalent dat niet meer uitgedaagd wordt om zelfstandig na te denken en zich te ontwikkelen. Het management is machteloos (entertainende managementgoeroes worden binnen gehaald om een beetje beweging in de tent te krijgen). Omdat het bedrijf in slaap is gesukkeld vergeet het te innoveren en kritisch te zijn op het functioneren van de interne organisatie. Als de omgeving of het economisch klimaat verandert blijkt het systeem opeens niet meer slagvaardig te kunnen reageren en is het bedrijf ten dode opgeschreven. De Amerikaanse auto-industrie is daar een goed voorbeeld van.

Omdat de overeenkomsten zo evident zijn, vind ik de visie op het hongervraagstuk tevens van toepassing op de bedrijven die de afgelopen jaren verzuimd hebben aan hun conditie te werken. De visie van The Hunger Project is heel herkenbaar en kan vrijwel een op een door bedrijven overgenomen worden.:
• Mensen kunnen alleen zelf een einde maken aan hun penibele
(bedrijfs)situatie.
• Mensen zijn geen slachtoffer, maar krachtige individuen die zeer goed in staat zijn hun eigen situatie te verbeteren als ze daar de kans toe krijgen.
• Het helpt door te investeren in de ontwikkeling van mensen.
• Het werkt het best met een prominente rol voor vrouwen omdat zij een centrale plaats innemen in de sociale structuur en onderlinge cohesie.
Samengevat in vijf strategische principes; Investeer in het potentieel van mensen, ga uit van gelijkwaardig partnerschap, leiderschap staat in dienst van het welzijn voor allen, creëer ruimte voor pionieren en bundel de gezamenlijke krachten.

The Hunger Project wil mensen wakker schudden, op hun eigen verantwoordelijkheid wijzen en uitdagen het lot in eigen hand te nemen. De basisbehoeften matchen met gemeenschapsgevoel en persoonlijke ontwikkeling. Het huidige crisisklimaat kan daar wellicht nog wat versnelling aan geven, een versnelling in positieve zin dan wel te verstaan.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>