Promotie maken aan de bar, zo noemde ik het fenomeen destijds bij één van mijn werkgevers. Het fenomeen dat het leek alsof je promotiekansen stegen als je maar lang genoeg aan de bar bleef hangen. Dronken worden of zelfs kotsen van de drank leken soms een statussymbool. Not my cup of tea en dus deed ik er niet aan mee. Ik gooide mijn carrièrekansen er niet mee weg, maar ik vermoed wel dat het daardoor wel iets langer duurde voordat mijn naam op het lijstje kwam 😉

De Detachment Paradox

Onlangs moest ik hier weer aan terugdenken, omdat ik stuitte op een onderzoek uit 2021 over de Detachment Paradox (volledige onderzoek). Dit gaat niet zo zeer over boven genoemd voorbeeld, maar wel over dat “afschakelen” (even voor mij synoniem gemaakt aan “niet mee doen”) van je werk een negatief effect kan hebben op je carrière. Doordat je even niet zichtbaar bent, bijvoorbeeld door vakantie, registreert het brein van je leidinggevende onbewust ‘hé die medewerker is minder betrokken’. Op het moment dat de jaarlijkse evaluaties voor de deur staan, popt dit als een duveltje uit een doosje op uit het onderbewustzijn.

Laten we deze Detachment Paradox wat meer uitpluizen. We leven in een tijd dat de burn-out cijfers alleen maar toenemen. Zat in 2014 ruim 14% van de werknemers thuis met klachten, in 2024 is dit al gestegen naar 19%. Dat is 1 op de 5 werknemers (bron: burnoutpoli.com). Dat betekent dat 1,6 miljoen mensen klachten ervaren. Mind you, als je deze mensen achter elkaar in een rij zou zetten, kun je twee keer van de aarde naar de maan en weer terug! Daarom worden werknemers steeds meer gestimuleerd om af te schakelen, actief te werken aan een betere work-life balance. Je wordt aangemoedigd om in de avonduren en de weekenden niets te doen. Vakantie mag vakantie zijn. Allemaal bedoeld om het herstel, welzijn en de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers te verhogen. We willen voorkomen dat er nog meer mensen uitvallen, dus “detachen” wordt gestimuleerd.

Alleen is dit dus niet zonder risico…. Organisaties stimuleren rust en herstel, maar belonen (onbewust) mensen die bereikbaar blijven.

Want:

• Bereikbaar zijn = betrokken overkomen.
• Afwezig zijn = misschien “niet loyaal”.
• Onzichtbaar zijn = minder kans op promotie.

Niet omdat iemand dat hardop zegt, maar dus omdat ons brein zo werkt.

Het onderzoek uit 2021 laat zien: medewerkers die tijdens vakantie wel blijven reageren, worden later vaker gezien als betrouwbaarder en meer betrokken. Raar maar waar, dit verhoogd jouw kans op een goede beoordeling, promotie kansen en bonussen.

Dus waarom detach je niet gewoon?

Precies om het risico te vermijden om buiten de boot te vallen, schakelen we minder goed af. We voelen aan dat het detachen wellicht niet het slimste is om te doen, die onrust in de laatste vakantiedagen. Of die impuls om toch je inbox te checken. Niet omdat je wil, maar omdat je denkt dat het moet. Dit zijn precies de redenen die Detachment Paradox zo venijnig maken: Je weet dat loslaten goed is, maar je durft het niet helemaal.

Wat nu?

De oplossing is niet: iedereen verplicht dezelfde drie weken offline.
De oplossing is: keuze zonder consequentie.

Als je wilt inpluggen op vakantie, prima. Maar het mag je geen voorsprong geven.
Als je kiest voor echt loslaten, vooral doen. Het mag je geen achterstand opleveren.

Onze tip, begin er eens over, gewoon luchtig bij de koffieautomaat of bij een ijsje. Of ga een stukje lopen met je manager. Even samen lekker ‘detachen’ met de centrale vraag:

‘Heb jij eigenlijk wel eens van de Detachment Paradox gehoord?’

Een gesprek met een knipoog.

Een paradox dus: je mentale batterij heeft rust nodig, maar je carrière lijkt dat rustmoment af te straffen