Maak jezelf in vier stappen recessieproof

Collectieve ontslagen, afslankoperaties en bezuinigingsmaatregelen zijn terug van weggeweest in het bedrijfsjargon. Menselijk kapitaal is een van de bedrijfsmiddelen waarop bezuinigd wordt om rode cijfers of nog erger te voorkomen. De werkeloosheid onder hoogopgeleiden is nog altijd relatief laag, maar het jobhoppen gaat al niet zo soepeltjes meer. De recessie zit ook carrièrejagers in het midden- en hoger kader op de hielen.

Bang voor de WW? Anticipeer op signalen voordat het alarm afgaat. Stel je baan veilig of zorg dat je het pand via de achterdeur met een outplacementtraject kunt verlaten.

1. Herken de recessie
De alarmsignalen en voorbodes kenmerken zich door tegenvallende cijfers, natuurlijk verloop dat niet wordt opgevuld, de komst van nieuwe bazen, afdelingen die worden samengevoegd. Voorbodes voor saneringen dienen zich aan in de vorm van interim-managers die 'de klus komen klaren', plotselinge overplaatsing of geschuif met functies, die allesbehalve een teken van promotie zijn. In economisch moeilijke tijden wordt de sociale context doorgaans ondergeschikt aan het spreadsheet-denken. Als managers ineens een andere houding aannemen tegenover werknemers, moeten er belletjes gaan rinkelen

2. Ga niet harder werken
Pattex om jezelf vast te lijmen aan je werkplek en die veilig te stellen, bestaat niet. Slijmen is geen antwoord op saneringsvrees. Wat evenmin helpt: opeens harder werken. Ook een arbeidsverleden van optimaal presteren en een fit tussen werkgever en werknemer is helemaal geen garantie om de saneringsdans te ontspringen.

3. Ken de regels
Het zo gevreesde aanleggen van een dossier over onvoldoende functioneren om eenvoudig werknemers te lozen, mag bij een reorganisatie zelfs geen rol spelen. Dossiers staan los van een reorganisatie. De werkgever dient zich volgens de beleidsregels van het CWI bij het aanvragen van een ontslagvergunning bij een reorganisatie te houden aan het zogeheten 'afspiegelingsbeginsel', waarbij de werknemers in vijf leeftijdscategorieën verdeeld worden en het van belang is dat de uitwisselbaarheid van functies getoetst wordt. Niet die van werknemers zelf. Het is een objectief selectiecriterium.

4. Maak jezelf saneringsproof
Het goede nieuws is dat er wel degelijk manieren zijn jezelf saneringsproof te maken, en die sowieso goed zijn voor je carrière. Of dat nu bij huidige of volgende werkgever is.

Zorg ervoor bij gedwongen ontslagen als 'onmisbaar' gekwalificeerd te worden. Overigens niet te verwarren met onmisbaar zijn. Dat is niemand en dat zal ook niemand ooit worden. Aangemerkt worden als onmisbaar voor de organisatie kan op meerdere vlakken. Niet opzienbarend is die van het hebben van specifieke kennis of vaardigheden die anderen niet bezitten. Maar het hebben van een 'netwerk' dat onmisbaar is voor uw functie kan arbeidsrechtelijk net zo goed onder de definitie 'onmisbaar' vallen.

Vraag als je vermoedt dat er sprake is van een bedrijfssluiting overplaatsing naar een andere vestiging als je op uw huidige plek geslachtofferd zou worden door het afspiegelingsprincipe. Wees omgekeerd alert wanneer dit voorstel van werkgeverszijde komt. Mogelijk is dit de route die hij voor je in petto heeft als ontslaggegadigde.

Alhoewel het weinig voorkomt, kun je ook behoed worden voor ontslag door aangemerkt te worden als 'beoogd opvolger'. Zorg ervoor dat er in je geïnvesteerd wordt!

Gerelateerd artikel:
Wordt het toch nog wat met de modernisering van het ontslagrecht?
Edwin Lambregts
In de jongste voorstellen neemt het kabinet een hele lange en voorzichtige aanloop om van de huidige ontslagvergoedingen een mobiliteitsinvestering te maken

De rubriek ACTUEEL informeert u over recent verschenen artikelen in andere media. Bij elke bijdrage vermelden wij de oorspronkelijke bron. (bron: Financieel Dagblad)