Ruzie met bestuurder

Sinds er ondernemingsraden zijn, vindt er veelvuldig overleg plaats tussen bestuurder en de OR. Elk overleg heeft daarbij zijn eigen karakteristieke eigenschappen en dynamiek. Van een tussentijds, informeel overleg zonder duidelijke agenda of concrete actiepunten tot pittige discussies. Met die laatste is niets mis, zolang zo’n discussie niet in een ongemakkelijke tweestrijd tussen bestuurder en ondernemingsraad ontaardt, waarbij het kwik nogal eens de hoogte in schiet. Stel dat dit bij u gebeurt. Hoe gaat u hier dan mee om?

Bij een overleg dat uitpakt in een flinke ruzie valt vaak het nut en doel van de overlegvergadering weg en verslechtert de verhouding tussen de raad en bestuurder. En dat was niet de oorspronkelijke bedoeling! Daarentegen kan een stevige discussie tussen bestuurder en ondernemingsraad ook goed zijn voor resultaat en relatie. Zolang het gesprek maar effectief is en gaat waar het over hoort te gaan. Met andere woorden: zowel de bestuurder als u houden tijdens de vergadering constant het doel voor ogen. Dat kan het vinden van een compromis zijn of het doorhakken van lastige knopen. De kunst is om naar elkaar te blijven luisteren en drogredenen te vermijden.

Tussentijdse gespreksevaluatie
Het is altijd goed om even stil te staan en te evalueren hoe het gesprek verloopt. Gebruik daarbij het volgende stappenplan:

• Las een korte pauze in. Benoem dat het tijd is voor een adempauze en loop niet geïrriteerd weg.
• Durf na die pauze aan uw gesprekspartner te zeggen hoe u zich voelt en het verloop van het gesprek ervaart, én vraag aan uw gesprekspartner hoe dat voor hem is.
• Zoek naar en benoem het gemeenschappelijke belang van effectieve afronding van het gesprek.
• Benadruk dat het samen eens worden over inhoud juist effectiviteit vráágt in een gesprek, en geen effectiviteit mag kósten!
• Bevestig over en weer de wens en het vertrouwen dat het gesprek effectief wordt afgerond en hervat dan pas het inhoudelijke gesprek.
• Vat dan samen welke opvattingen jullie samen delen en benoem de verschillen.

Respect

Uit de praktijk blijkt dat een vergadering met een prettige sfeer, waarin sprake is van gevoel voor gelijkwaardigheid en respect, door de gesprekspartners als prettig wordt ervaren. Dat kunt u vast en zeker beamen. Ook niet geheel onbelangrijk om te weten is dat juist zo’n sfeer ook de effectiviteit verhoogt. En dat is prettig. Het is hierbij wel belangrijk om onderscheid te maken tussen een pittige discussie en een daadwerkelijke ruzie. In een discussie kunnen OR en bestuurder het over de inhoud namelijk totaal oneens zijn. Maar dat hoeft in geen geval tot onenigheid of ruzie te leiden. Onenigheid ontstaat als een discussie verandert in ruziemaken. De effectiviteit neemt dan af en zowel u, uw OR-collega’s en de bestuurder drijven weg van het doel van de vergadering. Maar wanneer ontaardt een discussie nu in een ruzie?

Stevig

In een hypothetisch geval voeren uw OR en bestuurder een stevige discussie. Op een gegeven moment constateert u dat er geen schot meer in de zaak zit. De gespreksvoortgang staakt; argumenten worden herhaald, er wordt minder goed geluisterd en gesprekspartners zoeken steeds minder naar overeenstemming en aansluiting bij elkaar. Overbodige details en ‘oude koeien’ komen het toneel op. Daarnaast bepalen drogredenen de richting van de discussie. Uitgangspunten verharden en ankers worden aan beide zijden uitgegooid. Toon en taal, zowel verbaal als non-verbaal verharden, emoties spelen een steeds grotere rol. Als deze symptomen de kop opsteken dan is wel duidelijk dat het ‘oneens zijn’ verandert in onenigheid, en de discussie transformeert in ruzie. Hoe kunt u het geruzie weer omzetten in een effectieve discussie?

Achteruit

Zodra een discussie verandert in onenigheid en ruzie, holt de effectiviteit van het gesprek achteruit. Dat weet u nu wel. Maar op het moment dat u in het vervolg merkt dat de discussie de vorm van een ruzie aanneemt, kunt u dit gerust benoemen en dan uw bestuurder vragen hoe hij dat ervaart. Check bij elkaar ook of jullie het gesprek nog effectief vinden, stem af wat jullie daar voor nodig hebben en zet het gesprek dan voort.

Wat doet u als u voelt dat de gemoederen al verhit zijn en de effectiviteit ver te zoeken is? Dan is het hoog tijd om uit de inhoud van het gesprek te stappen en samen met de bestuurder stil te staan bij de relatie tussen jullie als gesprekspartners én de oorspronkelijke doelstellingen van het gesprek. In het kader hieronder vindt u zes tips die u kunnen helpen bij het verbannen van de ruzie en het verwelkomen van de doelgerichte discussie. Tijd om de strijdbijl te begraven en de vredespijp op steken. Maar dan wel buiten!

Effectief omgaan met de OR

Voor het goed functioneren van de medezeggenschap is een constructieve werkrelatie noodzakelijk. Maar kent u eigenlijk de bevoegdheden van de OR en van uzelf? En weet u welke wetgeving relevant is? Hoe meer kennis, hoe meer rendement het overleg opbreng

De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen berichten in andere media. In elk bericht vermelden wij de oorspronkelijke bronnen. Bron: Mr. Edzard Berkouwer, trainer/adviseur medezeggenschap bij Schouten & Nelissen