Als u dom heeft gedaan, geef uw fout dan toe!

Wordt u als weldenkend mens ook dagelijks geconfronteerd met een groot aantal domme beslissingen in uw organisatie? Hoe kan het dat collega’s en bazen, vaak academisch geschoolde mensen, zoveel domme beslissingen nemen?

Wees u ervan bewust dat gek en vreemd gedrag behoorlijk intelligent kan zijn, terwijl serieus gedrag ontzettend dom kan zijn.

Wat is dom?
Een beslissing of handeling van een dom persoon levert anderen verlies op, terwijl hij er zelf ook niet beter van wordt, meestal zelfs slechter. De kwali?catie ‘dom’ heeft dus niet te maken met de intentie van de persoon. Iemand kan het beste met je voor hebben, maar toch iets doen waar jij slechter van wordt en de domkop vaak zelf ook.

De 5 wetten van Cipolla over domheid:
1. Iedereen onderschat het aantal domkoppen op de wereld.
2. De kans dat iemand dom doet staat geheel los van andere kenmerken van een persoon.
3. Een domkop zorgt ervoor dat door zijn handelen en beslissen, de ander verlies leidt, zonder er zelf beter van te worden; vaak verliest de domkop daarbij zelf ook.
4. Niet-domme mensen onderschatten de schade die domme mensen aanrichten. Niet-domme mensen vergeten dat ze op elk moment en waar dan ook geconfronteerd kunnen worden met de schade die domkoppen aanrichten.
5. Een domkop is een gevaarlijk persoon.

Domheid aan de macht
De domheid van een individu is op zichzelf al een probleem, maar het wordt pas echt erg als het om domheid gaat van mensen die een machtige positie hebben. Niet alle leiders zijn natuurlijke leiders. Er zijn er ook die echt gulzig zijn naar de macht en er ?ink de strijd voor aan gaan. Als er sprake is van zo’n machtsstrijd, dan gaat het mis.

De machtsdenkers zijn in eerste instantie boeven, ze zijn uit op hun eigen winst. De angst om de macht te verliezen kan leiden tot domme, irrationele beslissingen.

Tips voor de praktijk
• Als je te maken hebt met een domme leider, dan moet je eigenlijk wegwezen. Daar moet je niet bij willen werken en je moet ook niet het idee hebben dat je daar met intelligentie invloed op uit kunt oefenen.
• Als je als leider domme medewerkers hebt, dan geldt hetzelfde. Tegen domheid is geen kruit gewassen, zorg dat je ze zo snel mogelijk kwijt raakt, en dat je ze tot die tijd op een plek laat werken waar ze zo min mogelijk kwaad kunnen.

Hoe geef je fouten toe?
Het is voor veel mensen niet gemakkelijk om toe te geven dat ze een fout hebben gemaakt en om hun verontschuldigingen aan te bieden. Fouten maken is menselijk. Dat geldt ook voor fouten toegeven, net als sorry zeggen. Hoe doe je dat? Hier zijn enkele tips:

• Neem de verantwoordelijkheid, schuif de zwartepiet niet door.
• Wees specifiek over waar je je verontschuldigingen voor aanbiedt. Je gedrag, de consequenties daarvan of beide? Advies: beide. Laat zien dat je beseft wat de consequenties (voor de ander) van je fout zijn.
• Herstel het vertrouwen: leg uit wat je doet om herhaling te voorkomen.
• Meen wat je zegt als je je verontschuldigingen aanbiedt. Anders werkt het averechts.
• Leg uit welke emoties achter je fout zaten: ik voelde me onder druk staan om de targets te halen, ik wilde niemand teleurstellen - enzovoort. Dat kweekt begrip.
• Maak het goed: zet alles op alles om de gemaakte fout te compenseren - tot en met iemand een etentje cadeau doen. Daden zeggen meer dan woorden.
• Neem niet de schuld op je voor dingen waarvan je zeker weet dat het niet jouw fout was.

Lees ook:
Ben ik nou zo dom, of ben jij zo slim

Het managerdom is niet dom

De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen artikelen in andere media. Bij elke bijdrage vermelden wij de oorspronkelijke bron. (samenvatting uit: Management Trends/Management Today en Change Company door: Aart Pijl MCM MA CMC