rattenblues

Ik moest denken aan het boek 'Hoe word ik een rat?' toen ik de kenmerken las van een psychopaat, opgesteld door de forensisch psycholoog Hare. Volgens hem is een psychopaat een gladde prater die zich beter voor doet dan hij is. Het is een gewetenloos mens, man of vrouw, die kil en ongevoelig, liegt, bedriegt en anderen manipuleert om zijn egoïstische doelen te bevredigen.

In het boek 'Hoe word ik een rat?' met als subtitel: 'de kunst van het konkelen en samenzweren', wordt door de auteur Joep Schrijvers dieper ingegaan op de kunst van het naaien, vernederen, pootje lichten en slachtofferen. Volgens Schrijvers bestaat rattenwerk uit het benutten van de zwakheden van anderen ten eigen bate. Een goede rat herken je niet als rat. Het zijn opportunisten die calculeren, plannen smeden en toeslaan.

Veel managers zijn gecharmeerd van het boek. Zij herkennen er anderen in, zeggen ze. Sommigen hopen echter te kunnen delen in de revenuen van de rattenwereld. Een wereld die meer kost dan oplevert. Het konkelen en piepelen van mensen kost tijd en energie. Ratten stoppen hun energie niet in het bedrijf maar in het bouwen van een ego.

Het wordt tijd dat we stoppen met hen te bewonderen, dat we leren om de ratten uit hun holen te verdrijven, hun opgeblazen ego's leren lek te prikken. Volgens Hare voldoet namelijk één op de honderd mensen aan het profiel van een psychopaat. Laten we ons niet neerleggen bij de 'monday morning blues' zoals Joep Schrijvers in zijn nieuwe boek 'het maandagmorgengevoel' beschrijft. Hoe mooi de blues ook zijn, ze hebben de negers niet bevrijd van de opgeblazen ego's van de slavenhandelaren.

http://www.razenberg.nl
http://www.managementplein.nl

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Joop Remmé
Lid sinds 2019
Met de column ben ik het geheel eens. We moeten ratten op hun waarde weten te schatten. Als er ergens een rattenplaag is, dan is dit een teken van problemen met hygiëne, zoals een staking van de vuilophalers. Zo ligt het ook met ratten in organisaties: hun bestaan duidt op een probleem met de hygiëne in de desbetreffende organisatie en betekent een oproep om iets ana die hygiëne te doen. Met andere woorden, ratten zijn voorbodes van ziekte. Bewondering jegens ratten is vermoedelijk een symptoom van die ziekte.
Tonnie van der Zouwen
Het aardige van het boek "hoe wordt ik een rat" ligt voor mij juist in de aandacht die het heeft voor de rattigheid in organisaties. Dit als tegenwicht voor de hang naar transparantie en het geloof in openbare maakbaarheid. Geloof het maar niet, zegt Joep. In ieder van ons schuilt een rat. Het lijkt mij beter om dat te onderkennen en er rekening mee te houden. Niet dat ik het zagen aan stoelpoten en het piepelen van mensen goed wil praten, maar het werkt wel vaak zo. Zouden daarom zoveel managers het herkenbaar vinden. Zou het boek satirisch bedoeld kunnen zijn? En daarmee een aspect van menselijk organiseren belichten dat we liever niet benoemen?
Willem Razenberg
Muskusratten zijn hygiënische dieren met een mooie zachte vacht. Hun gedrag staat ons echter niet aan daarom roeien we ze uit.
Willem Razenberg
Ook satire kent grenzen. Voor mij is Youp van het Hek een rat door de wijze waarop hij zijn media macht misbruikt heeft om het merk Buckler ‘satirisch’ kapot te krijgen. Ook Gordon is een rat die via radio Noordzee het leven van de directeur van een verzorgingshuis verziekt heeft. Veel ratten gebruiken satire, sarcasme en humor ten koste van anderen om mensen kapot te krijgen. Er is geen boek nodig om dat te onderkennen. Je hoeft maar op een willekeurig familiefeestje te komen of je vindt er voorbeelden van. Het wordt tijd dat we er iets aan doen en stoppen met de tolerantie en het verzieken van levens van anderen.
Gonnie Hoonhout
Alles wat je aandacht geeft, heeft de neiging om te groeien. In plaats van te focussen op rattigheid lijkt het me beter om te focussen op vriendelijkheid: een bewezen effectieve strategie om rattigheid uit te roeien. In plaats van het nieuwe boek van Joep Schrijvers kan ik iedereen aanbevelen om het volgende boek te lezen: "Vriendelijkheid: als levenshouding en helende kracht" van psycholoog en filosoof Piero Ferruci. Uitg. Servire, 2004. En na het lezen dit eens serieus uit te testen. Dan merk je vanzelf dat dit niet dom of naief is, maar wel vruchten afwerpt. Met vriendelijke groet!
Hans Waltman
Ik ben het met de auteur helemaal eens. De wijze echter waarop we de ratten bestrijden vraagt om nuancering. Lees de eerder verschenen column "Bureaucraten en lemmingen, bestrijding ervan als libido-impuls..." De strekking ervan is dat (muskus)ratten en bureaucraten zich sneller voortplanten bij bestrijding. Eenzelfde gevaar schuilt wellicht ook bij de bestrijding van andere rattensoorten... (probleemoplossing.nl)

Meer over Hufters op de werkvloer