Verkoop Nuon en Essent? Nog niet doen.

Bij gebrek aan gecoördineerd Europees energiebeleid is het ongewenst dat het Zweedse staatsconcern Vattenfall gefaseerd overgaat tot overname van NUON, nu nog eigendom van enkele Nederlandse provincies en de stad Amsterdam, zoals gisteren bekend werd.

Er zijn naast de Zweedse gigant nog een aantal andere grote ondernemingen in Europa zoals het Britse Centrica, het Belgisch Electra Kabel, de Duitse EnBW, E.ON en RWE (dat Essent wil overnemen), het Franse Electricité de France, het Spaanse Iberdrola, en het Italiaanse ENEL. Hoewel het meerendeel van deze ondernemingen (deels) geprivatiseerd zijn is de invloed van het ‘Thuisland’ in vrijwel alle gevallen dominant en de behoefte aan ‘nationale kampioenen’ in landen als bijvoorbeeld Frankrijk nog steeds erg groot.

Alleen Nederland is het braafste jongetje van de klas. Wij hebben onze energiebedrijven gesplitst in enerzijds netwerken en anderzijds productie en distributie. Op zichzelf een logisch besluit als de markt wordt geliberaliseerd, ware het niet dat het goede voorbeeld van Nederland nog vrijwel nergens navolging heeft gekregen. Nu verkopen van alles buiten onze netwerken zou het opgeven van nog steeds bitter noodzakelijke invloed zijn op de nationale energiemarkt, terwijl onze buren graag de kaarten in eigen hand houden en dus eigenlijk vals spelen

Het is of allemaal in een door de EU gecoordineerd privatiseringsbeleid of voorlopig handhaven van controle door individuele staten, waarbij fusie van Essent en NUON tot nationale kampioen toch echt een optie zou moeten zijn. NMA bezwaren over te weinig mededinging moeten dan maar terzijde worden geschoven. Het beste zou echter  EU beleid zijn. Het is niet in te zien hoe individuele landen als Nederland zelf een vuist kunnen maken tegen energieleveranciers als Gasprom in Rusland. Dat concern bedrijft met regeringssteun  pure machtspolitiek, waarbij de Russen als hen dat nodig lijkt niet schuwen landen tegen elkaar uit te spelen. En dan hebben we het nog niet over olie-landen als Iran, waar nog een veel groter gevaar van uitgaat. Alleen de EU kan hier voor het noodzakelijke tegenwicht zorgen.

Als er toch snel EU beleid komt is verkoop van onze energieconcerns een interessante optie. Europa is gebaat bij een beperkt aantal goed georganiseerde sterke spelers, die niet worden gedomineerd door staten, maar wel opereren in een transparant ‘level playing field’ van vrije concurrentie binnen EU regulering en toezicht. Bovendien zouden wij met de opbrengst uit de verkoop van Nuon en Essent, beiden minimaal 8,5 miljard Euro waard, een groot deel van de noodzakelijke extra overheidsinvesteringen in verband met noodzakelijk herstelbeleid kunnen financieren. En dan hebben wij het nog niet over ondernemingen als Eneco en Delta, die ook zouden kunnen worden verkocht

Als de EU leiders net zo voortvarend zijn met beslissingen over de energiemarkt als dit afgelopen weekend met betrekking tot beter toezicht op het financiële systeem, ontstaan voor ons ongekende mogelijkheden. Voorwaarde is wel dat regering en parlement zich kunnen bemoeien met de middelen die uit verkoop bij provincies vrijkomen, zodat voorkomen wordt dat individuele gedeputeerden met gigantisch veel geld gaan spelevaren.

Grimbert Rost van Tonningen, Pluspost.nl

Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren

Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)

Word een pro!

SCHRIJF MEE >>

Meer over Overheid