Nederland, Immigratieland?

Op de Canarische Eilanden is de zoveelstje bootlading aangekomen met opportunisten uit Afrika, die zoeken naar een betere toekomst in Europa. De Spaanse overheid zit met de handen in het haar vanwege de huisvestingsproblemen, maar de lokale bevolking, bestaande uit voornamelijk vakantiegangers, is ondertussen ingesteld op het ondersteunen van de economische vluchtelingen. Spanje is niet het enige land met een dergelijk probleem. Daarbij is het eigenlijke probleem veel groter, omdat deze vluchtelingen zo snel als mogelijk uitzwermen over heel Europa, via de illegaliteit en vaak met gevaar voor het eigen leven.

Europa heeft, zo zeggen strategen zoals Jeremy Rifkin, de komende jaren miljoenen immigranten nodig om de welvaart op peil te houden. Als dit waar is, dan is dit pas het begin en zullen de aantallen alleen maar toenemen. Wordt het niet tijd dat immigratie op de agenda komt, in Europa en in Nederland ?

De Nederlandse economie staat al jaren stil. De vele goedbedoelde initiatieven voor innovatie hebben nog immer niets opgeleverd. De enige innovatie die desalniettemin wel populair is 'outsourcing', eventueel in combinatie met 'off-shoring' van bedrijfsonderdelen naar andere landen, waar de loonkosten lager liggen. Dit geeft korte termijn voordelen voor bedrijven, maar is onduidelijk of dit ook lange termijn voordelen geeft voor de bedrijven en de Nederlandse economie als geheel. Zo verdwijnen er veel banen voor hoger opgeleiden en wordt de betreffende kennis en ervaring in Nederland snel afgebouwd, inclusief het daarvoor benodigde onderwijs.

Deze 'business' trend zet echter waarschijnlijk gewoon door. Wordt het niet tijd om ons aan te passen aan een nieuwe realiteit, zodat de voordelen daadwerkelijk gerealiseerd kunnen worden ?

Aan de andere kant is er veel werk beschikbaar voor mensen die een concreet vak beheersen, zoals timmerlui en loodgieters, of voor mensen die bereid zijn werk te doen waar geen specifieke opleiding voor nodig is, bijvoorbeeld in het toerisme. Dit lijkt in alle Europese landen een trend. Wordt het niet tijd om ook dit als feit en als voordeel te zien, waarvoor concreet beleid moet worden ontwikkeld ? Zo huisvest Ierland al jaren een zeer grote groep mensen uit Polen, Litouwen en het voormalige Oostblok, met een dergelijk profiel. Deze mensen hebben daar een uitstekende reputatie. Omdat men daar in een week verdient wat men in het thuisland in vier weken verdient en omdat de vraag naar arbeid voorlopig niet verzadigd is, ligt hier een mooie toekomst. Deze 'smeltkroes' kan Ierland ook goed gebruiken om zichzelf als jong land verder te ontwikkelen. Daarbij kan een economie dus ook prima groeien door de groei van het genoemde soort banen en het lijkt het een misverstand dat er voor een gezonde economie een hoop hooggeschoolde banen nodig zijn.

Dit scenario lijkt ook aantrekkelijk voor Nederland en de rest van jong Europa. Als Nederland door deze instroom op termijn zelf allerlei diensten kan aanbieden tegen lagere loonkosten, dan kan Nederland zelf ook een 'off-shore' land worden, bijvoorbeeld voor het sterk groeiende China of andere landen binnen Europa, zoals Duitsland. Immigratie als concurrentiemiddel, waarom niet ?