De hei op? Niet doen!

Cases · Columns

Contextueel leren voorkomt dat men opgetuigd van de hei komt en manhaftig het geleerde in praktijk probeert te brengen, terwijl de omgeving van niks weet.

Welke feedback zouden de dames van de catering aan uw leidinggevenden geven? Welke verrassende tip voor leiderschapsontwikkeling krijgt u desgevraagd van de receptionist?

Een eerste bezoek aan een bedrijf biedt kansen als uw gesprekspartner op zich laat wachten. Ga niet netjes in de daarvoor bestemde wachtruimte zitten, maar loop wat rond en besteed aandacht aan de receptiemedewerker. Personeel dat net als de dames van catering alles ziet en merkt. Tegen de tijd dat u het pluche van de vierde etage betreedt heeft u een aardige eerste indruk.

Juist in de dagelijkse context ligt de kracht én de kans om te leren. Lees dit voorbeeld uit de Thuiszorg.

Wat werkt bij koudwatervrees voor marketing?
Een thuiszorgorganisatie uit het midden van het land komt na de reorganisatie vrij snel in de volgende fase: ze moet groeien om een financieel gezonde organisatie te worden. Dit vraagt om marketing, marketing in zorg. De meeste managers zijn daar niet in opgeleid en nog niet zo lang geleden stonden marketing en zorg nog tegenover elkaar. Het onbekende terrein zorgt voor koudwatervrees. Slechts een enkeling staat het weekeind erna al op de markt.

Sense of urgence en Mindsets
De financiële noodzaak is dé grootste motivator om te groeien.
Vanuit deze sense of urgence formuleert de groep twee bij de Thuiszorg passende mindsets die helpen bij koudwatervrees en richting geven aan het marketingtraject:
‘De klant staat centraal‘ met als toevoeging: ‘Klanten betekenen bestaansrecht en inkomsten’ en: ‘De Thuiszorg is een organisatie die intern en extern verbindingen maakt’.

Iedere teamleider krijgt een palet inspirerende artikelen over marketing en ontvangt het boek met de ondertitel ‘Van marketshare naar mindshare ’. Het idee van mindshare - kruipen in de beleving van de klant- sluit aan bij de centrale rol die ze de klant geven.

Externe marketing - stakeholders om de hoek
Vervolgens maakt iedere manager een lijst met stakeholders uit zijn regio en denkt na over de vraag: ‘Wat zou je met trots vertellen over dit bedrijf?’
Vanuit de gedachte ‘In touch with those who touch the customer’ nodigen de teamleiders een aantal belangrijke stakeholders uit; een huisarts, transfer-verpleegkundige en locatiemanager Ouderenzorg. Belanghebbenden die tot verwondering van de managers maar al te graag verbinding willen maken.
In een open gesprek vinden ze elkaar in de passie voor de klant, wisselen ervaringen uit en spreken af om ‘partner in zorg’ te zijn. Naast waardevolle contacten zijn de resultaten: begrip, concrete werkafspraken én op termijn: meer verwijzingen.

Interne marketing - collega’s van andere afdelingen
Intern verbinding maken de managers van de Thuiszorg in een bijeenkomst ‘Resultaatgerichte samenwerking’. Een bijeenkomst waar ze de collega’s van Facilitair, Administratie en HR voor uitnodigen. Afdelingen waar ze regelmatig mee samenwerken, maar die ze niet echt kennen. Laat staan dat ze de tijd nemen om elkaar te bevragen.
Het gonst die middag. Het belang van samenwerking die voor ieder resultaat oplevert, maakt iedereen enthousiast. Intensieve uitwisseling ontstaat over vragen op het snijvlak van de samenwerking- scherpe vragen geformuleerd door de collega’s. Behalve lagere muurtjes levert het concrete acties op.

Gedragen marketingplannen
De teamleiders gaan in de weerstand als ze met een standaard-format een marketingplan moeten maken. Zijzelf en hun teams zijn daarvoor te divers.
Ze krijgen de ruimte om het anders te doen. Ideeën worden onderling uitgewisseld, en er komen marketingplannen tot stand met input van externe en interne stakeholders, de eigen medewerkers voorop. De marketingplannen ‘leven’; met trots worden ze voorgelegd aan collega’s en Marketing & Communicatie.

De constatering van de directeur: “Met deze keur aan plannen hebben we niet alleen de veelkleurigheid in beeld en iets dat zichtbaar is, maar door de gezamenlijkheid in het traject is er vooral iets in al die hoofden gebeurd: marketing is een hot item geworden in het dagelijks gesprek.”

Koudwatervrees? Ga niet droogzwemmen op de hei
Welke onverbloemde boodschap zorgt dat uw leidinggevenden niets anders meer kunnen dan springen? De financiële noodzaak tot groei triggert de managers in de Thuiszorg om hun koudwatervrees te overwinnen.
Zoek om te leren zwemmen dan ook echt water op en creëer tegelijkertijd in de context van het water allerhande contacten die het springen en zwemmen stimuleren. Maak daarbij naast logische verbanden ook ongebruikelijke en spannende verbindingen.

Bijkomend voordeel: het betrekken van de context haalt leiderschapsontwikkeling uit de exclusiviteit en zorgt voor openheid en betrokkenheid. Het voorkomt dat men opgetuigd van de hei komt en manhaftig het geleerde in praktijk probeert te brengen, terwijl de omgeving van niks weet.

Contextueel leren maakt van leren een olievlek en van lerende leidinggevenden ‘lopende vuurtjes’.

Noten

1. De 9+ organisatie. Van marketshare naar mindshare - Berry Veldhoen & Stephan van Slooten
ISBN 9789089 650405
2. Touch the customer - interview key stakeholder. Mark Hordes. Selling Professional Services www.managementsite.com
3. Het contextuele denken,met Nagy als grondlegger, is bruikbaar zowel in de hulpverlening als in het management.

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Leon Dohmen
Context is voor mij het (dagelijke) samenspel tussen technologie, organisatie en personen. De wijze waarop dit samenspel functioneert bepaalt het resultaat en dus ook de prestatie. Ook als het gaat over marketing.

Ik ben een groot voorstander om de gehele context meer te betrekken bij (management)vraagstukken. Dat dit leidt tot minder eenduidigheid in plannen en dat hierdoor een (marketing) traject meer diffuus lijkt, sluit beter aan bij de realiteit.

Nog iets om over na te denken:
In dit artikel wordt 'slechts' gesproken over marketing, dus stel je eens voor hoe een traject eruit ziet voor een fusievraagstuk of het invoeren van een Enterprise Resource Planning systeem dat meerdere afdelingen/processen raakt ...
Beatrice (Bea) Annot
Auteur
dag Leon,
Prima aanvulling die het belang van het betrekken van de context onderstreept.
Met een mooi doorgetrokken gedachtengang 'stel je eens voor hoe ...!'
(Marketing)Trajecten zijn op deze wijze inderdaad niet éénduidig, maar leveren wel meer resultaat. Juist omdat ze a. own made zijn en b. in de opmaat al kader hebben gecreeerd. c. vaak veel creatiever zijn. En wat wil een organisatie meer als het gaat over marketing?
Sonja van den Berg
Bea,
De eerste 2 zinnen zetten me al aan het denken, leuk! Aan het einde van het stuk vraag ik me dan ook af of deze functionarissen daadwerkelijk betrokken zijn bij de bijeenkomst resultaatgerichte samenwerking.
De hei op? Wel doen! heerlijk wandelen over de heide, maar dan op een moment dat je niet hoeft te werken...
Ik heb het gevoel dat ik een rode draad aan het ontdekken ben in je vlugschriften; ik ga dat (met veel leesplezier) toetsen in de andere 6.
Groet Sonja
Beatrice (Bea) Annot
Auteur
De hei op? Wel doen! Ha ha, die is goed. Ben net vanmiddag wezen mountainbiken door bos en heide op deze mooie najaarsdag. Sonja bedankt, ik ben het helemaal met je eens. De hei op? Wel doen!
Marlijn Lenselink, directeur thuiszorg Beweging 3.0
Zwemmen in koud water vraagt om lef! Lef van thuiszorgteamleiders om met marketing aan de slag te gaan. En probeer als teamleider de nieuwe mind-set van marketing denken ook nog maar eens over te dragen aan de thuiszorgteams. Want de verzorgenden en verpleegkundigen in de teams zijn immers het visitekaartje van je organisatie! En dat lukt. We zijn in een jaar tijd harder gegroeid dan de markt. Maar liefst 8%. Dat is het resultaat van een leerproces in de praktijk in plaats van op de hei. Bea, jouw aanpak heeft gewerkt!
Marlijn Lenselink, Directeur Thuiszorg en Maatschappelijke Zorg en Dienstverlening, Beweging 3.0
Tineke Gommans
Leuk Bea om je vlugschriften te lezen. Herkenbaar in jou stijl van coachen. En Marlijn schrijft het al jou aanpak heeft gewerkt, je bent instaat om moed en lef op te roepen, waardoor springen een logisch gevolg is.
Ik ben beniewd naar de volgende
Simon de Kam
Gaaf Bea de directe context bij managen te betrekken. Dat de inzchten van van Nagy ook hier van toepassing zijn, is nieuw voor mij, maar heel inzichtgevend. Daar is lef voor nodig en brengt leven. Groet, Simon
Beatrice (Bea) Annot
Auteur
Er zijn vaker mooie parallellen te vinden tussen vakgebieden. In dit geval bij hulpverleners, managers en adviseurs. Mijns inziens valt er nog veel meer van elkaar te leren.

Nagy – founding father van het contextuele gedachtegoed, was psychiater en psychotherapeut.
Hij was voorstander van het betrekken van de context in de behandeling van psychiatrische patiënten en ontwikkelde de contextuele therapie.
In mijn banen als gezinsbegeleider, manager in zorg en commercie en later adviseur zag ik meer parallellen die ook in bijbehorende studies naar voren kwamen.
Boeken uit de hulpverlening, uit de wereld van het management en het adviesvak hadden overeenkomsten. Gebruikte woorden zijn specifiek vakgericht, maar daaronder zitten parallellen in overtuigingen, visie, denkrichting. Uitmondend in modellen, werkwijzen en methodieken, die eveneens overeenkomsten vertonen.

Het contextuele gedachtegoed van Nagy is prima bruikbaar, zowel voor therapeuten als voor leidinggevenden en adviseurs. Dat dit zo is, is natuurlijk ook wel logisch. Het gaat in ieder van deze vakgebieden om mensen!
Marion de Vries
Beste Bea

Bedankt weer, voor de herkenbare inhoud van je vlugschrift. Managers zijn dagelijks aan het werk met het beïnvloeden van hun teams. Jammer dat we dat vaak zo onbewust doen.
Hup, even een overlegje plannen en een organisatiewijziging over de heg kieperen. En dan vinden we het ook nog raar dat er weerstand ontstaat.
Ik ben blij met de vlugschriften, ze houden me bewust, zetten me op scherp.
Bea mag ik een abonnement op de inhoud van jouw hoofd, elke twee weken een alinea bewustwording in mijn mail ?

Met vriendelijke groet
Marion de Vries
Manager :)
Jos Steynebrugh
Bea,
Mooi en inspirerend stuk. Maar ik struikel over deze zin:

Quote
De teamleiders gaan in de weerstand als ze met een standaard-format een marketingplan moeten maken. Zijzelf en hun teams zijn daarvoor te divers
End quote

In de letterlijk honderden plannen die ik onder ogen kreeg was er ALTIJD weerstand tegen het format. De werkelijke reden hiervoor is dat het een stuk moeilijker is om je plannen consistent èn doorgestoken te maken in termen van oorzaak en gevolg. En dat is juist waar een GOED format toe moet dwingen.

Ik constateer een grote achterstand in gestructureerd werken met businessplanningformats en . . . de discipline die daarbij moet worden bewaakt (lees afgedwongen) bij met name overheid en gezondheidszorg. Ik zou zo’n instelling uitnodigen om eens te gaan kijken hoe dat (bijvoorbeeld) bij Siemens gebeurt. Het gaat per slot niet om de invuloefening maar om het proces en de daarbij ontluikende besef in de koppetjes van betrokkenen. Het besef dat je een bedrijf of instelling kan besturen als een zeilboot of vliegtuig. Mits . . . alle kabeltjes en leidingen naar de diverse onderdelen van de machine goed zijn aangesloten. Als je niet structureert, wordt aggregeren en turven moeilijk of onmogelijk en worden (verborgen) synergie effecten niet uitgebuit.

En hutje op de hei? Wèl doen, maar met een vakman / vrouw erbij.

Groet,
Jos Steynebrugh
Marketing en Innovatie Consulent
Beatrice (Bea) Annot
Auteur
Recent heb ik nog gevlogen en was blij dat alle noodzakelijke kabeltjes van het vliegtuig goed waren aangesloten.

Beste Jos: Bedankt voor je reactie! Je schrijft leuke columns op managementsite, complimenten.

In deze zorgorganisatie waren de meest voor de hand liggende items die voorkomen in marketingplannen ook verwerkt in ieders plan. Anders werden het geen marketingplannen. Ook ben ik het eens met het belang van (management)informatie en de discipline die daarin mag worden verbeterd.

Een mogelijk verschil wat ik lees uit je reactie is de benadering, de weg ernaar toe. Woorden als moeten en afdwingen, iets te werk willen stellen in de ‘koppetjes van betrokken’, passen minder in de manier waarop naar mijn mening mensen worden aangezet tot iets. Bv het maken van een marketingplan. Vlugschrift 7 gaat hier over: Leiden is de kunst van het verleiden.

Wat mij betreft zijn er meer wegen naar Rome. Kan eenzelfde doel van verschillende kanten worden bereikt.
Deze diversiteit in mensen/managers/vakmannen en vakvrouwen maakt het juist zo plezierig. Bij het leren in een hutje op de hei en ook bij het leren binnen de context van een organisatie zoals Siemens.

hartelijke groet

Meer over Management Development