De weg is het doel

Welke mensen heb je nodig om doelgericht, resultaatgericht en kwaliteitsgericht te werken. Hoe stuur je die mensen aan om het doel te bereiken.

Een oud chinees spreekwoord zegt dat de weg het doel is. Veel bedrijven hebben doelgericht en resultaatgericht in hun kerncompetenties staan. De projectleider en de afdelingen krijgen duidelijke doelen mee en meetbare resultaten. Bekwame en gemotiveerde mensen hebben niet veel instructie nodig. Zij gaan aan de slag en zullen hun doel bereiken. Kiezen zij voor "zo snel mogelijk" of "zo goed mogelijk"? "Snel en goed" bestaat niet. De keuze voor een werkwijze zal altijd ten koste van de tijd of de kwaliteit gaan. Waar kies je als organisatie voor. Kwaliteitssystemen halen de keuze weg om zo snel mogelijk te werken of een discussie over de mate van kwaliteit. De keuze wordt: zo snel mogelijk, maar wel volgens tot in detail beschreven processen. In theorie een ideale situatie.

Waar wordt het resultaat in de praktijk door bepaald? Bekwaamheid, motivatie en de typologie van de betrokkenen. Niet iedereen hoeft bekwaam te zijn. Deelname in een project kan motiverend werken, maar het kost tijd om te coachen. Let bij de samenstelling van een project op de hoeveelheid tijd die beschikbaar is om te leren en te coachen. Het laatste selectiecriterium 'typologie" lijkt moeilijker toe te passen. In de praktijk is het een heel herkenbaar fenomeen. Het gaat om mensen.

Mentaal profiel

Het mentale profiel bevat de aangeboren eigenschappen. Jung heeft in totaal 16 mentale profielen gedefinieerd. Ben je zintuiglijk of intuïtief? Doe je graag zelf de dingen, waardoor je ervaringen creëert, of vorm je je een beeld van de dingen. Deze twee eigenschappen gaan over de wijze waarop iemand de indrukken opdoet (de input). Zo zijn er nog drie combinaties van eigenschappen die gaan over de wijze waarop je indrukken verwerkt (het proces), de wijze waarop iemand zichzelf organiseert (de output) en hoe iemand met zijn energie omgaat (de motor).

De aangeboren eigenschappen bepalen de natuurlijke voorkeur en geschiktheid voor bepaalde functies. Ook de stijl van communiceren, leren, leiding geven en conflicthantering valt daar onder andere uit af te leiden. Kennis daarvan kan gebruikt worden voor mensenkennis, motivatie, beroepskeuze, werving en selectie, promotie, groeipotentie, reorganisaties en fusies.

EQ Profiel

Hoe iemand in de praktijk functioneert heeft te maken met twee elementen: zijn of haar aanleg en de latere ontwikkeling daarvan. Aanleg is wat je mee krijgt bij je geboorte; ontwikkeling is alles wat daarna is gebeurd. Het EQ Profiel geeft inzicht in de ontwikkeling van iemands persoonlijke en intermenselijke eigenschappen tot nu toe. Aan de hand van het EQ Profiel krijgen we inzicht in de vraag hóe iemand in de praktijk functioneert. EQ onderzoeken beperken zich vaak tot het omgaan met gevoelens. Volgens ons (gebaseerd op Jung) zijn gedachten en gevoelens altijd met elkaar verbonden. Emotionele Intelligentie is de kunst om je gedachten en je gevoelens zodanig te combineren, dat je er zelf duurzaam gelukkiger van wordt en de mensen in je omgeving ook!

Beide profielen zijn nodig voor een goed inzicht in iemands persoonlijkheid en toekomstig functioneren. De profielen zijn overigens niet bedoeld om iemand in een vakje te stoppen. Doel is mensen te helpen om zo goed mogelijk te functioneren, persoonlijk en zakelijk.

Keuze van profielen in een project

Geef ik iemand de ruimte om zelf te bepalen hoe het doel bereikt kan worden of wil ik dat iemand zich aan de regels houdt? Iemand die systematisch is, heeft in het tweede geval minder aansturing nodig, dan iemand die improviseert. Iemand die intuïtief is, zal liever met grote stappen werken dan iemand die zintuiglijk is. De zintuiglijke werkt op basis van ervaringen. De denker heeft inzicht nodig in de stappen en de voeler wil de stappen graag goed uitvoeren. En iedereen heeft voldoende energie nodig om door te kunnen werken. Dus complimenten voor de een en rust voor de ander. Intelligentie is een valkuil. Dat iemand weet hoe iets moet gebeuren wil nog niet zeggen dat het ook gebeurt zoals je zelf voor ogen hebt. De wijze van aansturen wordt gebaseerd op wat iemand motiveert, om daarmee het doel te bereiken met de vastgestelde kwaliteit.

Mensenkennis is een voorwaarde om een goed projectteam samen te stellen en een project of afdeling aan te sturen. Het zou handig zijn als iedereen een vragenformulier zou invullen, waardoor je snel inzicht krijgt in de profielen. Zolang dat niet het geval is, is het bestuderen van het gedrag en de reacties de enige mogelijkheid om mensenkennis te verwerven. Zorg dat je als manager niet in een spagaat komt tussen tijd, kwaliteit en mensen. Duidelijkheid over het doel en de weg én daarop aansturen, is het enige wat je kunt doen om een maximaal resultaat te halen. Dát is de weg en het doel!

John van der Borg
Business consultant, trainer en coach
Meer informatie op www.sigma-management.nl