Vakbonden pal voor behoud van loon bij TNT Post

Begin november viel er bij alle ruim 23 000 medewerkers van TNT Post een brief op de deurmat. Daarin vroeg hun directeur, Harry Kooistra, om de komende drie jaar twee tot drieënhalf procent loon in te leveren om zo de noodzakelijke ontslagen te beperken. Als de postbodes akkoord gingen met het voorstel zouden er tot eind 2012 geen 4500 gedwongen ontslagen hoeven te vallen maar niet meer dan duizend. En degenen wier baan verdwijnt, mogen onder werktijd een vakdiploma halen voor een baan in een sector waar wél voldoende werk is.

Begin dit jaar waren de bonden nog akkoord gegaan met vijftien procent lagere lonen in ruil voor baangaranties, maar dat leidde tot zoveel commotie onder de leden dat de bonden snel op hun schreden terugkeerden.
Afgelopen maand konden de vakbondsleden via een enquête stemmen over twee scenario’s: loon inleveren gekoppeld aan behoud van werkgelegenheid voor de overgrote meerderheid of behoud van loon met ontslag voor 4500 medewerkers. Ruim zestig procent van de geënquêteerden kozen voor de tweede optie.

‘Kraakhelder’ noemde CNV-bestuurder Inge Bakker die uitslag. Als dat zo is, zou ik het wasgoed van mevrouw Bakker wel eens willen zien. Immers, de enquête was beperkt tot vakbondsleden en Bakker wil niet kwijt hoe groot het aantal respondenten is. Hoewel de organisatiegraad bij TNT met ongeveer vijftig procent hoog is, betekent dit ook dat de helft van het personeel niets is gevraagd. Het is dan ook zeer de vraag of de meerderheid van het personeel een voorstander is van de gekozen optie.

En wie zijn die respondenten? Het is een bekend feit dat de meeste vakbondsleden oudere werknemers zijn met veelal een flink aantal dienstjaren. Wanneer het voornaamste criterium voor baanbehoud of ontslag ‘last in, first out’ is, hebben zij weinig te vrezen. De conclusie dringt zich op dat solidariteit voor hen een begrip uit de oude doos is geworden, ondergeschikt aan materieel gewin, ook al gaat dat ten koste van vele jongere collega’s.
CNV-bestuurder Bakker begrijpt hun redenatie wel - ‘straks lever ik loon in, maar raak ik alsnog mijn baan kwijt’ -, maar het is een vals argument, want gezien hun dienstjaren vliegen ze er niet uit. Intussen gaan de bonden de komende onderhandelingen in met een looneis van anderhalf procent erbij. Je moet wat overhebben voor je leden.

Dit alles kan niet verhelen dat de postbezorging moeilijke jaren tegemoet gaat. Allereerst is er de druk van de moderne communicatiemiddelen en daarnaast is ook de concurrentie binnen de branche verhevigd. Dat weten de bonden ook, maar met hun keuze maken ze zich niet populair onder jongeren en die hebben ze hard nodig om te overleven. Het heeft er alle schijn van dat de bonden hebben gekozen voor een lift naar het schavot.

En TNT Post ? Wij hebben waardering voor hun creatieve oplossingen en de mogelijkheid die zij aan medewerkers boden om de lasten samen te dragen. Zo’n aanpak verdient zeker een 8. Als het niet meer is.