De kwaliteit van de Nederlandse volksvertegenwoordigers, zowel in de Tweede Kamer als ook in de provincie en gemeente, laat te wensen over, aldus Harry Borghouts onlangs in de NRC. Ikzelf zie bij deze lieden een stuitend gebrek aan zelfreflectie en dienstbaar leiderschap. Tofik Dibi van GroenLinks, Alexander Pechtold van D66, Jet Bussemaker van de PVDA en Geert Wilders van de PVV, om maar een paar recente voorbeelden te noemen, lijken voortdurend te handelen alsof ze aan een X-Factor of Idols verkiezing bezig zijn. Ze zouden met deze “gesublimeerde egotripperij” moeten stoppen en doen waarvoor Tweede Kamerleden ooit zijn aangesteld. Namelijk gezamenlijke daadkracht tonen om een zittende regering te controleren en te dwingen de urgente problemen in onze samenleving op te lossen. Hetzelfde geldt trouwens voor hun evenbeelden in de diverse bestuurslagen van onze overheid en ons bedrijfsleven. Daar ging het in een niet al te ver verleden toch ook over het lange termijn belang van hun klanten, medewerkers, aandeelhouders, en maatschappij?
De Global Leadership Forecast 2008-2009 van DDI Inc. laat zien waarom in het bedrijfsleven meer dan een derde van onze "leiders" falen. Gevraagd naar de hoofdoorzaak zetten de ondervraagde managers een gebrek aan leiderschapsvaardigheden (zoals faciliteren van veranderingen, bouwen van een team, coaching) en interpersoonlijke vaardigheden (zoals bouwen van relaties, netwerken en communiceren) met afstand bovenaan hun lijst. Zonder deze vaardigheden kan geen wederzijds vertrouwen worden opgebouwd, wat een noodzakelijke voorwaarde is voor welke [positieve] verandering dan ook in politiek, bedrijf of samenleving.
Ik pleit er daarom voor dat in ons onderwijs - vanaf de kleuterschool tot en met postdoctorale en bedrijfsopleidingen - structureel meer tijd en geld wordt besteed aan het interactief ontwikkelen en oefenen van een aantal basis interpersoonlijke vaardigheden. Dan pas kunnen individuen hun “persoonlijk leiderschap” nemen en zinvol bijdragen aan een betere school, leefomgeving, bedrijf of samenleving. De kernelementen van een dergelijke ”persoonlijke leiderschapsmodule” zijn naar mijn ervaring:
• Begrip voor individualiteit (wat zien anderen dat ik niet zie?)
• Effectief communiceren (hoe luister ik actief en breng ik op neutrale wijze mijn eigen mening in?)
• Bouwen en onderhouden van onderling vertrouwen (welke elementen spelen hierbij een rol?)
• Zelfreflectie (wat wil ik werkelijk bereiken, wat moet ik daarvoor leren en doen, wat moet ik bijsturen?)
• Geven en ontvangen van terugkoppeling (zowel positieve als corrigerende kritiek)
• Groepsdynamica (wat gebeurt er in nieuwe groepen en hoe gaan we hier het beste mee om?)
Rationeel hebben we onze zaakjes vaak wel onder controle, of weten we in ieder geval wat we zouden moeten doen om ze onder controle te krijgen. Daar zijn we immers in getraind en vaak ook in opgevoed. Emotioneel ontbreekt er mijns inziens echter het een en ander, in zowel onze training als opvoeding. Daar zouden we met zijn allen wat aan moeten doen!
Kom met uw praktijkervaringen op het terrein van managen en organiseren
Deel uw kennis, schrijf 3 columns of artikelen en ontvang een gratis pro-abonnement (twv €200)
Word een pro!
SCHRIJF MEE >>
Paar kanttekeningen.
Eerstens hebben we deze bonte verzameling idioten met z´n allen gekozen, dus moeten we niet zeuren.
Tweedens: de vakinhoudelijke kwaliteit, volledigheid en handhaving van hun beslissingen zijn al eeuwen genoegzaam bekend. Voorbeelden van “overde-schutting-wetjes” zijn euthanasie (niet geregeld), abortus (niet geregeld), HSL en recentelijk het “kastje” in ettelijke miljoenen auto’s waarvan maar een klein deel de file veroorzaakt. Dan nog de 26 kabinetten durende blamage van de oudedag voorziening etc. etc.
Knappe staaltjes onkunde domheid of liefdeloosheid.
Derdens: eigenschappen als lafhartigheid, doorschuiven en kool-en-geit oplossingen (als er al iets wordt opgelost) schijnen voorwaarde te zijn om te overleven in de politiek. Helaas gelden deze opmerkingen ook voor vele mensen aan de top in het bedrijfsleven.
Ten slotte: of ze hun vak nou uitoefenen met begrip voor individualiteit, effectief communiceren, bouwen en onderhouden van onderling vertrouwen, zelfreflectie, omgaan met feedback, groepsdynamica zal me werkelijk een worst zijn.
Jos Steynebrugh
Marketing & Innovatie Consultant
dank voor de moeite die je hebt genomen om een reactie te plaatsen. Jouw opmerkingen lijken erop te wijzen dat de kern van mijn betoog niet is overgekomen. Het is juist het gebrek aan de vaardigheden die jou "werkelijk een worst zijn" bij diegenen die verondersteld worden leiding te [gaan] geven, dat hen ervan weerhoudt hun vak effectief te kunnen uitoefenen ten bate van hun klanten, medewerkers, aandeelhouders, en maatschappij. Omdat zij voor het bereiken van dat resultaat immers afhankelijk zijn van de inzet en medewerking van [vele] anderen. Vandaar mijn mening dat het manco aan deze vaardigheden bij deze "leiders" moet worden aangevuld. Mensen met een individueel beroep hoeven deze vaardigheden niet te bezitten om zakelijk effectief te kunnen zijn. Maar voor een sociaal aanvaardbare en plezierige omgang met anderen ook buiten het zakelijke domein is het wel zo prettig als ook zij over goede interpersoonlijke vaardigheden beschikken.