Hoe sneller en beter de strategie bepalen?

Wat heeft de Fyra te maken met een potlood? Wat heeft Ajax van doen met de Slag om Normandië? En, waarom schrijf ik over een onderwerp waarover boekenkasten volgeschreven zijn? Omdat ik heb ervaren dat doel- en strategiebepaling geen sinecure is. Philips-CEO Van Houten werd geciteerd in het FD: 'Als je als zeiler ergens wilt komen, dan moet je niet in de haven blijven liggen'. Een eindpunt uitstippelen is één, realiseren is twee.

Mijns inziens is strategie 5% van het werk en uitvoering 95% met bloed, zweet en tranen.

Op z'n Rotterdams: 'geen woorden maar daden'. Maar waar beginnen? Ga in deze column mee op reis naar de horizon.

OGSM

Van Eck schreef de bestseller 'Businessplan op 1 A4; word succesvol met OGSM’. Ik leerde zijn OGSM-methodiek 15 jaar terug en heb dat sindsdien toegepast in Retail/B2B/B2C/Non-Profit. Het helpt om dromen, ideeën en acties voor op maandagochtend zó concreet te maken en af te bakenen, dat ze haalbaar worden. In één oogopslag blijkt hoe onderdelen samenhangen met de doelstelling en met elkaar en is daarmee een krachtig middel om als padvinder met routekaart en kompas de voortgang en focus te bewaken. Ook ideaal voor het doorvertalen van de organisatiestrategie van directiekamer naar werkvloer. Iconisch voorbeeld hierover betreft een vegende schoonmaker van het NASA Space Center in 1962 toen President Kennedy hem tijdens zijn bezoek vroeg wat hij aan het doen was. De man antwoordde met: 'Mr. President, I’m contributing to get a man on the moon.

Strategische keuzes

Dan resteert de vraag welke keuzes te maken ten aanzien van mensen, tijd, middelen. En op welk gebied te strijden? Ook hier is er een 'druppeltje kennis' in de oceaan van onwetendheid. De krijgskunde schiet te hulp met lessen van Jomini (1779-1869, militair onder Napoleon): 'Alle beschikbare krachten bundelen en inzetten op het punt waar de tegenstander zwakker is met de mogelijkheid om deze een belangrijk verlies toe te brengen'. Neem de invasie op 6 juni 1944 dat met afleidingstactieken niet bij Calais plaatsvond maar onverwachts in Normandië. Of bedenk het verlies van Ajax tegen Manchester United tijdens de EL-Finale 2017 of de uitschakeling in 'the dying seconds' in de halve finale CL 2019 tegen Tottenham. Twee geslepen voetbalcoaches, Mourinho en Poccethino, die beiden het onverslaanbaar geachte Ajax aanvielen op haar zwakste punt: fysieke duelkracht gecombineerd met hoge ballen door de lucht. Met nieuwe voetbaltrauma's tot gevolg ...

De Groot publiceerde in 2013 BITSing, garanties voor groei, over het maken van keuzes met de 'potlodenfilosofie'. Lang verhaal kort: je kunt niet schrijven (lees: resultaat boeken) met een bot potlood en hoe scherper je potlood, hoe meer resultaat. De potloden staan symbool voor keuzes die je maakt; uitgaande van een bepaalde omzetverdeling binnen een organisatie. Welke van de zes potloden (bv. omzet o.b.v. regio, product, businessunit, marktsegment) leveren de meeste omzet op en 'verdienen' de meeste aandacht voor het bereiken van het omzetdoel? Is de inzet van tijd, mensen, middelen in lijn met deze omzetverdeling? Ter illustratie geeft De Groot het NS-voorbeeld van de Fyra (hogesnelheidslijn) waar destijds het merendeel van aandacht en middelen naartoe ging om het gewenste omzetdoel te realiseren, terwijl het feitelijke omzetaandeel minder dan 1% bedroeg en waar focus op de Thalys met omzetaandeel van 50%+ veel logischer leek. Was dit verstandig?

OGSM geïllustreerd (horizon 2018-2023)

Hieronder volgen willekeurige OGSM-voorbeelden van een maakbedrijf.

Objective

• Toonaangevend in verpakkingen in Benelux door 'operational excellence', autonome groei en productinnovatie

 Goals

• Omzet: € 100 mln (2018: € 78 mln)
• Net Promoter Score (KTO): 20%+ (2018: 15%)

Strategies

• Inzetten op Lean & Green: duurzaam werken met 'lean' operations
• Focus op selectieve klanten middels uitrol key accountmanagement

Measures

• Lean Six Sigma-programma geïmplementeerd op alle 5 productielocaties, Q4 2021
• 3 key accountplannen voor top 3 klanten goedgekeurd, Q4 2019

Concluderend

De OGSM-methodiek is een bewezen methode om een stip op de horizon te zetten en dat vlijmscherp door te vertalen naar concrete doelen, strategieën en acties. Het maken van juiste keuzes is vakmanschap. Echter, het verzilveren van eigen kracht op de achilleshiel van de concurrent en evenredige middelenallocatie vanuit bestaande cijfers bieden soelaas.

En, hoe is het met de Fyra afgelopen? De Fyra ging alleen figuurlijk naar de maan, haalde station Normandië niet, maar stond al schaakmat bij station Waterloo. Nee, geef mij dan maar een boemeltreintje dat wél het spoorboekje volgt. Als ik als treinreiziger ergens wil komen, dan moest ik maar niet op het station blijven. En voortaan neem ik als bagage een scherp potlood, een kompas en een deo voor het zweet mee. Weet ik zeker dat ik op tijd Ajax kan zien. Van 'geen woorden maar daden' naar 'van dromen naar daden'!