Collega coaching

Dacht u dat alleen sporters baat hebben bij een goede coach, ook in het bedrijfsleven geven werknemers aan dat zij behoefte hebben aan coaching. Maar liefst 90% van de ondervraagden in de leeftijd van 18 tot 34 jaar heeft behoefte aan een coach op de werkvloer. Zo blijkt uit onderzoek dat in opdracht van Ernst & Young is uitgevoerd door Synovate onder duizend werknemers, waaronder 500 leidinggevenden.

Coaching kan een kostbare zaak zijn vooral wanneer je gebruik gaat maken van externe coaches. Maar waarom kiezen voor externe coaches terwijl je veel talent in je eigen organisatie hebt?

Binnen de overheid is aantal jaren geleden een netwerk van managers opgeleid tot collega coaching onder de naam Intercoach. Ook binnen Defensie zijn inmiddels 350 leidinggevenden opgeleid die naast hun functie ook collega-coach zijn.
Collega-coaching is iets anders dan coachend leidinggeven. Je spreekt van coachend leidinggeven wanneer een leidinggevende of manager een coachende stijl van leidinggeven heeft. De collega-coach is ook vaak een leidinggevende echter zijn cochee is geen ondergeschikte, maar iemand van een andere afdeling of organisatiedeel.

Een collega als coach heeft tal van voordelen

• Hij is snel beschikbaar.
• Hij ziet direct in de organisatie wat het effect is van de coaching.
• Hij kan deze observaties meenemen in de gesprekken.
• De collega-coach spreekt de taal van de organisatie.
• Hij weet hoe de machtsverhoudingen en patronen in de organisatie liggen
• Hij kan snel resultaat boeken.

Er kleven ook risico’s aan de collega-coach. Het kan zijn dat een collega-coach te weinig kritisch of confronterend is of eenvoudigweg te weinig vraagtekens zet bij het gebeurde. Een ander risico bij het intern coachen van medewerkers is dat interne coach afhankelijk is van de organisatie. De collega-coach heeft zelf ook een belang en kan, net als bij 'coachend leidinggeven', niet volledig ten dienste staan van de coachee. Om dit zoveel mogelijk te ondervangen dien je er voor te zorgen dat de collega-coach niet te dicht bij zijn coachee werkzaam is. Coaching door een collega van dezelfde afdeling lijkt mij geen coaching.

Natuurlijk is het zo dat een externe coach met een achtergrond in de psychologie of de psychotherapie beter in staat is effectief in te gaan op diepliggende problematiek. Toch hoeft dit collega-coaching niet in de weg te staan. Veel vragen die leven op de werkvloer worden niet veroorzaakt door diepliggende problematiek en behoeven daarom geen psychotherapeut om opgelost te worden. De ervaring van een collega die zich kan inleven in jou situatie, die kan luisteren en je een spiegel kan voorhouden is vaak al heel verhelderend en vaak afdoende. Een externe coach kan dan wel professioneler en effectiever zijn, hij is ook vele malen duurder.

Aanbevelingen bij collega coaching

1. Niet iedere leidinggevende is geschikt om collega-coach te worden. Een eventueel assessment kan hierover uitsluitsel geven.
2. Let op: het gaat er niet om hoeveel leidinggevenden of managers gaan coachen, het gaat er om dat ze het goed doen! Adviseren is geen coachen!
3. Houdt rekening met initieel minimaal zo’n twintig dagdelen opleiding per collega-coach.
4. Collega-coaches hebben al snel extra opleidingsbehoefte om nog beter te worden.
5. Zorg voor een protocol. Hierin kun je bijvoorbeeld vastleggen dat een coach vraag werk en/of functie gerelateerd dient te zijn. Ook kunt je hierin het aantal coach gesprekken maximaliseren. Past de coachvraag hier niet binnen dan is het waarschijnlijk een coachvraag die ongeschikt is voor de collega-coach en is een externe coach te overwegen.
6. Zorg er voor dat op alle managementniveaus wordt gecoacht en zorg voor een sponsor hoog in de organisatie. Een goed voorbeeld doet immers nog altijd goed volgen.
7. Eventuele coaching doelen dienen afgeleid te zijn van de organisatiedoelen.
8. Monitor en meet behaalde resultaten, zowel informeel als formeel, en communiceer daarover.