Er zijn van die momenten dat je de onweerstaanbare wens voelt opkomen om te reageren op nieuws. En dan niet door zomaar op GeenStijl te posten: je zou willen dat de professionals die raakvlakken hebben met dat nieuws ook door dat nieuws geraakt werden. Zo’n moment is de aankondiging van Johnson & Johnson dat Cordis in Roden dicht moet. Reden: productie in de VS en Mexico is voordeliger, de winstbijdrage van Roden is te laag. Directe consequentie: 500 á 600 mensen zonder werk. Wat op kan lopen tot 1200 á 1500 mensen, want ook de toeleveranciers van Cordis krijgen een knauw. Voor Johnson & Johnson prevaleert shareholder value boven alles, ondanks ronkende citaten als “Voor Cordis als onderdeel van de Johnson & Johnson familie is het Credo een belangrijk fundament waarop onze manier van werken is gebaseerd. Het geeft aan hoe wij onze verantwoordelijkheid jegens onze klanten, medewerkers, de gemeenschap en de aandeelhouders willen invullen. Wel, dat is inmiddels inderdaad duidelijk….
En wat doet de klant – in casu de ziekenhuisinkoper? Gedreven door de dwang van het budget mogen Johnson & Johnson en dochterondernemingen in iedere offerteprocedure meetenderen. Want het professionalisme van de ziekenhuisinkoop is nog niet zover gevorderd dat het begrip Total Cost of Ownership (TCO) als criterium gehanteerd wordt. In Total Cost of Ownership worden niet alleen de directe kosten van een product of dienst meegewogen, maar ook de indirecte. Voor ziekenhuissupplies zijn dat dan bijvoorbeeld logistieke kosten, financieringskosten etcetera. Tenderaars zijn maar al te happig om ook met dat soort voordelen te schermen om een contract in de wacht te slepen, en veel inkoopcommissies volgen die redenering – geeft ze het gevoel professioneel bezig te zijn. Maar het meetellen van verborgen kosten is nog iets anders dan het nemen van een inkoopbeslissing op basis van de Total Cost of Ownership – en dat is maar goed ook voor Johnson & Johnson en andere aanbieders die onder het mom van waarde in feite alleen prijs en winst zien.
In feite schreeuwt een ontwikkeling als de stap van Johnson & Johnson om Cordis te sluiten natuurlijk om een integrale TCO-benadering. Bij de kosten van ieder contract met Johnson & Johnson zouden in feite de sociale kosten van het naar huis sturen van zo’n 1200á 1500 mensen worden opgeteld. En die liggen niet alleen maar op het niveau van uitkeringen en dergelijke, ze grijpen dieper in: een hele regio krijgt een stevige dreun te verwerken, en die galmt na op allerlei gebieden – van de waarde van de huizen tot en met de inkomens van zelfstandigen in die regio. Het verbeteren van de winstgevendheid voor Johnson & Johnson moet ook de concurrentiepositie van Johnson & Johnson op de Nederlandse markt versterken, maar resulteert in extra kosten voor de Nederlandse samenleving en vernietiging van Nederlands sociaal kapitaal. Als Johnson & Johnson straks scherper kan offreren heeft is het schijnbaar de zorg die daar voordeel van heeft, maar in feite is het een sigaar uit eigen doos: Nederland heeft zelf betaald voor de kortingen die Johnson & Johnson de ziekenhuizen kan aanbieden. We een heel erg kronkelig soort subsidietraject….
Misschien zou het een aardige exercitie voor een aankomend (of doorgewinterd, ik weet niet hoe moeilijk het is) econoom zijn om eens door te rekenen wat het opkrikken van Johnson & Johnson’s winstgevendheid Nederland in feite kost - dus wat de echte schade is van het verlies van 1500 banen in een zwakke regio. Dat kan om te beginnen een leuk punt van discussie opleveren voor de onderhandelingen tussen de ziekenhuisinkopers en de vertegenwoordigers van Johnson & Johnson. In contractonderhandelingen zou het diezelfde inkopers of inkoopcommissies zelfs in staat kunnen stellen om Johnson & Johnson via zijn prijzen te dwingen de Nederlandse economie schadeloos te stellen voor de extra kosten en de vernietiging van sociaal kapitaal als gevolg van het sluiten van Roden. En daarmee wordt een bedrijfssluiting tot een leermoment voor al te hebzuchtige multinationals, die op die manier nog eens thuis raken in de Nederlandse taal: “Wie het onderste uit de kan wil hebben, krijgt het lid op zijn neus.”
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>
Ik snap Johnson & Johnson héél goed. Sterker nog: ik denk dat ze met zo’n commerciële move een goede daad verrichten die schoon aan de haak méér brengt dan miljoenen ontwikkelingshulp.
Het zorgt dáár voor werkgelegenheid en hier (als het goed is) voor een lagere prijs. Als ze (J&J) dat laatste niet doen, zal de consument overschakelen naar de eerste de beste die dat WEL doet. Persoonlijk interesseert het mij geen ene <censuur> of babies billetjes door merk A of merk B vochtvrij gehouden worden, mits ik het maar niet ruik en er geen schadelijke stoffen in zitten.
Naar dat laatste moeten we even goed kijken: mijn loodgieter (pardon: waterloopkundige) werkt met een potje grafiet-kopermengsel dat bij wet verboden is. Waarom? Geen idee. Dat éne likje (ongeveer een halve cc) gaat 15-20 jaar mee. Brussel, hallo, waar zijn we mee bezig?
Het kan nog gekker. Absurde voorbeelden vind ik Hollandse garnalen: 2 à 3 keer zo duur als import, ziet er niet uit (grauw) en smaak? Valt over te twisten. En Hollandse tomaten: slappe tomatensoep in een dun velletje met kunstmatige bemesting en onder high-tech laboratorium situatie naar ongekende groeisnelheid ge-D-N-Aaaat (zou me niets verbazen). Hollandse textiel weg (handjes zijn goeiekoper in Azië), scheepsbouw uitgehold (laswerk in Taiwan is dramatisch goedkoper).
De ultieme uitdaging is juist DIE zaken waarvan we beweren er zo goed in te zijn (wetenschap en techniek) in de “beschaafde” wereld aan te wenden om in de global concurrentie juist DIE plaats af te plassen waar de consument / gebruiker ook voor wil betalen. WIJ hebben Activity Based Costing uitgevonden, in Azië doen ze dat zonder bij na te denken. Maar wat doen we? Zeuren over arbeidsplaatsen die (terecht) verdwijnen.
In Nederland kun je niet zomaar even op de kinderen van je buren passen, iets wat in alle 3e wereldlanden elke moeder kan en ook dóét. Zodra je er geld voor vraagt treedt het hele Kafkaiaanse circus in werking en moet je voldoen aan een vijf ordners gevuld met procedures die helemaal nergens meer over gaan. Als dat allemaal gebeurd is komt de brandweer nog een keer vertellen dat er een metalen brandtrap moet komen en wee je gebeente als de inspectie van lichaam X, Y of Z ook maar één legionellaatje aantreft in je toiletwater.
Wat willen we nou? Die boer in Verweggistan ECHT helpen of klein houden en af en toe een beetje ontwikkelingshulp over de schutting gooien? Even in proportie: we schieten in 15 minuten evenveel vuurwerk af met oud-en-nieuw als de hele actie hulp aan Turkije opbracht nog maar kort geleden.
Nee, ik zweef niet. Als we die 3e wereldlanden niet helpen zullen de fabrikanten van 3000 Watt Gliss-strijkijzers, plasma TV’s, computers, elektrisch gemotoriseerde vleesmessen en elektrische nageldrogers (nou vráág ik je . . .) naar nieuwe afzetgebieden moeten zoeken. Maar die moeten dat dan WEL kunnen betalen.
Maar ik kom ook met een oplossing. BTW afschaffen en vervangen door heffing bij de bron. Salaris uitkeren minus BTW. Voor hypotheek, boeken en dat soort zaken maak je een uitzondering. Winst: een miljarden verslindende industrie van registratie van transacties waarvan de registratie voor BTW méér kost dan het product waar je voor betaald (telefoontikken bijvoorbeeld)
Onhaalbaar? Mogelijk. Absurd? In de ogen van conservatieven zeker wel.
Wat me pissig maakt in jouw stuk is dat van een visie getuigt die thuis hoort bij sigarenrokende, wijndrinkende (op kosten van het bedrijf natuurlijk) ouwe hap en Michelin sterren vergaderingen. We laten directeuren vertrekken met 20 Mln. cash in de zak. Ordinaire straatroof. Kwaliteit die weglekt als je daar ingrijpt? Nou, ik denk dat het wel meevalt. Als er een nieuwe generatie managers aantreedt die voor de zaak gaat ipv hun zak. Één lettertje verschil.
Maar dat doen we niet. We vergaderen in Maastricht en gooien Europa open. We ondertekenen het Lissabon convenant en scanderen succes. Ook in Nederland. Balkenende aan het roer. VOC mentaliteit moet ons de positie numero uno op de global innovatieranglijst brengen. Maar er gebeurt niets. Geen <censuur>, geen enkele <censuur>. Ja, we richten SMO en ECI op. Senter bestond al. Maar er verandert niets aan wet- en regelgeving die innovatie remt wordt. Er komen geen miljarden beschikbaar voor vernieuwing. Er is géén ministerie van innovatie. En als toefje slagroom op de innovatietaart schroeven we budgetten terug in onderwijs. We grijpen niet in tot het merg in het stofnest van opleiding en scholing in Nederland. Waar zijn die opleidingen in innovatie? Welke TU (behalve Delft en één enkel particulier initiatief dan) durft het aan een opleiding “Innovation Engineer” op de kaart te zetten? Nada, zero, zilch, nul, nakko, niets, geen <sensuur>.
We worden terecht gestraft voor onze genoegzame verpolderde hersenverweking
Met je conclusie aan het einde ben ik het wél eens: “Wie het onderste uit de kan wil hebben, krijgt lidstaat op zijn neus.”
Groet,
Jos Steynebrugh
Change Enhancement, Zoetermeer
In ben het oneens met je stelling dat met Johnson & Johnson’s beslissing diegenen geholpen zouden kunnen worden die het rottiger hebben dan wij. Ten eerste gaat het om behoorlijk hoogwaardige productie (cardiovasculaire catheters), ten tweede is Roden volgens Johnson & Johnson zelf een kenniscentrum met een breed-ondersteunende functie, ten derde gaan de activiteiten van Roden naar de VS en Mexico. Nogal wiedes, met een dure Euro en een goedkope dollar. Is het eigen volk eerst of eigen poen eerst? Maakt niet uit, het is en ieder geval geen caritas of ontwikkelingshulp - zelfs niet als je naar het effect kijkt. En als de kaarten zo zijn geschud mag je als afnemer / stakeholder de aanbieder een koekje van eigen deeg geven (vind ik).
Over de zaken die jij in dit verband verder aanroert: daar ging het mij niet om aangezien ze buiten het bestek liggen van wat ziekenhuisinkopers kunnen doen om een leverancier te kapittelen die hen als klant wil hebben maar als stakeholder negeert. In medische termen: ik zie een abces en stel een behandeling voor die de bacterie die het abces veroorzaakt niet leuk vindt. Resultaat (hopelijk): abces beter, bacterie tot de orde geroepen. Over de verdere conditie van de patiënt heb ik wel een mening – en die loopt in grote lijnen parallel met de jouwe – maar vervanging van versleten gewrichten, implantatie van pacemakers, transplantatie van dysfunctionerende organen heb ik even niet op mijn lijstje gezet. Ofwel: een belasting aan de bron van al die lekker goedkoop verworven luxe, een strafkorting op de vergoeding van politici die contraproductieve initiatieven ventileren, een superwinstbelasting op superwinsten en een accijnsbom onder alle nutteloze luxe- en verspilzooi staan al heel lang op mijn verlanglijstje. Alleen schiet je niets op met het ventileren van verlanglijstjes. Daarom leek het mij niet zinvol die in een column te stoppen waarin ik één zeer beperkte optie noem voor een zeer beperkte doelgroep om een marginale misstand te corrigeren. Zijn die andere wensen dan onhaalbaar? Ik vrees van wel, maar dat betekent niet dat ik ze absurd vind. Om mij daarom op één hoop te gooien met de sigarenrokende, wijndrinkende, Michelinsterrenvergarende ouwe-haphufters heeft noch met het onderwerp van mijn column, noch met mijzelf ook maar éne (censuur) te maken. Sigaren heb ik (vrijwel) nooit gerookt, de wijn die ik drink is gewoon boerenslobber, in een Michelinsterrenomgeving heb ik zegge vier keer gegeten – voor eigen rekening. Of dat VOC is, getuigt van hersenverweking of gewoon welverdiende straf voor lui- en slapheid is laat ik aan jouw oordeel over. Ik zou je alleen willen vragen: als je een splinter in iemands oog ziet, maak er dan geen Balk van.
Groet,
Bote (geen Blote) de Jong
als je goed leest zie je dat ik het niet tegen jou persoonlijk heb. Was ook niet de bedoeling. Als dat er wel van te maken valt heb ik niet scherp genoeg geformuleerd. Sorry in dat geval.
Ik heb het over het breder perspectief. De BTW "oplossing" is schertsend bedoeld en wil een sneer zijn naar onze nationale ambities t.a.v. innovatie en het er vervolgens nauwelijks wat aan doen. Wees gerust: de strekking van je betoog snap ik, maar blijft een fiet dat "we" door eigenbelang doorspekt denken vaak waterige oplossingen bedenken.
Groet,
Jos Steynebrugh
Change Enhancement, Zoetermeer
Nou ben ikzelf niet zo dol op aandeelhouders die elke cent eruit willen persen en ik wil mijzelf er niet toe lenen dit voor hen te bewerkstelligen. Een gezond bedrijf met een aangename winstmarge en een goed toekomstperspectief lijkt mij te prefereren.
Hoewel het bedoelde ras aandeelhouders mij geen zier kan schelen telt voor mij wel de consument. Want waarom zou deze meer moeten betalen dan wat het moet kosten. Laten we wel wezen: het produceren in Nederland is bijzonder kostbaar in vergelijking met het buitenland. Dit niet in de laatste plaats door allerlei absurde regels en de kosten die daarmee verbonden zijn, maar ook door de belachelijk hoge belastingen die overal op geheven worden.
Mijn oplossing is voor jullie beiden waarschijnlijk onverteerbaar: De overheid mag de politie regelen; de rechtspraak; landsverdediging en de dijkbewaking. Vrijheid voor mij en mijn bezittingen, vervolging en evenredige bestraffing van eenieder die mij en mijn bezittingen geweld aan doet. De belasting die nodig is om deze kosten te dekken mogen ze op iedere inwoner van Nederland verhalen. En oh ja; de EUSSR kan de pot op.
De rest laten ze fijn aan de markt over. Dit houdt in dat als jij een donatie wil maken aan een organisatie die zich geroepen voelt om ontwikkelingshulp te organiseren dat je dit mag, maar zeker niet moet, en al helemaal niet via de belastingen geheven. Als jij vindt dat je bij moet dragen aan een millieuorganisatie, kunstenaars, werkelozen of wat dan ook mag dat eveneens, maar zeker niet verplicht. Een WW-verzekering etc. mag je regelen via een verzekeringsmaatschappij als je daar behoefte aan hebt.
Als dit inhoudt dat er geen geld meer gaat naar bijvoorbeeld kunstenaars omdat niemand hiervoor wil betalen is dat uitstekend! Dat is pas ware democratie. Als dit inhoudt dat je geen kinderen kunt nemen omdat je het niet kunt betalen is dat jammer, maar evengoed uitstekend; waarom moet een ander jouw kinderen subsidieren?! Wellicht dat een zaterdagbaan je kan helpen of een organisatie die jou ondersteunt.
Als J&J wegwil hebben ze hiertoe de totale vrijheid, wat de reden hiervoor ook mag zijn.
Maar ga me niet vertellen dat een onderneming Nederland niet mag verlaten omdat het ondernemersklimaat ergens anders beter is. Als ik dat tot in het absurde doordrijf mag je zelfs je woonplaats niet verlaten tot je kunt ruilen met iemand met dezelfde levensverwachting die dezelfde belastinginkomsten verschaft aan je gemeente.
Zelden een stuk gelezen dat zo weinig aansloot bij het pseudoniem van de schrijver. Wees dan in ieder geval zo moedig om onder je eigen naam te reageren..
Uit je stuk blijkt een enorm gebrek aan historisch inzicht. Het door jou geschetste maatschappijbeeld is in de tijden van het klassieke kapitalisme al uitgebreid getest en dat gebeurt nog steeds op veel plaatsen in de wereld. Niet toevallig zijn dat nou net de plaatsen waar je zo lekker goedkoop kunt produceren.
In de meeste beschaafde landen is men intussen, al dan niet na heftige (klasse)strijd tot het besef gekomen dat ongebreideld kapitalisme een heilloze weg is.
Kapitaalkrachtige mensen hebben in een kapitalistisch systeem automatisch een voorsprong. Het zij zo. Dat ontslaat ons echter niet van de verantwoordelijkheid voor de maatschappij als geheel.
Ik geef toe dat ook ik af en toe moeite heb mee te betalen aan allerhande zaken, die voor mij onbelangrijk zijn: autowegen in de Randstad, de trein van Groningen naar Winschoten, alle kosten ten behoeve van voetbal, kinderopvang, zeehondencreches en 90% van de religieuze of culturele uitingen zijn aan mij niet besteed.
Nog radicaler kan ik beweren dat het mij niet raakt hoe het gaat met mensen in beroerde omstandigheden in ons land of elders.
Maar zo wil ik niet zijn en niet denken: ik kies ervoor mijn handelen niet alleen te laten bepalen door mijn eigen belang en ben er van overtuigd dat de besteding van belastinggeld moet gebeuren gebaseerd op concensus.
Uit je stuk blijkt duidelijk de noodzaak: het laklaagje van cultuur en beschaving is nog duidelijk te dun om het anders te doen.
Wieger Arts