Managen in de Benelux: simpel?

België - Nederland: kleine buren, grote verschillen: Omdat in België en Nederland deels dezelfde taal wordt gesproken, hanteren managers veelal een one-size-fits-all benadering. Dat er aanzienlijke verschillen bestaan – die zich niet beperken tot vooroordelen als ‘die naïeve Belg’ en ‘die brutale Hollander’ – komt aan het licht nu discussies over de Westerschelde oplaaien.

Geografisch gezien lijkt het managen van Nederland en België voor multinationale bedrijven een relatief eenvoudig verhaal. De landen liggen naast elkaar en een groot deel van de inwoners spreekt dezelfde taal. Daarbij is voor veel internationaal opererende organisaties de omzet die in de beide landen wordt behaald weliswaar interessant, maar vormt dit toch niet het leeuwendeel van de totaalomzet. Om die reden besluiten veel bedrijven Nederland en België als één land te beschouwen. De praktijk wijst echter uit dat dit lastig is. In gesprek met diverse bedrijven die expansie zochten vanuit Nederland in België, dan wel omgekeerd, aangevuld met eigen ervaringen, kwam ik erachter dat er anno 2009 nog lang niet voldoende kennis is van beide culturen om effectief management te kunnen uitvoeren. Zonder met deze grote verschillen rekening te houden, kan dit bedrijven veel geld kosten.

De grootste verschillen worden veroorzaakt door het verschil in karakter en opvoeding tussen inwoners van Nederland en België: In de eerste plaats verwarren Nederlanders de begrippen ‘direct’ zijn en ‘duidelijk’ zijn nogal eens. Daarnaast is het tempo waarmee vertrouwen wordt gewonnen beduidend anders in België dan in ons land. Tot slot vertoont de werkhouding grote verschillen.

1. Ik heb meerdere malen meegemaakt dat een Nederlandse directeur dan wel manager, verantwoordelijk voor de Benelux, een toespraak hield voor de Belgische medewerkers waarin hij rekening hield met het feit met de ‘rustige’ en ‘bescheiden’ Belg. Hierop paste hij zijn ‘tone of voice’ aan en vertelde vrij voorzichtig en omslachtig welke toekomstplannen hij had met het bedrijf. Gevolg was dat de Belgische medewerkers de toespraak onduidelijk vonden, niet begrepen wat er van hen werd verwacht en daardoor dus geen actie ondernamen. Ze kregen immers geen heldere boodschap (lees: huiswerk) mee en deden er vervolgens helemaal niets mee. De fout die de Nederlander hier maakt, is koste wat kost willen vermijden ‘te direct’ te zijn. Dat is immers het beeld dat Belgen over Nederlanders hebben. Hij brengt daardoor ‘onduidelijke’ boodschappen over. Een Belg is echter niet tégen directheid – integendeel, structuur en afgebakende taken zijn ze gewend vanuit hun opvoeding. Het is de onnodige directheid die hen irriteert. Dat is iets anders.

2. De Nederlandse en Belgische bedrijven die ik gesproken heb, bevestigen één-op-één dat Nederland meer entrepreneurship heeft dan België. Nederlanders zijn pro-actiever en assertiever in zaken doen. Belgen zijn daarentegen misschien minder assertief, maar hebben over het algemeen meer parate kennis, zijn analytischer, besluitvaardiger – doen dus niet aan polderen – en werken meer en langer aan de relatie. Zaken doen in België betekent meer tijd nemen om een relatie op te bouwen en vertrouwen te creëren.
Een van de bedrijven, in de IT-branche, gaf als voorbeeld dat de closing time voor een contract in Nederland soms een maand duurt, waar daar in België twee à drie maanden tegenover staan. Zelf heb ik meegemaakt dat een van de zakenmensen in de stad Luik (Wallonië) niet op gesprek mocht komen omdat hij als vestiging Antwerpen op zijn visitekaartje had staan. Toen deze man vertelde dat hij in Luik geboren en getogen was en zijn vrouw bij de plaatselijke bakker werkte, ging de afspraak alsnog door.

Als een Nederlander iets niet zint, laat hij dat direct horen. De Belg blijft beleefd, ongeacht hetgeen hij denkt. Om die reden wordt van de Belg wel eens gezegd dat deze ‘achterbakser’ zaken doet, omdat hij niet zegt wat hij denkt. Dit maakt het sales proces, waar het toch steeds gaat om de relatie, zeer verschillend in beide landen. Hoe kan een Nederlander daar rekening mee houden?

3. Belgen werken hard – wat niet hetzelfde betekent als efficiënt – en doen dat vanuit de gedachte dat zij een bepaalde en ‘betaalde’ functie hebben in het bedrijf. Een Nederlander is opgevoed met grote mate van zelfstandigheid en werkt voor ‘zichzelf’, omdat hij de baan leuk vindt en zich hierin kan ontwikkelen. Persoonlijke waardering voor het uitvoeren van taken door de baas speelt hierbij dus een grotere rol. Beide benaderingen vragen om een eigen managementstijl. Zo werkt in Nederland ‘coachend leiderschap’ beter, in België ‘functioneel leiderschap’.

Wanneer je als Nederlander geacht wordt ook Belgische medewerkers aan te sturen, hou er dan rekening mee dat men in België houdt van duidelijkheid en strakke aansturing van bovenaf. Een beleefde attitude is meer dan in Nederland gewenst. Vertel dus niet botweg hoe de zaak ervoor staat, maar wees wel duidelijk wat er staat te gebeuren, waarom en wanneer.
Wens je je onderneming uit te breiden naar België, hou er dan rekening mee dat de acquisitieperiode meer tijd en aandacht in beslag neemt dan in Nederland. Met deze verschillen in het achterhoofd hebben uitbreidingen in het buitenland meer kans van slagen.
Succes!

Ellen Hermans
directeur-eigenaar Xcellence BV
www.xcellence.nl

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Meer over Sociale vaardigheden