Al 6 weken staken de schoonmakers van de NS. Alleen de prullenbakken worden geleegd in de trein. Vloeren liggen bezaaid met etenswaar en er liggen grote vlekken van half opgedroogde koffie of bier. De treinen zijn smerig en de stations worden met de Franse slag schoongemaakt.

De schoonmakers willen hogere lonen. Een zorg van de leverancier, vindt de NS. Maar is dat zo?

Verantwoordelijk
In hoeverre dragen de Nederlandse Spoorwegen verantwoordelijkheid over haar leveranciers? En in hoeverre heeft de reiziger daar een rol in? De keuze van het goedkoopste schoonmaakbedrijf, betekent dat het bedrijf ergens in de kosten zal moeten snijden. Schoonmaken draait om een bezem, een lapje en een emmer water. Daar kun je niet flink op besparen. De personeelskosten zijn de meest geijkte weg om de laagste prijs te kunnen aanbieden.

Goedkoop
Goedkope schoonmakers maken het treinkaartje ook minder duur. De reiziger klaagt er al over dat het reizen met het OV zo duur is, dus veel rek zit niet in de prijs. Zo draagt de treinreiziger indirect bij aan het conflict.

Loonsverhoging?
Ondertussen zit de reiziger wel met een duur treinkaartje in een vieze trein. Wat de oplossing is? Als loonsverhoging tevreden schoonmakers en schone treinen oplevert, dan vind ik het een acceptabele oplossing. Aan de andere kant moet een door de overheid gesponsord bedrijf goed voor het personeel zorgen. Of dit personeel van een leverancier is, of ‘eigen’ personeel, dat is niet zo belangrijk.

MVO
De kritische consument zal zich meer en meer met de situatie bij leveranciers bemoeien. Tegelijkertijd wil deze consument voor de laagste prijs het product geleverd hebben. Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) en goedkoop, dat is in tegenspraak met elkaar. Als het over het welzijn van personeel gaat, of andere maatschappelijke zaken als milieubelasting, kinderarbeid of de leefruimte van de toekomstige karbonade, dan spelen kosten snel een rol. De prijs beïnvloedt de omstandigheden waarmee het product wordt gemaakt.

Ken uw leverancier
Bedrijven willen graag laten zien dat ze doen aan MVO. Het is moeilijk om als eindverantwoordelijke van een product ook al je leveranciers goed in de gaten te houden. Zeker als het gaat om de leveranciers van de leveranciers en daar weer de leveranciers van. Zoals ik al eerder schreef, draagt een logo hier niet aan bij. Het gaat juist om de criteria die het bedrijf zelf stelt. Ken uw leveranciers. Allemaal, groot en klein en neem het wel en wee van hun personeel net zo mee als de prijs waarvoor ze het werk willen leveren.

Dus reiziger: spreek de NS aan op hun verantwoordelijkheid. Dat is een schone trein die op tijd rijdt en daarbij moet ze goed voor haar personeel zorgen.

Hendrik-Jan de Wit is publicist
www.romae.nl