Allereerst: waarom is de titel van mijn onderzoek: “Wat beweegt ambtenaren?”
In de eerste plaats is deze prikkelende titel een knipoog naar het beeld dat buitenstaanders hebben van ‘de stereotype ambtenaar’. Vaak genoeg worden er grapjes gemaakt over een ambtenaar die gedurende de dag lekker zijn krantje zit te lezen en doorlopend koffie drinkt, alleen maar van 9 tot 17 aanwezig is en een behoorlijk stoffig imago heeft. Veel ambtenaren zorgen zelf voor een uitvergroting van die stereotype beelden door bijvoorbeeld te zeggen: “Druk weekend gehad, maar gelukkig ben ik ambtenaar en kan ik de hele week bijkomen van het drukke weekend.”
Het externe beeld van de stereotypen ‘de overheid werkt slecht’, ‘ambtenaren zijn lui’ en ‘ambtenaren zijn bureaucratisch’, komt niet overeen met mijn interne beeld dat ambtenaren volop in beweging zijn. Ambtenaren zijn werkzaam in een snel veranderende omgeving die continu in ontwikkeling en beweging is. Ambtenaren kunnen niet achterblijven en moeten in beweging komen!
Op 19 november 2015 was ik finalist bij NCOI University’s Scriptieprijs 2015. Het vormde de afsluiting van een leerzame periode. Van mijn studieproces heb ik een weblog bijgehouden. In een aantal columns, entries, wil ik je ook hier deelgenoot maken van dat studieproces ‘ter leringhe ende vermaeck’ zeggen we dan.
‘In beweging brengen’ is de letterlijke betekenis van het Latijnse woord motivatie. Motivatie is de energie waardoor we bewegen. In deze en komende entries komen thema’s aan bod als werklast en stress, succesvol veranderen, bevlogen en verandergezinde ambtenaren, de rol van ervaren autonomie en leiderschapsstijlen en, uiteraard, conclusie en debat.
Om in beweging te komen is een positieve houding en positief gedrag wenselijk. Een positieve grondhouding wordt beïnvloed door werklast en stress “Wat hebben we het druk”…. Het is vaak onderwerp van de standaard ‘gesprekken’ bij het koffieapparaat.
Extra uren werken, van het ene overleg naar het andere, ’s avonds nog wat mailtjes afdoen of die ene notitie nog even schrijven, of die stukken nog even doornemen voor het eerste overleg van morgenochtend vroeg.
De meeste vrouwen werken parttime, hebben kinderen, een drukker sociaal leven en mam is ook nog een taxi want het is niet meer veilig om ze alleen te laten gaan over straat. Je wilt ook niet onder doen voor de rest van de wereld, dus alles moet er spik en span uitzien in en om het huis, waar ook heel veel werk in gaat zitten ondanks alle moderne machines.
En…. Ik doe er zelf net zo hard aan mee! Naast het harde werken voor mijn baan en studie wil ik ook graag ‘de allerliefste mama van de hele wereld zijn’. Als stiefmoeder wil ik het ook goed doen. Ik wil een liefdevolle en zorgzame echtgenote zijn, een betrouwbare vriendin en een liefhebbende dochter en zusje. Oh ja, gezond leven, sporten en af en toe tijd voor mezelf vind ik eigenlijk ook belangrijk.Overal merk je dat het steeds drukker wordt. En steeds meer stress is één van de oorzaken van de welvaartsziekten van deze tijd! Mogelijk gevolg: depressie en burnout! Hard werken zonder er energie van krijgen. Het is slecht gesteld met de ‘spirit at work’
Onder invloed van de positieve psychologie - ook wel, de wetenschappelijke studie van menselijk kracht en optimaal functioneren - is sinds de eeuwwisseling de aandacht van onderzoekers verschoven van negatieve aspecten van werk en werknemers, naar de positieve aspecten daarvan. Een term die gericht is op voldoening en het gevoel van zinvolheid dat werk kan opleveren, is bevlogenheid. Bevlogenheid is op te vatten als het tegenovergestelde van burnout. Daar waar opgebrande werknemers vermoeid en afstandelijk zijn, voelen bevlogen collega’s zich juist energiek en toegewijd.
Bij bevlogenheid richt de aandacht zich op positieve krachten in het werk. Maar de cijfers over bevlogenheid geven niet echt een positief beeld af. Uit de gepresenteerde cijfers blijkt dat er sprake is van een hoge werkdruk en weinig bevlogenheid onder medewerkers. Bevlogenheid zorgt ervoor dat werknemers uitdagingen op het werk makkelijker aankunnen.
Uit eerder onderzoek blijkt dat van de gemeentelijke professionals 77% niet bevlogen is. In de gemeente Heerenveen betekent dat omgerekend 340 medewerkers niet of minder bereid zijn dat ene stapje verder te gaan, op scherp staan en ervoor gaan. Dit terwijl er zoveel ontwikkelingen spelen in de gemeente Heerenveen.
Deze entry al lezend denk je misschien: “Ambtenaren… under pressure? Zijn dat niet die luie mensen die de hele dag krantjes zitten te lezen en koffie zitten te drinken? Wat beweegt ambtenaren??? Dat kan niet veel zijn....” Maar jawel! De wereld om ons heen is continu in ontwikkeling en in beweging. Ambtenaren kunnen niet achterover hangen en moeten in beweging komen! Daarover de volgende keer meer.
Wil je intussen meer weten over mijn onderzoek en afstudeerscriptie? Bezoek dan mijn website: http://dianaelsinga.jouwweb.nl/
CyberSale, 50% korting op een Pro-abonnement
Verbeter je persoonlijke effectiviteit en managementvaardigheden. Begin het jaar goed en krijg toegang tot toepassingsgerichte kennis.
Upgrade uw gratis lidmaatschap, word een Pro
Ik zeg leg de lat hoog, maar durf voldaan op de bank te ploffen.
Op basis van de referentiewaarden blijkt dat 23% van de gemeentelijke professionals
gekenmerkt kan worden als bevlogen. Deze professionals laten een hoge mate van
toewijding zien naar hun werk, gaan in sterke mate op in hun werk en krijgen voldoende
energie uit het werk. Opvallend is dat de groep niet bevlogen medewerkers nagenoeg
even groot is. Al met al lijkt een groot deel van de professionals het werk op een positieve,
bevlogen manier te beleven.
Neutraal
55%
Niet
bevlogen
22%
Bevlogen
23%
Wanneer we resultaten afzetten tegen de resultaten van medewerkers werkzaam in
andere branches, blijken de scores gematigd positief. De zorgbranche is de meest
bevlogen branche, maar vergeleken met het onderwijs scoort het lokaal openbaar bestuur
aanzienlijk beter.
Bedankt voor uw reactie!
Wanneer 23% voldoet aan de norm van bevlogenheid, kan je stellen dat 77% niet gekenmerkt kan worden als bevlogen. Het klopt inderdaad dat daar een nuance in is aan te brengen van professionals de helemaal niet bevlogen zijn en professionals die vallen in de categorie ‘middenmoot’. Hoe dan ook, die 77% valt niet onder de bevlogen professional zoals beschreven in het onderzoek: “Een maximaal bevlogen medewerker is vol energie, toegewijd aan het werk en gaat er helemaal in op.” (p.8).
Deze column is verder prikkelend bedoeld, zonder de correcte informatie uit het oog te willen verliezen. De volgende keer ga ik in op de (niet genuanceerde!) cijfers uit de gemeente Heerenveen.
Hartelijke groet,
Diana Schaeffer - Elsinga