Opleiding: Omgaan met agressie, intimidatie en manipulatie bij geldzorgen

Accreditatie / PE punten

• Kiwa NEN (in aanvraag), Kennis
  
• CBM 6.00 punten, Kennis
• KBvG (in aanvraag), Kennis
  
• SKJ 6.00 punten

Begrip & Begrenzen

De-escaleren in de spreekkamer of bij huisbezoek
In veel spreekkamers of bij huisbezoeken worden medewerkers geconfronteerd met cliënten/burgers die manipulatief, intimiderend of agressief gedrag vertonen. In zulke gevallen hangt het voor een groot gedeelte van de reactie van de professional af of de situatie escaleert. Inzicht in de verschillende typen agressief, intimiderend of manipulatief gedrag, helpt om vlot en adequaat op een situatie te kunnen reageren. Hierdoor zal in de meeste gevallen escalatie worden voorkomen.

Typen agressief gedrag herkennen

In deze training leer je werken met het ABCD-model om onderscheid te kunnen maken tussen verschillende typen gedrag (manipulatie, intimidatie, agressie) en de oorzaken hiervan (o.a. frustratie, psychiatrische problematiek of verslaving). Belangrijk is steeds het gevoel te houden dat je regie hebt op het gesprek.

Theorie en oefenen met de praktijk
We gebruiken diverse interactieve werkvormen waarmee je (in een veilige setting) kunt oefenen met behulp van (eigen) praktijkcases. Hiervoor wordt een trainingsdocent ingezet.

Wat weet en kun je na afloop van de training? (kennis en vaardigheden):
De training richt zich op het doorgronden van situaties waarin agressie, intimidatie en manipulatie ontstaat tussen de professional en de cliënt.

• Je kent de oorzaken en achtergronden van agressief, intimiderend en manipulatief gedrag
• Je bent in staat om te gaan met non-coöperatief gedrag, zoals, overmatig klagen, kritiek op regels en procedures (de-escaleren van A-en B-gedrag) in combinatie met grenzen stellen.
• Je kunt je assertief opstellen en grenzen stellen bij persoonlijke beledigingen en verbale dreigementen, zonder het contact te beëindigen: het stoppen van C-gedrag.
• Je kunt de-escalerend optreden bij dreigend of explosief gedrag (D-gedrag).
• Je kunt de emoties en gedachten van jouw cliënt, die opkomen bij heftige situaties in de communicatie tussen medewerkers en mensen met agressief gedrag, herkennen en benoemen.
• Je onderkent de emotionele en psychische gevolgen van het meemaken van schokkende gebeurtenissen voor jezelf.

Werkwijze aan de hand van de ‘agressiekaart’
Ter voorbereiding op de cursus ontvang je enkele intakevragen en het verzoek om jouw eigen casus in te leveren. Daarnaast ontvang je de meeste actuele literatuur als achtergrondinformatie. Naast het behandelen van theorie oefen je (vrijblijvend) onder andere door middel van een rollenspel op basis van een door ons samengestelde ‘agressiekaart’. Het creëren van een veilige sfeer in de groep is hierbij van het grootste belang. Ook wordt filmmateriaal ingezet om de theorie uit te leggen.

Praktisch oefenen en leren van elkaar
De praktische toepassing van de theorie staat centraal. De acteur speelt realistische casussen, direct vanuit de praktijk. Trainer en trainingsacteur en de deelnemers in de groep zullen feedback geven op de gespreksvaardigheden en houding van de deelnemer in en na de oefening. Het doel van deze dag is niet alleen praktisch oefenen, maar ook leren van elkaar. De rollenspelen zullen steeds kort gehouden worden om de theorie te kunnen laten beklijven en zoveel mogelijk collega’s te laten deelnemen.

Programma

maandag 1 december 2025

• Vaststellen van leerdoelen. Inzicht in persoonlijke stijlen en kwaliteiten ten aanzien van het omgaan met agressie. Wat doe jij als je agressief bent?
• Basistheorie en begripsbepaling van agressie, intimidatie en manipulatie
• Werken met het ABCD-model (A-en B-gedrag: klagen en kritiek op regels en beleid, C-gedrag: persoonlijke bedreiging en verbaal dreigement, D-gedrag: dreigend of explosief gedrag)
• De-escalerend reageren op agressie: de escalatieladder van Glasl
• Inventarisatie knelpunten rondom agressie met cliënten/burgers in de spreekkamer, bij huisbezoek en aan de telefoon
• Omgaan met conflict met behulp van het conflictmodel van Thomas & Kilmann

Dit blok wordt onderbroken door 15 minuten pauze.

• Oefenen met verbaal geweld
• De basis van effectief ombuigen en grenzen stellen in de praktijk
• Zelfcontrole-technieken
• Oefenen in taxeren van gevaar
• Oefenen in de-escaleren van dreigend fysiek geweld
• Conflict-interventie als derde partij

Dit blok wordt onderbroken door 15 minuten pauze.

Sprekers

• drs. Sjaak Boon
  Senior adviseur en trainer
  ONDERBOVEN, de kracht van eigen oplossingen
• Joshua Albano
  Trainingsdocent
  Albano Agency

Bestemd voor

De training is bedoeld voor financieel hulpverleners die in hun functie te maken hebben met direct contact met cliënten/burgers. Je ontvangt algemene theoretische kennis over agressief, manipulatief en intimiderend gedrag, maar vooral hoe hier praktisch met om te gaan.

• Beschermingsbewindvoerders
• Budgetcoaches
• Consulenten Vroegsignalering
• Dienst Werk en Inkomen (trajectbegeleiders)
• Deurwaarders
• Schuldhulpverlening
• Sociaal werkers