De wanna be HR leiders

HR en leiderschap is een bijzondere combinatie. HR-professionals hebben een mening over leidinggeven en managen. Sterker nog, ze hebben een mening over de mensen die deze rollen vervullen binnen hun organisatie.

Google je op HR leiderschap dan krijg je veel hits, allemaal over leiderschapsprogramma’s die HR kan ontwikkelen of implementeren voor leidinggevenden binnen de organisatie. Het gaat om testen van psychologische adviesbureaus om de competenties “te meten” of leergangen van opleiders om leiderschap “te ontwikkelen”.

Professionals die zo uitgesproken zijn over leiderschap, zullen wellicht ook leiders bij uitstek zijn. Of is het hier net als met de bakker die oud brood eet, de schoenmaker die op kapotte schoenen loopt en heeft HR geen kaas heeft gegeten van leiderschap.

* Hoe zit het met HR leiderschap?
* Welk leiderschap heeft HR laten zien in laten we zeggen het afgelopen decennium?
* Welke rol heeft HR kunnen spelen in de aanloop naar de crisis en heeft HR een uitweg weten te vinden?

In de afgelopen jaren is er vanuit de HR-kolom naast de ontwikkeling van de Business Partner-rol een groeiende belangstelling geweest voor spiritualiteit, dienend leiderschap en positieve coaching. Het is HR helaas niet gelukt om daar daadwerkelijk zelf leiderschap in te laten zien.

HR-managers hebben ook vaak meegewerkt aan de ontwikkeling van bonussystemen en governance modellen die het zicht op de realiteit vertroebelden en megalomanie in de hand werkten. Ze hebben eigenlijk uitsluitend voor extra wind en zeilen gezorgd in de richting van de huidige systeemcrisis.

Verantwoordelijkheid als expert over mens en werk

HR leiderschap gaat voor mij over meer dan roepen dat je een Business Partner bent. Leiderschap tonen doe je als HR-professional door verantwoordelijkheid te nemen voor je professie als expert over mens en werk. Je bent een expert die de marktvraag adequaat vertaalt naar het werk en de mensen binnen de organisatie.

Binnen het script van deze rol hoort het dat je toegang hebt tot de juiste kennis, dat je voorbeeldgedrag vertoont in leiderschap en passende actie onderneemt. Dit is geen eenvoudige rol omdat je bij voortduring schakelt tussen het individu en de gemeenschap.

De HR leider spiegelt op het nemen van verantwoordelijkheid en is daarin een voorbeeld. Zij of hij maakt collega leidinggevenden bewust van hun plek (rol) in de organisatie en steunt het nemen van verantwoordelijkheid voor de keuzes die gemaakt worden. Hij of zij is zich bewust van de context en onderneemt passende actie.

Kansen voor HR leiderschap

Om dieper in te gaan op kansen en mogelijkheden voor HR leiderschap, maak ik hier graag gebruik van de omschrijving van leiderschap door Gary Yukl.

1. Een leider in HR neemt beslissingen en lost problemen op. Dit is dus iets anders dan het vrijblijvende adviseren waar HR mensen graag in blijven hangen.
2. De HR leider zoekt naar en voorziet in informatie over de mensen en het werk rondom en in de organisatie. HR fungeert dan als een soort makelaardij in talent, in leer- en werkvermogen.
3. De HR leider ontwikkelt relaties door te netwerken, aan teambuilding te doen en conflicten op te lossen. Het communitymanagement van alle medewerkers in de brede zin van het woord is hierbij een speerpunt.
4. Tot slot houdt de HR leider zich bezig met beïnvloeding. Hij of zij weet wat mensen beweegt in hun werk en beschikt over een breed instrumentarium om gedrag te beïnvloeden.

HR verandert hierdoor in een business partner en een leider in en vanuit de professie, herkenbaar voor collega leiders.

Herken je je in dit profiel van de HR leider? Of ziet het script van een HR leider er volgens jou heel anders uit?

Arjan Hamberg is adviseur op het gebied van HR en organisatieontwikkeling.